Gaat het wel goed met de SLM? Kan Suriname binnen afzienbare termijn weer met recht trots zijn op de ‘national carrier’? Waarschijnlijk hebben velen in de samenleving vraagtekens bij de toekomst van de SLM. En terecht, immers zeker sinds 2012 heeft de luchtvaartmaatschappij te maken met allerlei problemen met vluchten, met vliegtuigen, met wisselingen in de Raad van Commissarissen en in de directie, directeuren kwamen en gingen, het ene probleem, het ene conflict na het andere volgden elkaar in rap tempo op. Zelfs een Nederlander aan het hoofd van de SLM was niet in staat de problemen op te lossen en raakte dusdanig verzeild in een wirwar van problemen, dat hij zich genoodzaakt zag om met zijn gezin bij nacht en ontij Suriname via Frans-Guyana te ontvluchten en vloog via Parijs naar Nederland.
Problemen binnen de Raad van Commissarissen en wisselingen op directieniveau scheppen niet echt een basis van vertrouwen in de leiding van de SLM.
Veel inhuren in veel landen
Waren het geen mankementen aan een toestel, dan was het wel een vliegtuig dat ergens in de VS aan de ketting was gelegd vanwege uitstaande betalingen. De SLM kon de afgelopen jaren de lucht in door het vooral veel inhuren van vliegtuigen van luchtvaartmaatschappijen uit onder andere België, Tsjechië, Spanje, Malta en Portugal. Dit inhuren moet de SLM zeer veel geld kosten en hebben gekost, maar de leiding van het bedrijf is daar gesloten over.
Pochen met de trots ‘Pride’
De SLM heeft nog steeds niet de naam van een echt betrouwbare luchtvaartmaatschappij weten op te bouwen.
En dan wordt er nu gepocht met de ‘Pride of Suriname’, het nieuwe vliegtuig van de SLM, dat in mei een heuse inzegening onderging op de Johan Adolf Pengel Luchthaven. “Dit is de trots van Suriname, het grootste vliegtuig dat hier in Suriname wordt gevlogen door een Surinaams bedrijf”, zei Steven Gonesh, waarnemend algemeen directeur van SLM. Met de Airbus A340-300 hoopt de SLM na drie jaren weer zelfstandig de lange vliegroutes – voornamelijk tussen Paramaribo en Amsterdam – te kunnen onderhouden. President Chandrikapersad Santokhi liet weten: “Het traject van de SLM redden is goed uitgezet. Je ziet het resultaat, een eerste vliegtuig is gekomen, nu een tweede, binnenkort een derde.”
“We maken geen loze beloftes”
Volgens Gonesh wordt het vertrouwen langzaamaan teruggewonnen. “Natuurlijk begrijpen we helemaal als de mensen twijfelachtig zijn van tijd tot tijd. We hebben beloofd te doen wat we zeggen en om te zeggen wat we doen. We gaan geen loze beloftes maken. We gaan geen zaken voorhouden die we niet kunnen waarmaken.”
De ‘Pride of Suriname’ is een dry lease-vliegtuig, de SLM is dus niet de eigenaar van het toestel. Hoeveel dat het bedrijf kost, geeft Gonesh niet prijs. Op de dag van de inzegening zei hij slechts: “Het is voor een heel goed tarief aan ons aangeboden.” En dat – het geen openheid van zaken willen geven – is een groot probleem en daarom blijven veel mensen twijfelen aan de vraag of de SLM nu een mooie toekomst tegemoet gaat.
De twee lease-opties
- Er zijn twee lease-vormen: een dry-leaseovereenkomst is een leaseovereenkomst tussen twee luchtvaartmaatschappijen waarbij de ene maatschappij (de lessor) tegen betaling een vliegtuig ter beschikking stelt aan een andere maatschappij (de lessee). Het vliegtuig krijgt dan de registratie van de lessee. In tegenstelling tot een wet-leaseovereenkomst wordt bij een dry-leaseovereenkomst enkel het vliegtuig ter beschikking gesteld. Bij een wet-leaseovereenkomst worden ook andere zaken ter beschikking gesteld, zoals de bemanning, het onderhoud en de verzekering. Een dry-leaseovereenkomst wordt meestal voor een periode van meer dan twee jaar afgesloten. Voor kortere periodes verkiest men meestal een wet-leaseovereenkomst.
Geen reactie
De redactie van Dagblad Suriname heeft Gonesh benaderd met een aantal vragen over de huidige financiële stand van zaken rond de SLM. Het is een staatsbedrijf, drijft dus deels op geld van de samenleving en de samenleving heeft dan ook recht op transparantie van de SLM. Maar, een reactie van de waarnemend algemeen directeur van de SLM is vooralsnog uitgebleven.
Schuld
De SLM had tot onlangs nog een schuld van zeker US$ 75 miljoen.
Rond 25 mei vorig jaar zei president Chandrikapersad Santokhi tijdens een regeringspersconferentie, dat waar nodig de regering staatsbedrijven die steun nodig hebben ondersteunt. Dit, op basis van een goedgekeurd herstructureringsplan, zei Santokhi. De SLM kreeg een financiële injectie van US$ 2 miljoen.
Grassalco’s goud
Medio juli 2022 gaf de regering, als aandeelhouder van het mijnbouwbedrijf Grassalco, dit bedrijf toestemming om zijn goudvoorraad in te zetten voor zijn eigen doorstart en dat van de SLM. Beide bedrijven hadden een herstelplan ingediend bij de regering. De goudvoorraad van Grassalco zou op de internationale markt worden verkocht.
Grassalco bezit 10.767,946 troy ounce aan goud dat is opgeslagen bij de Royal Canadian Mint. Het goud heeft een marktwaarde van circa 18 miljoen USD (afhankelijk van de goudprijs op dat moment). Dit goud is afkomstig van de geaccumuleerde royalty afdrachten door IAmGold (Rosebel goudmijn) tot en met 31 oktober 2019. De royalty’s van na deze datum zijn aan de Centrale Bank verpand.
De SLM had ongeveer 14 tot 15 miljoen US$ nodig. De opbrengst van de verkoop van de goudvoorraad zou worden gebruikt voor de financiering van de twee herstelplannen.
De burgers houden de SLM in de lucht
Maar, vandaag de dag weet niemand wat bijvoorbeeld de schuldenpositie van de SLM is en wat het kost om een vliegtuig te leasen, omdat het bedrijf geen openheid van zaken biedt en dat is, zijnde een staatsbedrijf, een kwalijke zaak. De burgers hebben alle recht op die openheid en transparantie, omdat juist zij het bedrijf in de lucht weten te houden.
Laat de ‘Pride of Suriname’ geen sprookje zijn dat vandaag of morgen weer de glans van trots zijn verliest
PK
