Het Koninklijk Huis van Nederland heeft de authenticiteit bevestigd van een lidmaatschapskaart van de grootvader van de Nederlandse koning, die lid was van de nazi-partij NSDAP, Mationaalsocialistische Arbeiders Partij. Hiermee komt een einde aan tientallen jaren van speculaties over de betrokkenheid van prins Bernhard bij de nazi’s.
Beweringen over de connecties tussen Bernhard, een Duitse aristocraat die in de jaren dertig trouwde met de Nederlandse koninklijke familie, en de nazipartij kwamen pas in de jaren negentig aan het licht, nadat een Nederlandse historicus een kopie van de kaart had gevonden in een Amerikaans archief.
Bernhard, die tot 1980 prins-gemaal was, ontkende altijd ten stelligste dat hij een nazi was. “Ik zweer bij de Bijbel: Ik ben nooit een nazi geweest,” vertelde Bernhard, toen 93 jaar oud, aan De Volkskrant in een interview kort voor zijn overlijden in 2004. “Ik heb nooit betaald voor een lidmaatschap en heb nooit een lidmaatschapskaart gehad.”
Een scan van de lidmaatschapskaart van Prins Bernhard, de echtgenoot van voormalig koningin Juliana, werd echter wel erkend. Hij gaf toe dat hij lid was geweest van verschillende nazimilitaire eenheden, maar beschreef dit als een noodzakelijke stap voor mannen van zijn leeftijd in die tijd.
Afgelopen week maakte het voormalige hoofd van het paleisarchief, Flip Maarschalkerweerd, bekend aan NRC dat hij de kaart had ontdekt terwijl hij bezig was met catalogiseren. Het Koninklijk Huis bevestigde dat de kaart uit 1933 authentiek is.
Bernhard von Lippe-Biesterfeld werd geboren als een kleine Duitse prins in 1911 en trouwde met kroonprinses Juliana na hun ontmoeting op de Olympische Spelen in Beieren vóór de Tweede Wereldoorlog. Hij stond bekend om het dragen van een anjer in zijn knoopsgat, een symbool dat later geassocieerd zou worden met verzet tegen nazi-Duitsland, nadat Bernhard had geholpen bij het organiseren van de Nederlandse verzetsbeweging vanuit Londen, waar de Nederlandse regering in ballingschap was gevestigd, samen met zijn schoonmoeder, koningin Wilhelmina.
Nadat de langdurige claims over Bernhards lidmaatschap bij de nazi’s bevestigd waren, riepen de belangrijkste Joodse groep van het land en politici van de oppositie op tot een onderzoek naar het verleden van de prins. “Het feit dat Bernhard lid was, was niet zozeer een schok; dat hadden de meeste Nederlanders inmiddels verwacht,” verklaarde het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël in een verklaring. “Maar het feit dat hij dit tot aan zijn dood heeft ontkend, weegt des te zwaarder voor mensen.”
Koning Willem-Alexander heeft ook aangegeven dat hij het onderwerp wil bespreken. “Ik kan me voorstellen dat dit nieuws een grote impact heeft en vooral veel emoties oproept in de Joodse gemeenschap,” zei hij tegen verslaggevers.