Druppel op een gloeiende plaat

Na een desastreus bewind van tien jaren regering Bouterse, had de gemeenschap van de regering Santokhi / Brunswijk een beter Suriname verwacht. Na drie jaren regeren is volgens velen de situatie slechter geworden. Zij geven president Santokhi de schuld van alles:  nepotisme, corruptie, buitenlandse reizen, IMF, torenhoge koers, onveiligheid, slechte gezondheidszorg, hoge prijzen van brandstof, energie en  levensmiddelen etc. 

Volgens velen is het binnenhalen van het IMF de grote boosdoener. Maar, volgens VES-topper Winston Ramautarsing heeft de stap naar het IMF voorkomen dat de schuldeisers onze grote bedrijven (zoals luchthaven, haven, stuwdam) hebben geveild. Dus moet de gemeenschap de nare gevolgen van de IMF-eisen accepteren en roeien met de riemen die de regering geeft in de vorm van koopkrachtversterkende en sociaal vangnet maatregelen.

Deze regering kampt met het fenomeen dat haar inspanningen door velen niet worden gezien/gewaardeerd. Het is menseigen om de aandacht alleen te vestigen op aspecten die slecht verlopen. Echter is het oneerlijk om de positieve verworvenheden van deze regering te verdringen. Zij heeft een groot aantal maatregelen getroffen om het leed van het volk enigszins te verzachten : 

1. Algemene Ouderdom Voorziening  (AOV) verhoogd van SRD 525 naar SRD 750, daarna verhoogd naar SRD 1.000. Vervolgens verhoogd naar SRD 1.250 per maand.  Eenmalige AOV-uitkering in december 2022 van SRD 1.000, AOV bedraagt nu SRD 1.250.
2. Algemene Kinderbijslag (AKB) in 2020 verhoogd van SRD 50 naar SRD 75 per maand; in juni 2021 verhoogd naar SRD 125 per maand. AKB is nu SRD 125.
3. Financiële bijstand voor mensen met een beperking (MMEB) verhoogd van SRD 325 naar SRD 500 per maand en daarna verhoogd naar SRD 750. Per 1 maart 2022 bedraagt deze bijstand SRD 1.750 per maand. MMEB is nu SRD 1.750
4. Financiële bijstand voor zwakke huishoudens (ZWHH) verhoogd van SRD 33 naar SRD 500 en vanaf juni 2021 verhoogd naar SRD 750. Ingaande maart 2022 bedraagt deze bijstand SRD 1.250 per maand. 
5. Continueren van de heffingskorting op inkomsten- en loonbelasting van maximaal SRD 750. 
6. In november en december 2020 een financiële tegemoetkoming van SRD 300 op maandbasis voor diverse groepen. 
7. Tijdelijke Covid-gerelateerde financiële steun van SRD 1.500 per maand voor werklozen en mensen met verminderd inkomen. 
8. Vanaf juni 2022 een ondersteuningstoelage van bruto SRD 1.000 per maand voor ambtenaren en gelijkgestelden met brutosalaris minder dan SRD 12.602. Voor de gepensioneerden bedraagt dit SRD 750.
9. Onderstand verhoogd met SRD 350 per maand.
10. Schooltassen project: scholieren in residentiele instellingen en zwakke huishoudens per 18 augustus 2022 ondersteunen met schoolbenodigdheden; totaal 10.000 schoolpakketten (fase 1). In fase 2 zijn er ook 10.000 schoolpakketten verstrekt. 
11. Melkprogramma: aan opvanginstellingen (onder het ministerie van Sociale Zaken en Volkshuisvesting), wordt maandelijks 10.000 liter volle melk verstrekt. 
12. Babyvoeding: tijdelijke maatregel bedoeld om arme ouders met baby’s tegemoet te komen .
13. Social Benificiary Program (SBP). Uitkering van SRD 1.800 per maand (via Moni Karta) aan zwakke huishoudens in urbane gebieden met een netto-inkomen van minder dan SRD 6.000 per huishouden en in rurale gebieden (exclusief binnenland) met een netto-inkomen van minder dan SRD 4.500. Per 31 januari 2023 zijn Moni Karta houders uitbetaald en de overige personen zullen spoedig mogelijk uitbetaald worden. De registraties vinden al landelijk plaats. SBP bedraagt nu SRD 1.800 per maand.
14. Voedselpakketten: de overheid heeft voedselpakketten verstrekt aan mensen die getroffen zijn door wateroverlast en in een moeilijke situatie verkeren vanwege COVID-19 pandemie of financieel economische situatie.
15. Wateroverlast: personen die schade hebben geleden door wateroverlast zijn in aanmerking gekomen voor een financiële vergoeding. 
16. Overheidsbijdragen in acute noodsituaties, brandgevallen, sociale woningbouw medische hulpmiddelen, meer kosten medische zorg en Coviduitvaarten. Voorts subsidie aan overheid en particuliere instellingen.
17. GLO-brodenproject: vanaf 1 maart 2023 krijgen leerlingen die op school geen brood hebben, dagelijks een broodje. Dit pilotproject loopt van 1 maart 2023 tot en met 10 mei 2023 . In totaal zullen 40 GLO-scholen in Paramaribo, Wanica, Para, Saramacca en Commewijne dagelijks een broodje en een drankje krijgen. 
18. Subsidie brandstof: de subsidie op brandstof wordt afgebouwd. Voor kwetsbare groepen  wordt de subsidie op diesel voor bussen en boten gecontinueerd en wordt het Social Beneficiary Program uitgevoerd (uitkering van SRD 1.800). 
19. Koopkrachtversterking ambtenaren: in totaal hebben ambtenaren 25% salarisverhoging  gekregen. Op de bezoldiging van dec 2021 werd toegekend SRD 1.000 en SRD 800 ondersteuningstoelage. Ingaande mei 2023 zullen ambtenaren en aan hen gelijkgestelden gedurende zes maanden koopkrachtversterking van SRD 2.500 belastingvrij per maand ontvangen. Voor gepensioneerden bedraagt dit SRD 1.800 per maand. 
20. Vanaf september 2021een belastingvrije koerscompensatie van SRD 700 per maand, bovenop de eerdere compensatie van SRD 100, voor ambtenaren en daaraan gelijkgestelden. Voor gepensioneerden bedraagt dit SRD 490 per maand.
21. Verhoging Belastingvrije grens: de belastingvrije grens voor werknemers is opgetrokken naar SRD 7.500 per maand. Belastingschijven zijn ook aangepast.

