De ineenstorting van de staat in Manipur heeft twee belangrijke aspecten van het India-verhaal ondermijnd. Dit oplossen kan niet worden gedreven door enge electorale berekeningen.
Dat er een uitgelekte video nodig was van de brutale aanranding van twee vrouwen door een menigte voordat de implosie van Manipur nationale aandacht trok, zou ons een pauze moeten geven. De noordoostelijke staten van India zijn sociaal of politiek niet losgekoppeld van de rest van het land. Ze zijn niet eens een plaats van de vreemde koloniale beelden die hele gemeenschappen pejoratief typeren als krijgshaftig of anderszins om de verdeeldheid zaaiende zaak te bevorderen. Noch is de moeilijke situatie van Manipur onbekend of niet gemeld. Maar het duurde meer dan twee maanden, en de kracht van een hartverscheurende video, voordat serieuze politieke en media-aandacht voor dit conflict werd geschonken. Vrouwen nemen vrijdag deel aan een demonstratie tegen het aanhoudende geweld in Manipur, in Imphal.
Er zijn bekende redenen voor dergelijke apathie. Ten eerste het gevoel dat het noordoosten geografisch perifeer is en dat de ineenstorting van de staat daar geen invloed heeft op de rest van India. Ten tweede, het idee dat het politieke landschap van de noordoostelijke staat te complex is om te bevatten. Dat Manipur veel gewapende outfits herbergt, met onhandig klinkende acroniemen, is een stokpaardje geweest van velen die probeerden de staat te begrijpen. Dit komt tot uiting in de litanie van artikelen die de basis proberen uit te leggen over de diversiteit van Manipur toen de staat implodeerde. Ten derde, het idee dat deze regio altijd veiligheidsgevoelig is geweest en het beste aan veiligheidsfunctionarissen kan worden overgelaten.
Dit zijn valse begrippen. Manipur, en de rest van het noordoosten, staan centraal in India, en de ineenstorting van de staat daar schaadt het verhaal van India nu al. Elke benadering om dit op te lossen kan niet worden gedreven door enge electorale berekeningen. Hoewel de menselijke tragedie daar terecht is benadrukt en betreurd, is het nodig om de volledige betekenis van de situatie in Manipur voor het wezen van India te waarderen, zowel in theorie als in de praktijk.
Er zijn twee kernaspecten van het hedendaagse India die de benarde situatie van Manipur ondermijnt. Ten eerste het idee of de ideeën die India en zijn project voor natievorming definiëren, en ten tweede zijn strategische ambities. Laten we ze uitpakken. Geen enkel idee definieert India in totaliteit. Maar degenen die de nationale verbeelding domineren, ten goede of ten kwade, zijn onder meer het liberale, seculiere constitutionalisme geassocieerd met het congres en het conservatieve hindoe-nationalistische project van de Bharatiya Janata-partij (BJP). Beiden hebben gefaald in Manipur. De patronagepolitiek van het congres bevoordeelde decennia lang bepaalde gemeenschappen boven andere voor electorale en contra-insurgency-doeleinden. In plaats van bruggen te bouwen, versterkten dergelijke methoden het wantrouwen tussen de gemeenschappen. Pas na het toegenomen separatistische geweld in Assam en Nagaland eind jaren tachtig begon het door Narasimha Rao geleide congres langzaam terug te komen op dergelijke tactieken.
Maar het congres heeft nooit een religieuze agenda gepusht. Daarentegen hebben de BJP en de politieke en sociale outreach-campagnes van Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) in het noordoosten assimilatie-ambities. Hoewel dergelijke campagnes aantrekkingskracht kunnen hebben in door hindoes gedomineerde gebieden van Manipur, Tripura en Assam, worstelen ze om een ideologische impact te maken in door christenen gedomineerde gebieden met etnische minderheden. Senior RSS-leiders begrepen dit halverwege de jaren 2010 goed genoeg om deze lijn niet door te trekken in de Zo-Kuki-gebieden van Manipur. In plaats daarvan beloofden ze voortzetting van reeds bestaande grondwettelijke bescherming aan deze gemeenschappen die een beperkte staatsvergadering hebben en geen nationale parlementaire vertegenwoordiging. De politiek rond rundvlees en het compromis van de BJP in het noordoosten illustreerden dit aanpassingsvermogen duidelijk. Ze boden zelfs financiële steun aan de Kuki-underground om zich bij de reguliere politiek aan te sluiten. De strategie werkte, totdat het niet meer werkte. De fout van de BJP was om de electorale dominantie die voortkomt uit dergelijke pragmatische regelingen te verwarren met ideologische en politieke hegemonie. Op het moment dat de Manipur-tak van de BJP onder leiding van eerste minister N Biren Singh de Meitei-agenda duwde om de Scheduled Tribe (ST) -status te eisen om meer middelen voor deze gemeenschap te winnen ten koste van de belangen van Zo-Kuki, stortte de regeling in. Zelfs in de illegale drugssector, die verband houdt met regionale verkiezingsfinanciering, begonnen gemeenschapsoverschrijdende kartels gewelddadig met elkaar in botsing te komen om monopolies over grensoverschrijdende routes, producten en leveranciers te behouden. Dergelijke kartelstrijd tussen gemeenschappen nam toe na de staatsgreep in Myanmar in 2021, die (opnieuw) een burgeroorlog in dat land veroorzaakte.
