Een burger heeft onlangs alarm geslagen, nadat zij vervallen medicatie heeft gehad van een apotheek in Suriname. In een eerder verschenen artikel in Dagblad Suriname, heeft de burger haar ervaring gedeeld en om alertheid gevraagd.
Structureel probleem
Levensmiddelentechnoloog, Ricky Stutgard, geeft tegenover Dagblad Suriname aan, dat het niet de eerste keer is dat vervallen medicamenten in Suriname verstrekt worden aan patiënten. “Het is bovendien een structureel probleem, daar ministers, apothekers, artsen en verpleegkundigen rond vertellen dat vervallen medicamenten nog 3 tot 6 maanden ingenomen kunnen worden. Wat niet juist is”, zegt Stutgard.
“In de media verscheen een artikel onder de titel ‘Slikken wat niet goed is’ het volgende: Het Bedrijf Geneesmiddelen Voorziening Suriname verkoopt vervallen geneesmiddelen. Dit gebeurt al drie jaren. Er wordt een cahier bijgehouden voor het verzetten van vervaldata. De situatie is alarmerend en mag niet onderschat worden. De onthutste reacties volgen na een bedrijfsonderzoek onder leiding van ing. H.S. de Meneges over het reilen en zeilen binnen het BGVS. In hetzelfde artikel staat verder; Er worden geneesmiddelen gemaakt met grondstoffen die reeds vervallen zijn, maar niet aan een herkeuring zijn onderworpen. Een voorbeeld is de aanmaak van Paracetamoldrankjes op 15 juni 2001 met de kleurstof Amaranth die vervallen is sinds 1997.”
Controle ontbreekt in farmaceutische wereld
Stutgard stelt, dat in Suriname de regels voor levensmiddelen serieuzer en strenger in acht worden genomen dan medicamenten. “Wie een vervallen levensmiddel verkoopt, wordt beboet. Het levensmiddelbedrijf kan voor korte dan wel voorgoed gesloten worden, terwijl de producent in de gevangenis kan belanden. Apothekers die vervallen medicamenten verkopen zetten zelfs een grote mond op. Ze menen dat de patiënt zelfs blij moet zijn met de vervallen medicamenten. Voor wat levensmiddelen betreft gaan dagelijks milieu inspecteurs van het Bureau Openbare Gezondheidszorg erop uit om de winkels waar levensmiddelen verkocht worden te controleren. Zo’n controle ontbreekt in onze farmaceutische wereld.”
Ministers van Volksgezondheid hoofdschuldigen
Volgens Stutgard zijn de ministers van Volksgezondheid de hoofdschuldigen. Dit, omdat ze bewust verkeerde informatie verstrekken aan de samenleving, dan wel levensgevaarlijke acties ondernemen waarvoor ze strafrechtelijk vervolg moeten worden. “Op zaterdag 11 februari 2006 maakte ik middels een ingezonden artikel bekend dat er vervallen aidsremmers door een bij wet erkende instantie aan de zieke mens werd verstrekt. Dit artikel zorgde toen voor de nodige commotie en onthullingen. Er werd vermeld dat het ministerie van Volksgezondheid een onderzoek in deze zou doen. Minister Celsius Waterberg legde bovendien uit dat tabletten vaak nog goed zijn na het verstrijken van de vervaldatum. Hij gaf wel toe dat de medicamenten eerst herkeurd moeten worden. Bij herkeuring wordt volgens de minister gelet op de kleur, de geur en de smaak. Uit het onderzoek van het ministerie werden echter geen vervallen aidsremmers gevonden. De minister merkte toen op dat ik de gezondheidszorg schade had toegebracht.”
“Op woensdag15 februari 2006 publiceerde ik een foto waarop duidelijk te zien was dat een fles met 600 mg STOCRIN (Efivarenz) op 8 februari 2006 door het Diakonessenziekenhuis aan een patiënt verstrekt was, terwijl de vervaldatum juni 2005 was. Na deze publicatie kwam naar voren dat vervallen (medicijnen) aidsremmers buiten het gezichtsveld van het ministerie van Volksgezondheid en de Stichting Mamio Namen project via geschenkpakketten Suriname binnen komen en aan patiënten verstrekt werden via het Diakonessenziekenhuis. De directeur van het Diakonessenhuis-directeur, Rakesh Gangaram Panday, zei in de media: ‘De vervallen, maar nog te gebruiken aidsremmers, zijn ten gunste van de patiënt verstrekt. Men hoeft niet bang te zijn want ze vormen absoluut geen gevaar. De patiënt moet blij zijn dat er wel wat aanwezig was.De kuur mag niet onderbroken worden, omdat zulks tot de dood kan leiden’. In een vraaggesprek met een radiostation gaf direkteur Gangaram Panday aan dat er vrijwel niets aan de hand is. Medicijnen met vervaldata op een etiket en die letterlijk vervallen zijn, kunnen volgens hem nog gewoon gebruikt worden.”
“Zeventien jaren later stond wederom in de krant het volgende: Minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid heeft tevergeefs geprobeerd om onbenutte en afgedankte medicijnen uit Nederland te krijgen. Hij zag dat als één van de weinige opties om de enorme tekorten in eigen land op te lossen. Omdat de regering geen geld heeft en de gezondheidszorg niet als een prioriteit beschouwt, rest hem niets anders dan te bedelen in het buitenland. In een eerder stadium had het voormalige moederland wel een lading medicamenten gestuurd, maar dat was bij lange na niet genoeg om de nood te lenigen. Vandaar dat de bewindsman een nieuw verzoek indiende, waarbij hij aangaf dat die eerste zending als een geschenk uit de hemel kwam, dat er levens mee waren gered en enorm veel leed mee is voorkomen.”
Gratis medicamenten
Naar het zeggen van Stutgard blijkt nu, “dat minister Ramadhin is gaan bedelen bij India”. “We hebben 10 containers aan medicamenten gekregen die gratis aan patiënten verstrekt moeten worden. Jaja GRATIS! Opgemerkt kan worden dat vorig jaar 66 kinderen in Gambia zijn gestorven na het innemen van een vergiftigde hoestdrank uit India. Jaarlijks gaan 17.000 tot 20.000 mensen in Nederland dood vanwege het innemen van medicamenten. In de Verenigde Staten is het aantal 250.000 personen. Ik ben er van overtuigd dat jaarlijks honderden Surinamers sterven door het innemen van vervallen medicamenten dan wel verkeerde medicijnen, maar hier hebben wij te doen met bedrieglijke personen in onze medische wereld waardoor alles verzwegen wordt.”
Voor de rechter verschijnen
Volgens Stutgard moeten ministers, apothekers, artsen en verpleegkundigen die zich schuldig maken aan handelingen waardoor patiënten vervallen, onbenutte, afgedankte dan wel verkeerde medicamenten krijgen om in te nemen, voor de rechter verschijnen en gestraft worden. “Ze zijn namelijk criminelen, die onnodig het leven van patiënten in gevaar brengen”, aldus Stutgard.
SK