De bewoners die afhankelijk zijn van het stuwmeer hebben op verschillende momenten laten merken, dat zij willen weten of het water wel of niet geschikt is voor gebruik. Momenteel is het land in de ban van de vraag hoe veilig het ooit eens zuivere rivierwater nog is. Al dagen staat de giftige stof cyanide centraal in het nieuws. Duidelijkheid over wat er precies in het water zit is in deze periode van groot belang en hierover zegt Angelic del Castilho, de voorzitter van DA’91, dat dit onderdeel veel beter kon worden aangepakt.
“Want de factor mens is het belangrijkste in deze”, merkt zij op. Het is volgens haar een gegeven dat wanneer mensen horen, dat er een giftige stof in hun omgeving is gesignaleerd dat er paniek ontstaat. Echter is het dan zaak voor de autoriteiten door direct met de mensen te communiceren. “Ten eerste door direct naar de plaats te gaan, zodat de bevolking je daar ziet en dat stelt gerust omdat de mensen dan zien dat je hun gezondheid ontzettend belangrijk vindt.”
Onderzoek
Als tweede punt haalt Del Castilho aan, dat het instellen van een onderzoek naar de gezondheid van de mensen van groot belang is. Zij noemt het belang van een onderzoek om vast te stellen of de giftige stof in de mensen hun lichaam is terechtgekomen. Ook zou een onafhankelijk onderzoek naar het water wat de mensen gebruiken noodzakelijk zijn. Del Castilho baseert zich ook op berichten die in De Nationale Assemblee (DNA) zijn aangekaart dat er torenhoge cyanide waarden zijn gemeten. “En daarom zijn instructies van overheidszijde nodig hoe de mensen nu moeten leven want water is een ontzettend belangrijke basis voor de mensen”, licht zij toe.
Ontkennen
Del Castilho maakt duidelijk, dat de situatie ontkennen de mensen niet helpt. “De mensen moeten de veiligheid ervaren.” Zij sluit zich aan bij de mensen die stellen dat het slechts eenmalig meten van de waarden in het water niet voldoende is. Dat zou volgens de politica over een traject van dagen moeten plaatsvinden. Zij geeft aan waarom de mensen hun bloedwaarden gemeten moeten worden. De reden hiervoor is om bij eventuele ziekteverschijnselen in een later stadium een vergelijking te kunnen maken met het eerdere meetmoment. Wanneer dit niet gebeurt, dan is de oorsprong van eventueel optredende aandoeningen niet duidelijk. “En dan krijg je weer een gehaal en getrek.”
Draaiboek
Del Castilho wijst ook op een draaiboek dat er al had moeten zijn. Daarvoor is eerlijke, goed bij elkaar gebrachte informatie nodig. “Er had al een moeten zijn voordat de situatie zich aandiende, want dat is beleid maken. De Amerikanen noemen dat een Emergency Action Plan”, benadrukt de voorzitter van DA’91.
Wetgeving
En dan is er nog de wetgeving. De Milieuraamwet waarnaar verwezen wordt acht Del Castilho onvoldoende. “In deze zaken voor gevaarlijke stoffen is specifieke wetgeving nodig.” Zij merkt verder op dat voor potentieel giftige stoffen die het land inkomen wetgeving nodig is, onder andere over hoe het te gebruiken, maar ook de wijze van handhaving en bestraffing mogen volgens Del Castilho daarin niet ontbreken. Zij voegt nog toe “en hoe je gaat optreden in het geval van een catastrofe.”
Instituten
Del Castilho stelt dat vertrouwen in de eigen instituten van zeer groot belang is. En het is juist die betrouwbaarheid waar er in het verleden vaak vraagtekens bij waren. “We leven in een samenleving waar we hiermee geen goede ervaringen hebben, dus verificatie is dringend noodzakelijk.” Vandaar dat Del Castilho pleit voor een onderzoek door een onafhankelijk instituut.
RB