“De kiezer is het spuugzat. Ik zal mij redelijk opstellen”
De PVV van Geert Wilders heeft tot ieders verbazing en schok gezorgd voor een politieke aardverschuiving in Nederland. De ogen van concurrerende politici werden woensdagavond groter en groter toen de uitslag van de verkiezingen binnen sijpelde. Uiteindelijk komt de Partij voor de Vrijheid van Wilders met maar liefst 37 zetels in de Tweede Kamer, dat waren er 17.
PvdA/GroenLinks tweede partij
De Boer Burger Beweging, BBB, is gestrand op 7 zetels, het CDA staat op 5 zetels, de dierenpartij PvdD en FVD (Forum voor Democratie) komen uit op 3 zetels.
PvdA/GroenLinks heeft 25 Kamerzetels weten te behalen en is daarmee de tweede partij na de PVV, op de voet gevolgd door de VVD met 24. NSC (Nieuw Sociaal Contract) van Pieter Omtzigt krijgt er 20. De Socialistische Partij komt uit op 5 zetels. De ChristenUnie haalt er 3, evenals de SGP (Staatskundig Gereformeerde Partij) en DENK. Volt komt uit op 2 en JA21 op 1 zetel. BIJ1 verliest de enige zetel in de Tweede Kamer en keert dus niet terug.
De vier coalitiepartijen waaruit de regering Rutte IV bestond – VVD, D66, CDA en ChristenUnie – hebben dus allemaal zetels verloren. Van de 78 zetels die de partijen haalden bij de verkiezingen in 2021, blijft iets meer dan de helft over: de vier partijen zijn nu goed voor slechts 41 zetels.
“De kiezer is het spuugzat”
In zijn verkiezingsspeech zei Wilders dat ‘de asieltsunami’ zal worden beperkt en dat Nederlanders weer meer geld in hun portemonnee zullen krijgen. “De kiezer heeft gesproken: hij is het zat. Hij is het spuugzat! En wij gaan zorgen dat die Nederlander weer op 1 komt te staan.”
Hij deed een oproep aan andere partijen om samen te werken. “De PVV is niet meer te negeren met 37 zetels. Elke partij, ook de onze, zal over zijn schaduw heen moeten springen.’’ Hij zei ook dat er oplossingen moeten worden gevonden ‘binnen de grenzen van de Grondwet’. “En dat zal lukken’’, beloofde hij.
‘Redelijk opstellen’
Wilders beloofde verder zich ‘redelijk te willen opstellen’ bij de onderhandelingen over een nieuw kabinet. Hij zei te begrijpen dat partijen niet willen samenwerken als de PVV vasthoudt aan een verbod op islamitische scholen bijvoorbeeld.
Lastige formatieperiode
De uitslag van de verkiezingen voorspelt een zeer lastige formatieperiode. Partijen kunnen niet meer om de PVV heen en haar kiezers.
PvdA/GroenLinks, VVD en NSC zitten met Wilders in hun maag
De grote vraag is nu wat partijen als de VVD, PvdA/GroenLinks en NSC van Pieter Omtzigt gaan doen. Dilan Yeşilgöz van de VVD, Frans Timmermans van de PvdA/GroenLinks en Omtzigt hebben de afgelopen weken zich terughoudend, voorzichtig, uitgesproken over een eventuele samenwerking met Wilders. Zette Yeşilgöz eerder de deur op een kier voor Wilders – tot schrik van vriend en vijand -, naarmate de verkiezingscampagne vorderde sloot ze die deur toch zachtjes. Timmermans heeft steeds laten weten een dergelijke samenwerking niet te zien zitten en dat geldt ook voor Omtzigt.
Maar, het zijn politici en uiteindelijk kunnen principes wijken voor macht. Daar komt bij, dat Wilders heeft laten weten dat zijn PVV een partij voor iedereen is. Zijn radicale standpunten over bijvoorbeeld moslims, moskeeën, de Koran, en hoofddoekjes heeft hij even in de ijskast geparkeerd. Kortom, de laatste dagen in de aanloop naar de verkiezingen heeft de wolf in schaapskleren zijn best gedaan om geaccepteerd te worden als een lief schaapje en daarin is hij zeer goed geslaagd, getuige de uitslag van de verkiezingen.
Men kan niet meer om hem heen
Velen zullen moeite hebben om te wennen alleen al aan de gedachte dat Nederland mogelijk Geert Wilders als opvolger van Mark Rutte (die in beeld is als de nieuwe chef van de NAVO) gaat krijgen. Ook al zou hij niet voor het premierschap gaan, zijn positie in de Tweede Kamer zal uiteindelijk zeer sterk zijn. Men kan niet meer om hem heen.
PK
