“Suriname is een land dat zeer kwetsbaar is voor klimaatverandering. Enkele belangrijke effecten zijn onder meer de stijging van de zeespiegel en toegenomen stormvloeden die leiden tot kusterosie en overstromingen, gecombineerd met verminderde regenval die leidt tot lagere rivierafvoeren en het binnendringen van zout water. Dit heeft negatieve gevolgen voor kustecosystemen en -gemeenschappen, heeft economische gevolgen en brengt de nationale en lokale waterveiligheid in gevaar. Het is daarom van cruciaal belang om het aanpassingsvermogen van het land en de veerkracht tegen de gevolgen van klimaatverandering te verbeteren.” Dit stelt het Ontwikkelings Programma van de Verenigde Naties, UNDP.
Maar, wat doet de Surinaamse regering om de kuststrook en haar bewoners te beschermen tegen klimaatverandering en stijging van de zeespiegel? In de samenleving leeft de indruk dat weinig concreets gebeurt om de kuststrook te beschermen, terwijl regeringsvertegenwoordigers op internationale podia vertellen dat Suriname een van de laagst gelegen landen in de wereld is en bedreigd wordt door stijging van de zeespiegel.
Omtrent het voorgaande benaderde de redactie van Dagblad Suriname professor Sieuwnath Naipal, hydroloog verbonden aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname om zijn mening en visie te vernemen over de vraag of de regering wel voldoende doet om de dreigende zeespiegelstijging op te vangen.
“Het moet zeker niet bij rapporten, rapportages en workshops blijven”
Volgens Naipal is de regering zich bewust van klimaatverandering. “Dat is merkbaar en zichtbaar; Er worden frequent workshops georganiseerd, regeringsmensen nemen deel aan conferenties en workshops in de regio en daarbuiten. Elk jaar neemt zij, de regering, deel aan de COP (Conference of Parties). Ook wordt er gewerkt aan verschillende rapporten zoals de National Communications, Nationaal Klimaat Actie Plan, Nationally Determined Contribution, …. Dus bewust zijn ze wel. De vraag is wat wordt met deze informatie gedaan? Het moet zeker niet bij rapporten, rapportages en workshops blijven.”
“Somber beeld treft ook onze kuststrook”
“We weten: de tijd tikt door en daarmee ook de uitstoot van de CO2 equivalente GHGs (broeikasgassen) en de gevolgen die hieruit voortvloeien waaronder ook de stijging van de zeespiegel. De wetenschap hierachter is bekend: stoppen met de uitstoot van de broeikasgassen betekent niet dat de stijging van de zeespiegel ook stopt. Het zal decennialang en mogelijk nog langer door blijven stijgen. Uit de vele publicaties is af te leiden dat de stijging van de zee over 75 jaren niet zal blijven bij de 1 meter, maar ver daarboven ligt. Wereldwijd wordt er bitter weinig gedaan om deze trend naar beneden af te buigen. Tegen die tijd zal de wereld ook dichtbij de 2 graden opwarming komen te liggen. De scenario’s behorende bij de twee graden opwarming van de aarde beschrijven een heel somber beeld van wat ons in de toekomst te wachten staat. En dat treft ook onze kuststrook, waar bijkans 80% van de inwoners wonen en werken, inclusief de landbouw en andere infrastructuur. Dit noordelijk deel van het land is tevens rijk aan zoetwater”, aldus Naipal.
“Probleem van ons allemaal”
Bewust zijn alleen is volgens de hydroloog niet genoeg. “Inzicht in deze problematiek is zeer belangrijk. Het is een uitdaging die de regeringen overtreft. Het is een probleem van ons allemaal en daarom belangrijk dat wij dit goed kennen en hiermee duurzaam omgaan. Regeringen zullen komen en gaan, terwijl dit probleem één is van een lange adem.”
“Impact zeespiegelstijging beperkt zich niet alleen tot de kust”
Naipal benadrukt, dat de huidige regering, via het ministerie van Openbare Werken, de bouw van de sediment trapping units (kwelders) nu ook financieel ondersteunt. “Echter impact van zeespiegelstijging beperkt zich niet alleen tot erosie aan de kust, maar ook langs de rivieren, onder water lopen van laag gelegen gebieden, indringing van zout water in de rivieren dat op haar beurt van invloed is op onder andere de landbouw.” “Zeespiegelstijging zal dit alles verder onder druk zetten en verergeren. Het is daarom van belang dat nu acties worden ondernomen en niet blijven wachten op de overheid alleen.”
De vraag wat de regering zou kunnen doen tegen de zeespiegelstijging, wordt door Naipal beantwoord door te stellen het een moeilijke vraag te vinden. “Belangrijk is om aan te geven waar wij staan, welke richting we als land moeten gaan, de te treffen maatregelen, wanneer en hoe deze maatregelen moeten en kunnen worden uitgevoerd. De regering moet hiertoe de eerste aanzet geven door een duidelijk, op wetenschap gebaseerd plan op te zetten en deze voor te leggen aan de bevolking die dan hierop kunnen reflecteren.”
“Het is een grote uitdaging, des te meer, nu er geen zicht is op de orde van grootte van de stijging van het zeewater in de komende decennia. De kuststrook met haar mangrove bossen en modderbanken is in staat nog de klap van de zeespiegelstijging op te vangen. Dit geldt vooral voor die gebieden waar de bufferzone nog intact is en daarmee ook de stabiliteit.
Gebieden waar één of meer elementen van het mangrove ecosysteem ontbreken verdient een aanpak die kadert binnen het concept van building with nature. We moeten zoveel mogelijk werken met de natuur om de resources te blijven behouden en die niet te verliezen. Duidelijk is dat de kuststrook één van de belangrijkste “aderen” is van Suriname. Het is noodzakelijk dat het ook wordt beschermd. Tegen deze achtergrond moet hard gewerkt worden aan oplossingen onder andere (in willekeurige voligorde): (1) uitwerkingen van de aanpassingsmogelijkheden voor de bewoners in de kuststrook, (2) retreat (terug terugtrekking, inderdaad met de nodige compensatie en met noodzakelijke ondersteuning / voorzieningen), (3) behouden en waar mogelijk uitbouwen van de resilience (veerkracht) van de kuststrook, (4) toekomstige bewoners ontmoedigen om zich in de kwetsbare gebieden te vestigen, (5) opzetten van waarschuwingsystemen, (6) de nodige plannen voor opvang en begeleiding etcetera gereed hebben (want klimaatverandering, in combinatie zeespiegelstijging kan heel abrupt aankomen en is ook nog moeilijk voor te spellen).”
“Er is veel werk aan de winkel”
Hieruit is af te leiden dat het geen gemakkelijke opgave is. Veel is ook afhankelijk van de medewerking van de bewoners van de kuststrook zelf.” “Er is dus veel werk aan de winkel”, luidt de slotconclusie van Sieuwnath Naipal.
PK