Het huidige debat over het feit dat Meiteis niet over voldoende land beschikt in verhouding tot hun bevolkingsdichtheid, of de beschuldiging dat Zo-Kuki-gemeenschappen buitensporig betrokken zijn bij de drugshandel, zijn dus symptomen van de sociale ineenstorting van Manipur, niet de oorzaak ervan. Want het is algemeen bekend dat de Meiteis toegang hebben tot de meest vruchtbare delen van de Imphal-vallei en de wetgevende macht van de staat en alle daaruit voortvloeiende voordelen domineren. En hoewel het waar is dat bepaalde drugskartels in het zuiden van Manipur zich voordoen als revolutionaire legers die pleiten voor de Kuki-Zos, vertegenwoordigen deze groepen in werkelijkheid alleen hun eigen parochiale belangen, niet die van hele gemeenschappen.
In het verleden heeft het congres Manipur in de steek gelaten door zijn verdeeldheid zaaiende tactieken en het bevorderen van een politieke economie die gedomineerd werd door afhankelijkheid van centrale subsidies en grensoverschrijdende smokkel. De BJP heeft vandaag Manipur in de steek gelaten door haar assimilatiehand te overdrijven zonder dergelijke giftige afhankelijkheden te veranderen. Deze ironie wordt het best weergegeven door het feit dat Meitei-chauvinist Biren Singh (net als zijn Assamese tegenhanger) een voormalig ontevreden congreslid is. Het is nu duidelijk dat het hem vooral, en misschien wel het enige, om zijn privéambities gaat. Maar zijn partijdige politiek roept de vraag op: kan regionaal etnisch meerderheidsregime gemakkelijk passen bij enig idee van India? Meitei-nationalisme paste altijd niet bij de seculiere, liberale tradities van India. De huidige situatie laat zien dat het zelfs in een hindoeïstische Rashtra een uitbijter van een ander soort kan zijn. Dit brengt ons bij het tweede aspect van hoe de implosie van Manipur India pijn doet, d.w.z. bij het bereiken van zijn strategische ambities. Op reputatiegebied heeft het conflict al schade aangericht. Van debat in het Europees parlement tot aan de orde gesteld worden door de Amerikaanse ambassadeur Eric Garretti, die vriendschappelijke steun bood – van welke aard dan ook onuitgesproken – indien New Delhi dat wenste, biedt de situatie van Manipur voeding aan India-sceptici over de hele wereld. Het feit dat het conflict wordt opgezet rond een aanval op christelijke minderheden, zou nieuwe kiesdistricten in westerse hoofdsteden kunnen mobiliseren. Maar er zijn ook serieuzere, praktische veiligheids-strategische zorgen. Met een aanhoudende militaire impasse met China kan New Delhi de ineenstorting van de staat en extreme sociale polarisatie in een noordoostelijke grensstaat niet veroorloven. Dit is niet alleen omdat het beperkte defensiemiddelen vastlegt bij vredeshandhavingstaken, zoals blijkt uit het leger en de paramilitaire troepen die een niemandsland veiligstellen tussen de Imphal-vallei en de heuveldistricten, maar ook omdat een dergelijke maatschappelijke breuk een rijpe voedingsbodem biedt voor heimelijk ingrijpen door de regionale tegenstanders van India.
De mogelijkheid dat de inmenging van China en Pakistan de binnenlandse breuklijnen van India verergert, is in deze regio altijd blijven bestaan. Vrijgegeven inlichtingendocumenten bieden oogverblindende details over de duizelingwekkende omvang van de steun van China aan opstanden in het noordoosten in de jaren zestig en zeventig onder Mao. Het is naïef om te verwachten dat Beijing, met of zonder Islamabad, voor altijd zal afzien van het aanwakkeren van de vuren die India zelf heeft aangestoken in Manipur. Wat dit haalbaar maakt, is het onvermogen van India om de Chinese invloed in Myanmar te compenseren, ondanks zijn pragmatische betrokkenheid bij de junta sinds de staatsgreep.
In plaats van afleidingstactieken toe te passen of de oppositie de schuld te geven, moet de regering zich serieus concentreren op het oplossen van conflicten in Manipur. De verkiezingen van 2024 zullen komen en gaan, maar de schade voor India als gevolg van dit interne conflict kan veel langer aanhouden.
Avinash Paliwal doceert aan de SOAS University of London en is de auteur van My Enemy’s Enemy: India in Afghanistan from the Soviet Invasion to the US Withdrawal (New York: Oxford University Press, 2017) De geuite meningen zijn persoonlijk
