Keti koti; de ketenen van slavernij zijn verbroken. Op 1 juli 1863 begon een nieuw cq ander leven van mensen die sinds hun geboorte, slavernij hebben gekend althans zo hoorde het te zijn. Mensen die gedwongen onder erbarmelijke omstandigheden hebben moeten arbeiden. Tegen de gruwel die hen werd aangedaan, hadden zij geen antwoord op.
De strijd die volgde om vrij te kunnen zijn, bracht veel leed en pijn met zich mee. Maar wat van belang is geweest bij die strijd is dat de slaven toen één uitgangspunt hadden; samenwerken voor het behalen van een groter doel. Het doel was duidelijk om de overwinning te behalen te ontkomen onder het juk van de kolonisator. Deze aanpak moet ons allen aan het denken zetten.
Terwijl de slaven zoveel hebben moeten doorstaan, waren zij in staat bergen te verzetten opdat voor hun generatie niet hetzelfde lot beschoren zou zijn. Ze werkten erg wijs en planmatig.
De wrange boodschap uit dit slavenverhaal geeft aan dat er steeds een situatie was van elkaar willen redden en niet om de anderen onaangenaam te zijn. De fysieke bevrijding was een belangrijk beginpunt, maar het traject verder wordt nu nog uitgezet en bewandeld. Geen eenvoudige taak wanneer wij in ogenschouw nemen dat ruim 400 jaren lang de mensen zijn ontnomen van het meest essentiële dat hen tot mens maakt namelijk hun cultuur.
Het gaat om 15 tot 20 miljoen mensen wiens identiteit, religie, taal, tradities, om maar enkele te noemen waren afgepakt. Ze werden als waardeloos aangemerkt en waren slechts de inventaris van de slavenmeesters. Het slavernijverleden en de koloniale tijd hebben diep doorgewerkt.
Wij zijn nu op het geestelijk punt beland, waarbij gezamenlijk antwoord gegeven moet worden op deze vraag. Het antwoord is simpel; ERKENNING!
Vanuit de voormalige kolonisator is op verschillende momenten erkend dat veel onrecht is aangedaan tijdens de Trans-Atlantische slavernij. Ook zijn excuses aangeboden over deze donkere hoofdstukken in de menselijke geschiedenis. Dat is mooi, echter zal nu een stevige aanpak aan de dag dienen te worden gelegd en beleidsmaatregelen getroffen moeten worden om te investeren in de potenties van voornamelijk de nazaten van de toen tot slaafgemaakten. De tijd is rijp! Wij citeren hierbij Martin Luther King Jr.: “The time is always right to do the right thing.” If I cannot do great things, I can do small things in a great way.”
Hoe verder?
Mensen moeten geen zinloos bestaan leven als dat vol is met leugens is, want dan heeft hun leven geen waarde. Laat de excuses worden omgezet in een grotere/ruimere benadering bijvoorbeeld het opzetten van een Kennis en Expertisecentrum, een leerstoel op de universiteit, een Nationaal museum over slavernij. In elk geval zal er doorgestudeerd moeten worden over hoe het herstel van het eeuwenlange leed moet plaatsvinden. Het kan zijn in de vorm van het stimuleren van onderwijskansen, mogelijkheden voor participatie in ondernemingen voor o.a. de productie of betalingen in andere vorm .
De roep is dat men zich moet inzetten voor een groter doel. Pas dan kan waarde gehecht worden aan de excuses. Pas dan heb je een bijdrage geleverd. Pas dan kan uit volle borst gesteld worden: “Wij gaan verder.” Het laatste woord over het slavernijverleden en the way forward is in elk geval nog niet gezegd. Laten wij blijven werken aan het verbeteren van de positie van de nazaten van tot slaafgemaakte Afrikanen en de Inheemsen.
De NPS
Nd. dr.Gregory Rusland
Voorzitter.
