Het wonen en werken in Suriname lijkt, gelet op de berichten die allemaal in de media verschijnen, gevaarlijker te zijn geworden. Suriname kampt al vanaf de jaren ’90 met een toename van de criminaliteit. Dan hebben we het over de criminaliteit waar de burger last van heeft in zijn persoonlijke levenssfeer. We denken dan aan roofmoorden, roofpartijen, diefstallen en openlijke geweldpleging onder andere in bepaalde buurten en onder bepaalde jongeren. Er is nooit een diepgaande discussie met de bedoeling om oplossingen aan te dragen en uit te voeren, gevoerd in Suriname.
Wij merken dat een zekere verruwing is opgetreden of opvalt, al dan niet toevallig, met het duidelijk worden van de effecten van het economisch beleid door de regeringen in de periode 2010-2020. Het opvallen kan te maken hebben met de social media waar iedereen met zijn of haar maatschappelijke ontwikkeling en leeftijd een mening kan geven. Opvallend is dat geweld soms in de publieke opinie gerechtvaardigd is, ook in relaties. Ook merken we een ontwikkeling de laatste tijd dat er veel gevochten wordt met houwers. Wat we zeker sinds 2020 hebben opgemerkt, zijn racistisch getinte opmerkingen die voornamelijk afkomstig zijn van Nederlanders met een Surinaamse achtergrond op social media fora. Deze personen zijn ongestoord bezig, omdat in of vanuit Suriname geen maatregelen tegen hen kunnen worden getroffen. Bepaalde Surinamers hebben de neiging op deze ‘gemengde’ fora om deze stoere Nederlanders te volgen. Er worden ook veel seksistische opmerkingen gemaakt, maar Surinaamse vrouwen hebben dat niet door en doen grif mee.
Wij denken dat de opstanden in Suriname de afgelopen 12 maanden die gepaard zijn gegaan met gewelddadigheden, die gepland, aangekondigd en gepropageerd waren, een invloed hebben gehad op het gedrag van delen van de samenleving. Wij denken dat de frustraties van alledag, de social media die heel snel een zondebok aanwijzen en het algemeen gevoel dat deze regering geen sympathie heeft met het volk, bijdraagt aan vooral de openlijke geweldpleging.
Recent hebben we ook gehad een nogal vreemd geval van een overval op een geldtransport waarbij een vervoerder het leven heeft gelaten. Er is bij deze criminele daad gericht op de persoon geschoten, kennelijk met de bedoeling deze persoon af te maken. Daarna werd bericht dat een persoon voor een bekende markt door personen gewoon is doodgeschoten. Suriname heeft niet zozeer te maken met criminelen die vanuit het buitenland afkomstig zijn, eerder het tegendeel.
In Suriname is de politie op de hoogte van de haarden van criminaliteit. De samenleving is klein en het kan niet anders dan dat het een en ander in kaart is gebracht. Wij menen dat de Surinaamse politie niet in de gelegenheid is om over het gehele grondgebied preventieve en repressieve acties uit te voeren. Wij zien ook dat bij het rekruteren voor de politiedienst niet gelet wordt op een gebalanceerde samenstelling van het korps. Ook heeft de politie te maken met een groot integriteitsprobleem, dat blijkt uit peilingen die gedaan zijn over percepties in de regio. De Surinaamse politie zou tot de meest corrupte in de regio behoren. Dat is in de kranten besproken, maar er is geen reactie vanuit het ministerie van Juspol of de korpsleiding. We zien ook regelmatig dat een bepaalde dienst die belast is met het arresteren van waarschijnlijk gevaarlijke verdachten, mensen als dieren in een pick-up gooien. Dat is niet professioneel en zien we niet in landen met een professionele politiedienst. We zien dat soort zaken alleen in de corrupte landen waar er nog coups worden gepleegd.
Wat de laatste tijd ook opmerkelijk is, zijn politieagenten die met hun wapens en beschermingskleding op social media poseren. Ook vrouwelijke politieagenten hebben die neiging, en dan vragen we ons soms of hoe men met lange nagels het politiewerk kan doen. Al met al schijnt er geen goede signalen uit te gaan van de politie en ook niet van het politiekorps. Suriname heeft gemeenschappen en die gemeenschappen zitten met specifieke problemen, dat geldt ook voor de criminaliteit.
Voorkomen moet worden dat Suriname afglijdt naar het niveau van regionale landen als Trinidad. Met de huidige politieke elite heeft een ongekend fenomeen zijn intrede gedaan, namelijk dat strafbare personen heel gemakkelijk zich schuil kunnen houden of het land kunnen uitvluchten. Beweerd wordt dan dat bevoegde autoriteiten zouden weten waar deze personen zich schuil houden. Het gevoel van onveiligheid neemt toe in Suriname. Er zijn Surinamers en Nederlanders van Surinaamse origine die op social media toeristen afraden om niet naar Suriname af te reizen omdat het levensgevaarlijk zou zijn. In combinatie met een afgenomen binding met Suriname, bij de komende generaties, kan dit impact hebben op de economie, ondanks de visumversoepeling die door Suriname eenzijdig is ingevoerd.
Er moet een studie worden uitgevoerd naar de oorzaken van de criminaliteit, dieptestudies in de gemaanschappen. De Surinaamse regering moet nu het veiligheidsprobleem serieus nemen en maatregelen aankondigen.
