Asawini Edenburg is een mensenrechtenactivist van Stichting Buro Asawini (werkarm van het Volkstribunaal Suriname), met name op het gebied van het internationaal recht van inheemse en tribale volkeren, om erop toe te zien dat de rechten worden gehandhaafd, zoals internationale rechtgeving dat voorschrijft. Asawini zegt in een onlangs gevoerd gesprek met Dagblad Suriname, dat het in Suriname te merken is, dat het recht van de tribalen niet als zodanig tot zijn volste recht komt, zoals het hoort en is opgenomen.
“Suriname is gevonnist om de grondenrechten op te nemen in de Grondwet. Er is bijna geen rechtsmiddel in Suriname dat het recht van de inheemsen en tribalen handhaaft. Daardoor is het volkstribunaal opgericht op 22 november 2022. We werken strikt volgens internationale recht- en wetgeving. Het Samaaka grondgebied valt onder de werking van de internationale jurisdictie. Gezien de feiten die allemaal gebeuren op het grondgebied, het schenden van de rechten van de mensen, het uitgeven van concessies die onrechtmatig zijn, heeft het Inter-Amerikaans Mensenrechtenhof bepaald, dat alle concessies die de Surinaamse overheid voor 2007 had uitgegeven, ingetrokken moesten worden. Er mochten geen concessies meer worden uitgegeven”, zegt Asawini.
Zij geeft aan, dat gezien het feit dat dit nog steeds onrechtmatig gebeurt, het Volkstribunaal, zoals het Inter-Amerikaans Mensenrechthof heeft bepaald, heeft besloten de uitgegeven concessies in het Samaakagebied in te trekken. “De concessies zijn ingetrokken per 7 april 2023. Op woensdag 12 april werd dit bekendgemaakt via de media. Het was een duidelijke bekendmaking, dat alle concessies die zijn uitgegeven, ingetrokken worden. Het is in strijd met het recht van de Saamaka gemeenschap. De Surinaamse Grondwet heeft in artikel 105 en 106 bepaald, dat nationale wettelijke voorschriften onderworpen zijn aan een ieder verbindende verdragsbepaling. Het Saamakagebied valt onder de internationale jurisdictie en als de Surinaamse overheid, handelingen pleegt in het Saramaccaans gebied zonder dit ethiek toe te passen, is het onrechtmatig.”
Asawini legt uit, dat dit ook de reden is van de onlangs gevoerde actie in Brokopondo, waarbij zij naar de locaties gingen waar Chinezen goudwinningsactiviteiten ontplooien. “We merken ook, dat het grondgebied behoorlijk vergiftigd is, het milieu is dusdanig vervuild dat het schadelijk is voor mens en dier. En dat kunnen we niet toelaten. Het recht wordt zodanig geschonden en wij merken ook dat de mensen niet voldoende worden beschermd door de Surinaamse overheid. Het ergste van de zaak is dat het kan leiden tot genocide.”
Asawini stelt verder, dat zij dit jammer genoeg nu pas hebben kunnen constateren. “Het Volkstribunaal is bezig geweest met heel wat activiteiten, zoals wateroverlast in Brokopondo. En nu zien we dat dit ook niet kan, de Chinezen bevinden zich illegaal in het Saamaka grondgebied. Dat betekent, dat ze niet rechtmatig toestemming hebben verkregen volgens het proces dat geldig is in het Saamaka gebied. We stappen dus naar ze toe met de bekendmaking, dat ze zich binnen 24 uur moeten verwijderen uit het grondgebied. Zij behoren geen activiteiten te ontplooien op het grondgebied van de Saramaccaners.”
De mensenrechtenactiviste geeft aan, dat zij erop vertrouwt dat de Chinezen gehoor zullen geven aan de oproep van de actiegroep. “Ze gaan gehoor moeten geven, want als ze dat niet doen zijn er consequenties voor ze. Er zijn forse boetes die ze kunnen krijgen en een beslaglegging op hun attributen. Daarom geven we ze 24 uur de tijd om te vertrekken uit het gebied. De vervolgstappen zal ik nog niet bekendmaken. Ik kan wel zeggen dat de volgende stappen zeer ernstig zijn, maar niet levensbedreigend, omdat wij werken volgens de juridische aanpak”, aldus Asawini.
De redactie van Dagblad Suriname heeft zondag overigens vernomen, dat Asawini opgepakt is door de politie, om nog onbekende reden, maar die wellicht verband houdt met de gevoerde actie in Brokopondo.
SK
