WWF en CI-S: “Laat recente mijnramp wake-up call zijn om eindelijk over te gaan tot serieuze ordening goudsector”
De formele beheerder van het Brownsberg Natuurpark, Stinasu (Stichting Natuurbehoud Suriname), lijkt zich niet echt druk te maken over de aanwezigheid van illegale goudzoekers, porknokkers, die het natuurpark al jaren aan het vernietigen en uithollen zijn. Nu en dan werden er een paar verwijderd uit het gebied, maar dat was eigenlijk meer dweilen met de kraan open dan effectief de goudzoekers definitief uit het gebied verwijderen.
Het is de laatste maanden erg stil geworden rond dit unieke natuurpark, dat zelfs internationaal bekendstond als een gebied dat het habitat is van onder andere honderden vlindersoorten, alle in het land voorkomende apensoorten en zelfs de bedreigde, beschermde jaguar. Maar, het aanzien van dit natuurpark is gedegradeerd door de vernietigende activiteiten van illegale goudzoekers en er lijkt niets tegen te worden ondernomen.
Niet pro-actief
Op de vraag aan Stinasu van de redactie van Dagblad Suriname wat de stand van zaken is rond de aanwezigheid van illegale goudzoekers in het Brownsberg Natuurpark, luidt het antwoord in eerste instantie dat de vraag is doorgestuurd naar de Commissie Ordening Goudsector. In een tweede reactie stelt Stinasu: “De commissie is niet meer zo actief op de Brownsberg. Pas als er meldingen binnenkomen, worden de politie en de commissie hierover verwittigd. Vorige maand was er wat ruis over vermeende goudzoekers en werden de politie te Brownsweg en de commissie hiervoor ingeschakeld. Zaken zijn volgens eerder genoemde instanties afgehandeld.”
Kortom, de beheerder van het Brownsberg Natuurpark is zelf niet pro-actief. Zij onderneemt zelf geen actie, gaat niet zelf in haar natuurpark kijken hoe het is gesteld met de aanwezigheid van goudzoekers. Het lijkt simpelweg geen issue te zijn voor de beheerder van het natuurpark. Er wordt pas iets ondernomen wanneer er ‘meldingen’ zijn binnengekomen… Dat het geen issue is blijkt ook uit de Facebook-pagina van Stinasu. Daar is het eerste bericht over Brownsberg pas te vinden op 27 april 2016 en dan nog wel reclame van Stinasu voor een dagtour naar het natuurpark voor SRD 200. Overigens dateert het laatste bericht op de Facebook-pagina van Stinasu van 22 november 2017…
CI-S: “Behoud Brownsberg Natuurpark is zeer belangrijk”
Volgens Conservation International Suriname (CI-S), in de persoon van woordvoerster Loes Trustfull, is behoud van het Brownsberg Natuurpark zeer belangrijk. “De meeste goudzoekers die in het gebied actief zijn, komen uit de directe omgeving, van het dorp Brownsweg. Het natuurpark is overigens historisch gezien ook van Brownsweg. Burgers en regering moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Zorgen voor alternatieven voor die goudzoekers. Ze leven nu van het goudzoeken, omdat er ook geen concrete alternatieven zijn.” Met zoveel woorden zegt Trustfull, dat de goudzoekers niet worden ondersteund. “Ze doen dit moeilijke werk, onder zware omstandigheden – het is geen werk dat ze voor hun lol doen – om geld te verdienen om hun gezin en/of familie te kunnen onderhouden. Natuurlijk doen de meesten liever ander werk, maar ze krijgen niet de hulp en ondersteuning om dat andere werk te vinden.”
Overigens is de begrenzing van Brownsberg onduidelijk. Volgens CI-S hanteert Stinasu een andere begrenzing van het natuurpark, dan de bewoners van Brownsweg, feitelijk de eerste beheerders van het gebied totdat Stinasu dat beheer overnam, op haar manier.
