De redactie van Dagblad Suriname heeft vernomen, dat heel wat jonge kinderen (in de peuter- en kleuterfase) tegenwoordig een taal- en spraakachterstand hebben. Aan logopediste Eartha Bernadine werd gevraagd of dit klopt. Zij antwoordt hierop, dat zij dit niet heeft onderzocht. “Na onderzoek kan aan de hand van de uitkomst deze vraag het best beantwoord worden. Wat wel over het algemeen zo is, is dat kinderen in de peuter- en kleuterfase nog niet zo goed kunnen articuleren. Het is heel normaal als het kind in deze fase bepaalde klanken nog niet kan uitspreken. Daarvoor is de logopedist er, om advies en ondersteuning te geven aan zowel het kind als de ouders.”
Enkele van de belangrijkste oorzaken van spraak- en taalontwikkeling achterstanden bij jonge kinderen zijn volgens de logopediste, een algehele ontwikkelingsachterstand, articulatieproblemen, taalontwikkelingsstoornis, taalachterstand, slechthorendheid en onvoldoende aanbod uit de omgeving.
Aan Bernadine werd gevraagd welke specifieke strategieën ouders kunnen gebruiken om de spraak- en taalontwikkeling van hun kinderen te stimuleren. Hierop zegt zij: “Men kan voorlezen, elke dag minstens 15 minuten in een rustige omgeving. Tijdens het voorlezen is het heel goed om aanschouwelijk materiaal te gebruiken. De plaatjes kunnen benoemd worden of men kan de kinderen vragen wat zij zien op het plaatje. Men kan ook een verhaaltje vertellen, ook hierbij lettend op de omgevingslawaai en aanschouwelijk materiaal gebruiken. Verder bijpassende liedjes zingen tijdens het voorlezen of vertellen van een verhaal.”
Volgens de logopediste kan door samen spelen middels spel ook de spraak en taal ontwikkeld worden. “Dit, omdat men dan de verschillende speldelen kan gaan benoemen. Bijvoorbeeld bij spelen met blokken. Dan kan men bijvoorbeeld benoemen, de verschillende vormen en verschillende kleuren. Tijdens het spelen kan ook beurtwisseling worden toegepast. De ouder stelt het kind een vraag en omgekeerd. Ouders kunnen ook samen liedjes zingen met hun kinderen, want zingen is ook praten. Verder kunnen versjes worden opgezegd of verzonnen worden. Tijdens het verzinnen kunnen ouders nagaan hoe groot de woordenschat van hun kind is. Als ouder is het belangrijk om niet te snel te praten en te herhalen. Kijk het kind aan wanneer u praat, zodat het kind ook uw lippen kan lezen. Dat is heel belangrijk. Het is goed om te herhalen wat het kind zegt in goede zinnen, zonder het kind het gevoel te geven dat hij/zij iets fouts heeft gezegd.” Volgens haar is het ook belangrijk dat de moedertaal goed ontwikkeld is voordat een tweede taal (schooltaal) wordt aangeleerd.
Verder geeft Bernadine aan, dat ouders hun kinderen ook kunnen betrekken bij de dagelijkse dingen, zoals koken en opruimen. “Door steeds aan te geven wat u allemaal ondertussen doet, ziet, ruikt, proeft en voelt, leren uw kinderen nieuwe woorden. Beantwoord vragen van uw kinderen en stel uw kinderen vragen om het aan te moedigen wat ze allemaal zien en vinden. Let op de gebaren en lichaamstaal. Luister naar de woorden van uw kinderen, zodat u kunt begrijpen wat hen bezighoudt en hier samen vrij en makkelijk over kunt praten. Voer op vaste momenten van de dag gesprekken met uw kinderen. Waarbij jullie allebei vertellen wat jullie gedaan hebben. Het is aan te raden om dit te doen liefs voor het slapen gaan. Maak van deze adviezen een dagelijks ritueel, dan zult u merken dat de spraak- en ontwikkeling van uw kind vele malen zal zijn gegroeid.”
Volgens Bernadine is interactie en communicatie tussen ouder en kind heel erg belangrijk voor de taalontwikkeling. “Als er genoeg positiviteit is tussen ouder en kind krijg je namelijk veel meer ontspanning. Een ontspannen en positieve ouder-kind relatie heeft een positief effect op de ontwikkelingskansen van kinderen, bevordert de veilige hechting en helpt om gedragsproblemen te voorkomen.”
Als advies wil Bernadine aan ouders meegeven om hun kind minder naar Engelstalige programma’s te laten kijken, maar meer naar Nederlandstalige programma’s. Ook raad zij het af dat kinderen te lang kijken naar elektronische apparaten, hoogstens een halfuur tot een uur. Dit, omdat het slecht voor de ogen kan zijn.
Bernadine geeft tot slot aan, dat sommige ouders zelf hulp zoeken wanneer zij een achterstand merken bij hun kind en sommigen doen dat op advies van de school. Ook is er een groep ouders die niet weet dat hulp mogelijk is. “Logopedie is nu in opmars in Suriname. Sinds enkele jaren wordt er meer over gesproken en aangegeven welke diensten logopedisten allemaal aanbieden. Een logopedist behandelt niet alleen communicatieproblemen, maar ook slik- en gehoorproblemen”, aldus de logopediste.
SK
