Kleuter-leerkracht Tiffany zegt in een gesprek met Dagblad Suriname, dat zij 5 leerlingen in haar klas heeft die de Nederlandse taal moeilijk kunnen spreken of verstaan. Het gaat hierbij om leerlingen die van huis uit Saramaccaans spreken. De leerkracht geeft aan, dat ze de leerlingen dwingt om Nederlands te praten. Ook zijn er gesprekken met de ouders gevoerd. “Ik heb de ouders gevraagd om geen moedertaal met de kinderen te praten. Overal waar je gaat heb je de Nederlandse taal nodig.”
Volgens de leerkrachten kunnen 3 van de 5 leerlingen wel mee met de lessen. “Een is randje kantje en één begrijpt helemaal niets. Dit, omdat zijn moeder wat op leeftijd is en alleen maar Saramaccaans spreekt. Ik heb aan de moeder gevraagd om desnoods Sranan te praten thuis en dan zal ik hem verder helpen om Nederlands te praten. Ik probeer de lessen eerst in het Sranan uit te leggen en dan leg ik het in het Nederlands uit. De leerlingen moeten me dan nazeggen.”
Tiffany zegt, dat het in het begin wat moeilijk ging. Maar dat het nu wel aardig lukt. “Ik ervaar het niet als een moeilijk probleem, omdat je heel veel kunt buigen met jonge kinderen.”
Aan de leerkracht werd gevraagd of het toegestaan zou moeten worden dat de lessen ook in het Sranan worden verzorgd. Hierop geeft de leerkracht aan, dat zij geen voorstander hiervan is, omdat het Sranan een vrij moeilijke taal is. “Dat zou betekenen dat je weer helemaal opnieuw moet beginnen. Het is een moeilijke taal om te schrijven en te praten. En het zou ook verwarrend kunnen zijn, omdat men verschillende opvattingen heeft van woorden in het Sranan. Ik denk dat het beter is als we het gewoon houden op Nederlands.”
Nederlands de officiële taal in Suriname
Suriname is een veeltalig land; echter de enige officiële taal in Suriname is het Nederlands met het Surinaams-Nederlands als plaatselijke variant. Ook spreken de meeste Surinamers vaak Sranan in minder formele situaties, meestal gemengd met het Nederlands of een andere in Suriname gesproken taal.
In Suriname worden minstens twintig verschillende talen gesproken. De meeste Surinamers zijn meertalig, en iedereen die onderwijs in Suriname heeft gevolgd spreekt Nederlands. De belangrijkste talen in Suriname zijn achtereenvolgens het Surinaams-Nederlands, het Sranan, het Sarnami Hindoestani (Surinaams Hindoestaans), het Javaans en de verschillende Marrontalen (vooral Saramaccaans en Aucaans).
Volgens de uitkomsten van de achtste algemene volks- en woningtelling, die in 2012 in Suriname werd gehouden, is Nederlands de meest gesproken thuistaal in Suriname. In ruim 73% van de huishoudens wordt Nederlands als eerste of tweede taal gesproken. Het Sranan wordt in 44% van de huishoudens gesproken, hoofdzakelijk als tweede taal, het Sarnami Hindoestani in ruim 21% en het Javaans in 9% van de huishoudens. Opmerkelijk is de tweetaligheid van de Surinaamse huishoudens: in bijna 80% wordt een tweede taal gesproken.
Waarom meertaligheid in het onderwijs
Meertaligheid in het onderwijs in Suriname kan worden toegepast door het onderwijs in alle officiële talen van Suriname aan te bieden. Meertaligheid op school kan een positieve invloed hebben op het welbevinden, zelfvertrouwen, en identiteitsontwikkeling van kinderen. Dit draagt bij aan hun motivatie en daarmee hun schoolsucces. Ook bevordert het ondersteunen van de thuistaal de ontwikkeling van het Nederlands. Ook kinderen die thuis opgroeien met het Nederlands, hebben voordelen bij het integreren van meertaligheid in het onderwijs. Ze ontwikkelen hiermee taalbewustzijn en een positieve houding tegenover andere talen. Dit helpt ze bij het leren van vreemde talen.
Geen bewust overheidsbeleid op het gebied van meertaligheid
In Suriname is er respect voor de verschillende talen, maar er schijnt geen bewust overheidsbeleid te zijn op het gebied van meertaligheid in het onderwijs. Aan de minister van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, Henry Ori, is onder andere gevraagd wat de visie en doelstellingen van het ministerie zijn ten aanzien van meertalig onderwijs in Suriname. Ook is aan Ori gevraagd wat de korte en lange termijn plannen van het ministerie zijn om ervoor te zorgen dat meertaligheid structureel aanwezig is binnen het onderwijs in Suriname. En verder welke middelen de overheid ter beschikking zal stellen om leraren en schoolleiders te ondersteunen bij de implementatie van meertalig onderwijs. Vooralsnog heeft de minister geen reactie gegeven op de gestelde vragen door de redactie.
SK