“Easy money, met slechts enkele klikken op de telefoon”, dat zijn enkele woorden van mensen die meedoen aan een bekend piramidespel. Al geruime tijd wordt er onder bepaalde groepen binnen de samenleving gesproken over meerdere soorten piramidespelletjes. Om de zoveel tijd blijken dit soort piramidespellen op te duiken, waarbij grote groepen uit de samenleving meegesleurd worden in het systeem.
Een piramidespel, ook wel bekend als een ponzi-scheme, is een vorm van fraude. Hierbij worden deelnemers aangemoedigd om geld in te leggen met de belofte van hoge rendementen. Het concept van een piramidespel is gebaseerd op de structurele vorm van een piramide, waarbij de oorspronkelijke deelnemer aan de top staat. Deze persoon wint geld door nieuwe mensen aan te trekken en hen te laten investeren. De nieuwe deelnemers worden aangemoedigd meer mensen aan te trekken, wat voor een exponentiële groei van het systeem kan zorgen.
Mensen die aan het begin van dit spel meedoen, maken veel winsten. Echter heeft het piramidespel een beperkte levensduur. Wanneer de vastgestelde target is gehaald, stort het hele systeem in elkaar. Helaas zijn de oorspronkelijke deelnemers tegen die tijd reeds verdwenen met het grootste deel van het geld, waardoor de overige deelnemers met lege handen achterblijven.
Piramidespel in Suriname is niet iets nieuws. Zijn Surinamers zo snel vergeten het verhaal van het piramidedrama van N.V. Roep in de jaren negentig? In 1997 hebben meerdere Surinamers grote bedragen belegd en velen hebben hun waardevolle geld verloren. Het Openbaar Ministerie heeft nooit een strafrechtelijk onderzoek gedaan om de dader te vervolgen. In 2018 en 2020 zijn ook Surinamers geconfronteerd met de gevolgen van het piramidesysteem. Het ging voornamelijk om werknemers die hun financiële situatie probeerden te verbeteren. De Surinaamse autoriteiten kunnen niet voldoende optreden tegen dit soort activiteiten, omdat ze buiten hun bevoegdheid vallen. In de meeste gevallen kunnen slachtoffers de schade die ze hebben geleden, vanwege oplichting of andere vorm van misbruik, niet verhalen.
De interesse voor het investeren in een piramidespel blijkt razend snel te groeien in Suriname. Elke keer weer met een nieuwe naam en organisatie. Ondanks de risico’s en de illegale aard ervan, voelen mensen zich toch hieraan aangetrokken. De belofte om snel rijk te worden, de verleidelijke marketing op social media en de geloofwaardige aanbevelingen van derden zijn enkele van de redenen waarom mensen vallen voor piramidespelen. Er is soms ook een sociale druk, waarbij mensen aangetrokken worden door vrienden, familieleden of kennissen. Hiermee ontstaat er een gevoel van vertrouwen, waardoor deelnemers eerder geneigd zijn om mee te doen.
Veel Surinamers hebben ook beperkte kennis over investeringen, financiën en zakelijke modellen. Mensen die zich in financiële moeilijkheden bevinden, zoeken een uitweg en zijn eerder geneigd mee te doen aan zulke spelen. Het is altijd verstandig om te investeren in legitieme systemen die transparantie en duurzaamheid bieden. Dit vergt ook denkwerk voor de overheid, waarin zij de burgers kunnen beschermen tegen dit soort piramidespelen.
SD