Lokale rangers
“De berg moet beschermd worden en Stinasu moet versterkt worden”, aldus CI-S. “Zolang er geen maatregelen worden genomen, zolang er geen controle is, zullen goudzoekers in het park naar goud blijven zoeken. Lokale mensen, van Brownsweg, moeten rangers worden. We zijn daarmee bezig. Daarnaast wordt het project rond het Brownsberg Natuurpark Plateau weer opgepakt. Dat zou in 2020 van start moeten zijn gegaan, maar werd opgeschort vanwege de Covid-pandemie. Het gaat om het opknappen van dat plateau, en ook van het bos er omheen.”
WWF: “Ook illegale houtkap”
Marleen Stoffelen, woordvoerster van het WWF (Guianas) Suriname zegt in een reactie, dat er zeker nog steeds illegale goudzoekers actief zijn in het Brownsberg Natuurpark. “Over aantallen durf ik geen uitspraak te doen. We hebben toevallig voor een project dronebeelden opgevraagd van de berg en omgeving. Als we die ontvangen, hebben we meer inzicht. Enkel wanneer WWF projecten uitvoert in de omgeving van de Brownsberg hebben we er zicht op. Tijdens ons jaguar monitoring survey project hebben we ook verstoring van het natuurpark geobserveerd van illegale houtwinning. Bovendien hebben we het vorig jaar nog met eigen ogen gezien door onderweg naar boven even te stoppen en twee stappen van de weg af te wijken. Het wordt niet bepaald verstopt. Helaas hebben we niet doorlopend middelen en manpower om dit te monitoren.”
“Taak van Stinasu om zorg te dragen voor Brownsberg Natuurpark”
De WWF-woordvoerster bevestigt, dat het inderdaad “altijd nog de taak van Stinasu, als onderdeel van het ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer, is om zorg te dragen voor het natuurpark”.
Wake-up call – “Recente mijnramp staat niet op zichzelf”
Stoffelen: “De tragische gebeurtenis van afgelopen maandag (waarbij goudzoekers bedolven werden door een instortende mijnschacht/put, Kamp 21 Pasi, in het concessiegebied van Zijing Mining/Rosebel en zeker 15 jonge goudzoekers – mogelijk 21 – om het leven zijn gekomen) vond plaats in een iets ander gebied, maar staat niet op zichzelf. Ook in de omgeving van Brownsberg breidt de illegale goudwinning zich nog altijd uit. Een simpele scan door Google Earth (timelapse) geeft dat al aan. Hopelijk is de instorting van de mijnschacht maandag een wake-up call om eindelijk over te gaan tot serieuze ordening van de goudsector.”
De wake-up call van het WWF wordt ondersteund door Conservation International Suriname. Al vele jaren wordt gesproken en geschreven door de regering en verantwoordelijke ministeries over het ordenen van de goudsector, maar van enige concrete duurzame ordening is tot de dag van vandaag geen sprake geweest. De algemene kleinschalige goudwinning in het land is nog steeds een ‘wild-west’ van ongebreidelde jacht op goud, met alle desastreuze gevolgen voor de biodiversiteit, de natuur, het Brownsberg Natuurpark en zelfs nu en dan voor goudzoekers, vandien.
Iedereen die het zou moeten aangaan kijkt al jarenlang duimen draaiend naar elkaar en onderneemt geen enkele actie tegen de illegale goudzoekers en voor de bescherming van het gebied. De toekomst van het natuurgebied ziet er somber uit. De wijze waarop de autoriteiten het Brownsberg Natuurpark en haar unieke biodiversiteit al jaren aan haar lot overlaten, staat haaks op de wijze waarop het groene en waterrijke Suriname door diezelfde autoriteiten in de wereld wordt uitgedragen.
De redactie van Dagblad Suriname heeft de ministers Dinotha Vorswijk van Grondbeleid en Bosbeheer en David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen ook benaderd voor een reactie op de vraag wat de actuele situatie is rond porknokkers in het Brownsberg Natuurpark, maar beide bewindslieden hebben, vooralsnog, niets van zich laten horen.
(Bron foto: IUCN Nederland)
PK