Diabetes is een behoorlijke bedreiging voor de volksgezondheid van Suriname. Op Wereld Diabetes Dag wordt er enige aandacht aan besteed, maar het is een zaak die steeds moet worden aangekaart.
Uit het zogenaamde STEPS onderzoek, een onderzoek in de vorm van vragenlijst, metingen en bloedonderzoek waaraan 5.700 Surinamers uit alle districten meewerkten, blijkt dat gemiddeld 11% van de Surinamers diabetes heeft. In Nickerie is dat 16.3%. Deze informatie staat vermeld op een online bron. Dat zijn behoorlijk hoge cijfers en opmerkelijk is de situatie in Nickerie. Andere statistieken van de Internationale Diabetes Federatie zeggen dat circa 13% van de volwassen populatie oftewel bijna 50.000 personen in Suriname lijden aan een vorm van suikerziekte.
De Diabetes Vereniging Suriname is verbonden aan de internationale federatie.
Een nationaal onderzoek heeft weer eens aangetoond dat diabetes een etnisch element heeft; bepaalde groepen zijn extra kwetsbaar. De prevalentie van prediabetes was 7,4%, terwijl die van diabetes 13,0% bedroeg, aldus het onderzoek. Van deze diabetesgevallen werd 39,6% niet eerder gediagnosticeerd. Er werden geen etnische verschillen waargenomen in de prevalentie van prediabetes. Wat diabetes betreft, hadden hindoestanen (23,3%) tweemaal de prevalentie vergeleken met andere etnische groepen (4,7–14,2%).
De associaties van de risicofactoren met prediabetes of diabetes varieerden tussen de etnische groepen. De verschillen in de associaties van etnische groepen met prediabetes of diabetes werden gedeeltelijk verklaard door deze risicofactoren. De prevalentie van diabetes in Suriname is hoog en het meest verhoogd onder hindoestanen. De waargenomen variaties in risicofactoren tussen etnische groepen kunnen de etnische verschillen tussen deze groepen verklaren. Er moeten echter vervolgstudies worden gedaan om dit dieper te onderzoeken. De prevalentie van diabetes in Suriname heeft epidemische niveaus bereikt (13,0%), met de hoogste prevalentie onder hindoestanen (23,3%), aldus het onderzoek. Ruim een derde (39,6%) van de deelnemers aan het onderzoek met diabetes was niet eerder gediagnosticeerd. Demografische, leefstijl-, antropometrische- en metabolische risicofactoren spelen een belangrijke rol in de verschillen in de prevalentie van diabetes tussen etnische groepen.
Wereldwijd worden ongeveer 382 miljoen mensen gediagnosticeerd met diabetes mellitus, en dit aantal zal in 2030 toenemen tot ruim 430 miljoen. Er wordt verwacht dat de ziektelast vooral in de ontwikkelingslanden zal toenemen. Voorkombare risicofactoren zoals obesitas en een sedentaire levensstijl, gecombineerd met onomkeerbare factoren zoals veroudering, lijken de belangrijkste oorzaak van de verwachte toename te zijn. Bovendien hebben verschillende onderzoeken sterke associaties aangetoond tussen hypertensie (hoge bloeddruk) met diabetes. De prevalentie van prediabetes, een aandoening waarbij de bloedglucose nuchter ligt tussen normaal en die van diabetes, zal naar verwachting stijgen. Over een periode van tien jaar bedroeg het geschatte risico om van prediabetes naar diabetes over te gaan 50%.
In verschillende landen zijn etnische verschillen in de prevalentie van diabetes gemeld. Studies in Groot-Brittannië, de VS, Noorwegen en Nederland hebben een hogere diabetesprevalentie gemeld bij Aziaten, Afrikanen en hun nakomelingen vergeleken met blanken. Er is echter beperkte informatie beschikbaar over het verband tussen de risicofactoren en etniciteit in ontwikkelingslanden.
Wereld Diabetes Dag (WDD) werd in 1991 door de Internationale Diabetes Federatie (IDF) en de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) geïntroduceerd, als reactie op de alarmerende toename van diabetes over de hele wereld. Het doel van Wereld Diabetes Dag is aandacht en begrip te vragen voor diabetes, die wereldwijd epidemische vormen aanneemt, onder volwassenen maar ook onder kinderen. De datum 14 november is gekozen, omdat dit de verjaardag is van Frederick Banting, die samen met Charles Best aan de basis stond van de ontdekking van insuline in 1922. Dankzij deze ontdekking is diabetes geen dodelijke ziekte meer. De Surinaamse regering meldde eerder dat diabetes (m.n. Diabetes type-2) één van de meest voorkomende NCD’s (niet-overdraagbare aandoeningen) in de wereld, waaronder ook in Suriname. Ook bij kinderen in Suriname is er sprake van verhoogde bloedglucosewaarden (diabetes). Er is een associatie tussen overgewicht, buikomvang en verhoogde bloedglucosewaarden.
De belangrijkste factoren die zorgen voor diabetes zijn ongezonde voeding (overmatig gebruik van suiker, zout en vet)/overgewicht, roken, overmatig alcoholgebruik en niet/nauwelijks bewegen. Een belangrijk factor die we vaak over het hoofd zien is stress. Aangezien het bijna allemaal gedrag risicofactoren zijn en we het zelf in de hand hebben, is diabetes een chronische ziekte die goed onder controle te houden is met de juiste zorg en begeleiding. In Suriname wordt geadviseerd om een gezonde levensstijl erop na te houden. Degene die medicijnen gebruiken, moeten doorgaan conform instructies van de arts.
Wij moeten de juiste voedingskeuzes maken. Dat betekent matig gebruik van zout, suiker en vet, voldoende groente, fruit en veel water drinken. Zoveel mogelijk bewegen. Opmerkelijk is dat ons ministerie van VGZ ook harken en tuinieren aanbeveelt terwijl dat geen vormen van beweging zijn om te worden gerekend tot de aanbevolen beweging. VGZ noemt ook rondjes rennen op het erf. Gebruik van tabak en overmatig alcohol moet worden vermeden.
VGZ beveelt ook aan dat regelmatig bloedsuiker wordt gemeten, want alleen dan pas kan men vroegtijdig op zoek gaan naar hulp en begeleiding. Al met al is het zaak dat de bewustwording wordt vergroot, want op het gebied van een gezond levensstijl lopen we ver achter. Er wordt namelijk ook weinig bewogen en veel mensen hebben ook overgewicht. Plus is de inname van suikerhoudende drank in Suriname superhoog.
