Een van de meest onvoorspelbare en gevaarlijke natuurverschijnselen is bliksem. Elk jaar worden miljoenen bliksemflitsen over de hele wereld waargenomen. Bliksem kan bomen omverwerpen, huizen in brand steken en elektriciteitsnetwerken vernietigen. Het kan echter ook een gevaar vormen voor het menselijk lichaam en kan ernstige gevolgen hebben voor iemands gezondheid.
De meeste bliksemongevallen bij mensen zijn het gevolg van indirecte gevolgen, zoals het raken van een voorwerp dat geëlektrificeerd is. Als een persoon bijvoorbeeld wordt getroffen door een bliksemflits die inslaat op een boom, kan de elektrische stroom via de boom naar de persoon gaan en zo letsel veroorzaken. Dit kan leiden tot brandwonden, zenuwbeschadiging, hart- en longaandoeningen en zelfs de dood.
Bovendien kan bliksem ook leiden tot directe bliksemletsels bij mensen. Dit kan optreden wanneer een persoon zelf direct getroffen wordt door de bliksemflits. Dit kan leiden tot ernstige verwondingen, waaronder brandwonden, inwendige bloedingen en zelfs hersenschade. In sommige ernstige gevallen kan hartritmestoornissen optreden, wat leidt tot hartfalen en de dood.
In Suriname is recent een 8-jarige jongen tijdens een onweersbui dodelijk getroffen door blikseminslag, op het terrein van SOSIS aan de Marowijnestraat. Omstanders hadden eerste hulp geboden en alles in het werk gesteld om het slachtoffertje te reanimeren, maar dit mocht echter niet baten. Door een arts werd zijn dood officieel vastgesteld. De jongen zou tijdens de onweersbui vermoedelijk onder een boom zijn gaan schuilen.
Twee jaren geleden werd ook een negenjarig meisje te Pikin Saron dodelijk getroffen door blikseminslag. Het meisje was volgens verklaring van de moeder in de regen gaan baden. Plotseling begon het hevig te bliksemen en rende de moeder naar buiten om haar dochter binnen te roepen. Echter zag zij haar dochter op dat moment door haar knieën zakken. Per eigen gelegenheid bracht zij het meisje naar de RGD te Pikin Saron, waar zij te horen kreeg dat haar dochter overleden is.
Bliksem is dus een gevaarlijk en onvoorspelbaar natuurverschijnsel dat serieuze risico’s voor de mens vormt. Het is daarom belangrijk dat men zich bewust is van de gevaren van bliksem en stappen neemt om het risico op letsel te minimaliseren door preventieve maatregelen te nemen. Dit kan onder meer het vermijden van open velden tijdens een onweersbui omvatten, het schuilen in gebouwen of voertuigen en het minimaliseren van het gebruik van elektrische apparaten tijdens een onweersbui.
Bomen trekken bliksem aan
Het advies is om tijdens onweer zoveel mogelijk binnen te blijven en de ramen en deuren te sluiten. Indien men zich buiten bevindt is het advies om ver van bomen te blijven. Bomen trekken namelijk bliksem aan. Als de bliksem in een boom slaat, kunnen zijtakken en stukken hout tot wel 400 meter worden weggeslingerd. Dit kan dus heel erg gevaarlijk zijn. Verder is het advies om uit de buurt te blijven van hoge gebouwen en ijzeren hekken. Dit, omdat vrijwel alle dingen, stroom beter geleiden, dan lucht dat doet. Daarom zal de bliksem bij voorkeur via hoge gebouwen stromen.
Voor degenen die zich in een open veld bevinden is het advies om gehurkt te zitten. Plat liggen zou gevaarlijk kunnen zijn. Water is ook een goede bliksembegeleider en door het grote oppervlak kan de bliksem op veel plekken inslaan. Dat zou een zwemmer dus heel kwetsbaar maken. Het advies is daarom om meteen uit het water te gaan, bij het horen van donder.
In Suriname is het nog niet bekend in hoeverre jongeren en ouders zijn geïnformeerd over de gevaren die bliksem met zich meebrengt. Het is de redactie vooralsnog niet gelukt om instanties hierover te spreken. Wat wel bekend is, is dat het nog heel vaak voorkomt dat kinderen in de regen baden en spelen. Ook vinden jongeren het vooral prettig om in de regen te voetballen of zwemmen. Het is echter belangrijk om stil te staan bij de gevaren van een onweersbui en zeker meer informatie te verschaffen aan ouders en jongeren op scholen.
SK
