Het begon met wat scheurtjes in de muur, verf dat afbladderde kortom verontrustende signalen aan de buitenkant van mijn huis. Ik huurde een klusjesman in. Tijdens het werk, kwamen er steeds meer mankementen tevoorschijn, kortom het was gewoon een puinhoop daaronder.
Deze hele renovatie heeft mij aan ’t denken gezet. De dingen die tijdens de renovatie tevoorschijn kwamen, waren onzichtbaar voor de toeschouwer. Niemand wist wat voor narigheid zich daarachter verschool.
Zo is het ook met de mensen om ons heen. Mensen houden ervan om aan hun omgeving een nette buitenkant te tonen en niemand vraagt zich af hoe de binnenkant eruit ziet, wat daar verborgen zit?
Men probeert vaak die onderlaag te verbergen en presenteert alleen de buitenkant. Men denkt daarmee weg te komen, maar niemand kan dat lang volhouden. Soms is er maar een kleinigheid voor nodig om die buitenkant barstjes te laten vertonen.
Vooral politici zijn hier een goed voorbeeld van. Politici sloven zich vaak uit om aan het publiek een mooie kant van zichzelf te laten zien en vooral te laten horen. Ze weten beloften heel mooi te brengen en het publiek absorbeert die mooie woorden en beloften als een spons die water opzuigt. Dat is begrijpelijk want mensen zoeken meestal een houvast, iets of iemand waaraan ze zich kunnen vastklampen en daar maken politici misbruik van. Jammer genoeg komt gaandeweg de ontgoocheling. Wanneer er aan de buitenkant barstjes en scheurtjes ontstaan, komt de klap hard aan.
Met de verkiezingen op komst proberen vele politici continu in de media te komen. Ze laten zich weer van hun beste kant zien om binnen te kunnen komen. Eenmaal binnen, wordt het masker afgedaan.
Het komt zelden voor dat iemand zich presenteert zoals hij echt is, er is altijd een verborgen agenda. Dat politici daarvoor kiezen, is al erg genoeg, maar dat toeschouwers daar blind in meegaan, is nog erger. Mensen zijn geneigd om alleen naar de buitenkant te kijken en zich niet te verdiepen in de onderliggende laag, en dat is juist de laag waar het werkelijk omgaat. Bijvoorbeeld een parlementariër deed zich voor de laatste verkiezing menslievend, behulpzaam en fatsoenlijk voor. Echter toen hij de functie, waar hij op aasde, niet kreeg, ontpopte hij zich als iemand die er niet voor schroomde om collega’s en zelfs de president publiekelijk te beledigen en te vernederen. Het dunne vernisje van fatsoen was plots verdwenen.
Mensen moeten keuzes maken en dan is inzicht in keuzegedrag een vereiste. Hoe nemen mensen beslissingen? Kijken ze daarbij vooral naar eigen voordelen of spelen de belangen van het land ook een rol?
Politici zeggen vaak tijdens de verkiezingen, dat ze de belangen van het volk op het oog hebben, maar de praktijk laat een ander beeld zien.
Als ze eenmaal binnen zijn, ontdoen ze zich van de slangenhuid en wordt het volk vergeten. Als de verkiezingen weer naderen, trekken ze het buitenjasje weer aan en begint het ritueel van voren af aan. En zo blijft de geschiedenis zich herhalen. Mensen blijven zichzelf wegcijferen, gehoorzamen en slaafs volgen.
Vroeg of laat komt op een dag de kentering. In Suriname kwam het toen het volk erachter kwam dat het land failliet was en dat ze al jaren in een fake wereld hadden geleefd.
Door de crisis ontdekten steeds meer mensen ongekende krachten in zichzelf. Hun woede en overlevingsdrang nam de overhand en dat was te merken bij het aantreden van de nieuwe regering. Men wilde niet meer slaafs volgen maar opkomen voor zichzelf en kinderen. Je kunt in tijden van crisis niet bij de pakken neerzitten. Je kunt niet wachten tot het over waait. Je kunt niet vertrouwen op de buitenlaag van een leider. Een crisis vraagt om losbreken van bestaande structuren, van afpellen van de buitenlaag, andere denkwijzen en conditioneringen. Het vraagt je om de angst los te laten want angst houdt je vast in het oude en daardoor kan je niet met vertrouwen het nieuwe tegemoet treden.
Een crisis biedt kansen om het anders te doen. Om te verbeteren en te verdiepen en om de aandacht te richten op hoe je de toekomst wilt vormgeven. Dat heeft deze regering gedaan. Het was zwaar, maar het enige juiste om te doen. Met het gevaar de woede van het volk op de hals te halen en dus stemmen te verliezen, hebben ze doorgezet om de weg vooruit te kunnen plaveien.
Deze crisis heeft ons geleerd dat alles anders was dan het leek en dat de enige weg vooruit was om door te zetten ondanks tegenwerkingen, stenigen en vernederingen. Suriname had en heeft deze stevige leiding nodig. Men zal dat beslist inzien, wanneer men eindelijk gaat kijken naar het hele plaatje, dus naar het belang van het hele land en zich niet meer blindstaart op het uiterlijke gedrag van personen.
“Who looks outside, dreams, who looks inside, awakes.”
Josta Vaseur