Haïtianen wonen en werken sinds midden jaren ’70 in Suriname. Haïti bevindt zich tegenwoordig in de groep van landen die worden beschouwd als “verloren staten”. In het verleden heeft ons land altijd ondersteuning geboden via internationale organisaties en/of bevriende naties. We hebben bijvoorbeeld politiemensen geleverd om de orde en rust te handhaven onder de VN-blauwhelmen. Echter, onze manschappen keerden terug vanwege onvoorziene omstandigheden. Ook wilde de Verenigde Staten, onder de regering van president Venetiaan, dat wij Haïtiaanse vluchtelingen zouden opvangen. De VS zou alle kosten dragen, en het vluchtelingenkamp zou achteraf worden opgezet. Een groot deel van de infrastructuur was al opgezet, maar deze operatie ging niet door vanwege het feit dat men het niet eens kon worden over de afhandeling van menselijke ontlasting.
Vooral nu wil geen enkel land meer betrokken zijn bij Haïti, dat nu een beroep doet op Keniaanse politiemanschappen via de VN. Er wordt nu opnieuw voorgesteld dat ook Suriname manschappen zal leveren. Of dit operationeel haalbaar is, moet nog worden bekeken, mede vanwege onze eigen onderbezetting om lokale criminaliteit te bestrijden en de vraag of onze manschappen in staat zijn om buiten de grens te opereren. In het verleden hebben we gezien dat ze daartoe niet in staat waren.
Sinds het begin van de politieke en sociale onrust in Haïti zijn duizenden Haïtianen hun land ontvlucht.
Corruptie
Om de diepgewortelde corruptie in de Haïtiaanse politiek te begrijpen, moeten we kijken naar de publieke figuren die recentelijk sancties hebben gekregen van de Amerikaanse en Canadese regering vanwege hun corruptie en betrokkenheid bij drugssmokkel en bendegeweld. Deze lijst bevat voormalige presidenten, premiers, ministers, senatoren, parlementsleden en zakenmensen.
Corruptie heeft zich de afgelopen tien jaar verspreid naar bijna elke overheidsinstelling in Haïti.
Criminaliteit in Haïtiaanse overheid
Criminaliteit is wijdverbreid in de Haïtiaanse overheid. Het is bijna onmogelijk om de politiek en de regering te onderscheiden van corruptie, wapen- en drugssmokkel en bendegeweld. Dit heeft een negatieve invloed op het vermogen van de overheid om essentiële openbare diensten aan de bevolking van Haïti te bieden.
Antonio Saint Louis, in Port-au-Prince, Haïti, leeft in constante angst vanwege de gewelddadige bendes die de stad terroriseren.
Hij vreest dat zijn gemeenschap ten prooi zal vallen aan een invasie van de bendes. Premier Ariel Henry en de Haïtiaanse politie hebben volgens Saint Louis weinig vertrouwen en hij gelooft dat een buitenlandse interventie noodzakelijk is om de bendes te onderdrukken en het land te stabiliseren. Er is echter nog discussie over welke landen betrokken moeten zijn bij deze interventie en welke maatregelen er precies moeten worden genomen. De vorige VN-missie in Haïti, die liep van 2004 tot 2017, had gemengde resultaten en werd geconfronteerd met beschuldigingen van mensenrechtenschendingen en andere problemen.
Bendegeweld
De bendes in Haïti hebben vandaag de dag meer wapens, macht en toegang tot technologie dan voorheen. Het bendegeweld is geëscaleerd sinds de moord op president Jovenel Moïse in 2021, en criminelen hebben de controle over delen van het land overgenomen.
VN-secretaris-generaal António Guterres pleit voor speciale politie- en militaire eenheden om de bendes te neutraliseren en de orde te herstellen. De Verenigde Staten steunt een internationale strijdmacht, maar benadrukken dat het geen militaire missie moet zijn, maar eerder een politiemissie die samenwerkt met de Haïtiaanse politie.
Amerikaanse functionarissen hebben aanzienlijke logistieke, communicatie- en medische ondersteuning beloofd, evenals 100 miljoen dollar aan financiering, onder voorbehoud van goedkeuring door het Congres. Kenia heeft aangegeven dat het 1.000 politiefunctionarissen kan inzetten, terwijl verschillende Caribische landen hebben laten weten bereid te zijn om honderden mensen bij te dragen. Meer dan 30 landen en instellingen kwamen bijeen tijdens de Algemene Vergadering van de VN om plannen voor de missie te bespreken.
Buitenlandse interventies
De geschiedenis van buitenlandse interventies in Haïti werpt een schaduw over de huidige inspanningen. Brazilië vond deelname impopulair en Chili geloofde dat eerdere inspanningen geen resultaten opleverden. Het Braziliaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en het Chileense ministerie van Buitenlandse Zaken hebben afwijzend gereageerd op de karakterisering van het document.
De regering van Kenia heeft slecht gepresteerd op het gebied van democratisch toezicht en de bescherming van de mensenrechten, volgens een rapport van de onafhankelijke medisch-juridische eenheid in Nairobi. Het groeiende politiegeweld, buitengerechtelijke executies en andere misstanden zijn zorgwekkend. De regering heeft niet gereageerd op verzoeken om commentaar.