Weliswaar zijn deze maatregelen onvoldoende, maar ze helpen om het leed iets te verzachten. Straks als de tranches van IMF loskomen, zal de regering mede met het akkoord met Opperheimer een grotere armslag krijgen. De economie kan dan verder worden opgekrikt. Echter zou een ieder zich nu meer dan ooit moeten realiseren en zich erop instellen dat de gouden tijd “door de staat verzorgd worden” een keer moet ophouden.  

President Santokhi kon ervoor gekozen hebben om met leningen (buiten IMF om) alle bestaande subsidies te continueren. Maar, hoewel de president gevaar loopt om de komende verkiezingen te verliezen, heeft hij toch ervoor gekozen om de subsidies af te bouwen. Ik ben het eens met de heer Wayne Telgt, dat de president ballen heeft om zulks te doen. De president gaat door op de ingeslagen weg, omdat hij blijkbaar van Suriname een “gezond“ land wil maken voor ons en onze nakomelingen. 

Echter moet er op korte termijn een beter systeem komen voor mensen die het hoofd niet boven water kunnen houden. 

Duizenden mensen verzuipen door de hoge prijzen van brandstof en levensmiddelen. De graaiflatie (bedrijven verhogen hun prijzen sterker dan nodig is om hun kosten te dekken; op die manier verhogen ze stilletjes hun winstmarge) moet hard worden aangepakt. Wisseling van de wacht op het Ministerie van Economische Zaken heeft geen soelaas geboden. Tijd voor de president om opnieuw in te grijpen ? 

JACK MOHANLAL