Uit voorlopige cijfers over het eerste kwartaal van dit jaar valt te lezen dat de overheidsontvangsten meer zijn dan de overheidsuitgaven. De ontvangsten zijn in totaal SRD 7.179 miljoen en de uitgaven SRD 6.507 miljoen. Op de totale rekening komt dit neer op een saldo van SRD 582 miljoen. Circa 50 procent van de overheidsontvangsten is afkomstig uit de mijnbouwsector.
Uit de nota overheidsfinanciën van het ministerie van Financiën en planning wordt vermeld, dat de voorlopige cijfers van het eerste kwartaal 2023 een positieve ontwikkeling hebben ten opzichte van dezelfde periode in 2022. Deels kan dit toegeschreven worden aan de wisselkoers, aangezien de gewogen gemiddelde koers van de USD zoals gepubliceerd door de Centrale Bank van Suriname (CBvS) in maart 2022 van SRD 21.343 gestegen is naar SRD 34,791 in maart 2023. Dit is een stijging van ca. 63%.
Per 1 januari 2023 is de BTW (Belasting op de Toegevoegde Waarde) geïntroduceerd met een tarief van 10%. Echter is ook goedgekeurd dat voor bepaalde goederen een nultarief wordt toegepast. Door de invoering van de BTW wordt het heffingssysteem van de omzetbelasting (12%) vervangen. Tot en met maart 2023 is aan BTW/omzetbelasting totaal ontvangen SRD 740,9 miljoen. In 2022 is over dezelfde periode een bedrag van SRD 564,9 miljoen ontvangen aan omzetbelasting.
Loonbelasting
In januari 2023 is de belastingvrije grens opgetrokken van SRD 4.000, naar SRD 7.500. Hiermee wordt aangeduid, dat personen met een maximaal inkomen van SRD 7.500 geen loonbelasting afdragen. Deze maatregel is doorgevoerd in het kader van de uitvoering van de BTW, dat onderdeel is van het IMF-programma. Bij de opstelling van de begroting 2023 is er rekening mee gehouden, dat de afdrachten van de loonbelasting kunnen dalen, omdat meer mensen onder het bedrag van SRD 7.500 kunnen liggen. Echter is bij de realisatiecijfers gebleken dat de loonbelasting eind maart 2023 ten opzichte van dezelfde periode in 2022 met ca. 32% is toegenomen. Alleen de loonbelasting van de ambtenaren laat een daling zien, maar bij de overige sectoren heeft dit niet of nauwelijks effect gehad.
Circa 50 procent uit mijnbouw
Circa 50% van de overheidsontvangsten (SRD 7.179 miljoen) is afkomstig uit de mijnbouw. Bij de overheidsontvangsten wordt het onderscheid gemaakt naar mijnbouw- en niet-mijnbouw ontvangsten (zie tabel).
De directe belastingen afkomstig uit de mijnbouwsector bestaan ruim de helft uit inkomstenbelasting (SRD 885,4 miljoen), gevolgd door loonbelasting (SRD 505,5 miljoen) en overige directe belastingen (SRD 310,6 miljoen).
De niet belastingontvangsten afkomstig uit de mijnbouwsector bestaan voor een aanzienlijk deel uit dividend (SRD 862,3 miljoen) en royalty’s (SRD 900,1 miljoen).
Door de regering is besloten een tijdelijke verhoging van royalty’s voor de kleinschalige goudsector toe te passen met 1% van 4.5% naar 5.5% te rekenen van 1 januari 2023 en eindigende op 1 april 2023. Vanaf 1 april 2023 wordt het vastgesteld royalty percentage van 5.5% blijvend.
Onderverdeling ontvangsten
De ontvangsten bestaan uit de belastingontvangsten, de niet-belastingmiddelen en schenkingen. In de categorie belastingontvangsten (directe en indirecte belastingen) behoren onder andere inkomstenbelasting, loonbelasting, invoerrechten, omzetbelasting, accijnzen, houtuitvoer en verbruiksbelastingen. De niet-belasting ontvangsten omvatten onder andere de royalty’s en dividend. De opbrengsten worden in de Surinaamse munteenheid (SRD) als in valuta (USD) gestort.
Vermeld kan worden dat de opbrengsten afkomstig uit de mijnbouwsector voor een groot deel in valuta worden gestort. Deze ontvangsten hebben door de hoogte van de wisselkoers een grote impact op de totale ontvangsten, waaronder de inkomstenbelasting, royalty’s en dividend.
SS
