Het zeer giftige cyanide dat wordt gebruikt om te mijnen in delen van het binnenland heeft voor veel opschudding en ongemak bij de bewoners in de buurt van het stuwmeer gezorgd. Dode vissen in het water doen de gemeenschap vermoeden dat er cyanide in het spel is. Dat is het verschil met kwik. Kwik werkt pas na jaren, cyanide direct.
Gewaarschuwd
Volgens een inwoner van Brokopondo is er al jaren terug gewaarschuwd voor het gebruik van cyanide, maar door een maas in de wet valt cyanide niet onder verboden stoffen, terwijl dat wel het geval is bij kwik. Deze inwoner is verder van mening, dat de huidige cyanide kwestie, net zoals de rattenplaag van Nickerie, op het hoogste niveau moet worden aangepakt. De man zegt dat ongeacht de belangen van wie dan ook, dit een zaak is waarbij niemand vrij spel kan hebben om de bossen van Suriname te vernietigen. “Pak dat ding aan”, zegt de bewoner. “Brokopondo is altijd het kind van de rekening.”
Milieuramp
Granman Albert Aboikoni van de Saramaccaners (Samaaka) spreekt van een milieuramp. Van een kapitein uit het Sarakreek gebied ontving hij het bericht en noemt de situatie “zorgwekkend”. Daar voegt hij aan toe, dat gezagsdragers bij elkaar moeten komen om na te gaan welke stappen moeten worden genomen. “Vanuit het traditioneel gezag is er opdracht gegeven aan het Volkstribunaal om een onderzoek in te stellen. Een deskundig onderzoek is nodig om de ware toedracht van de zaak vast te kunnen stellen.” Aboikoni laat weten dat de bewustwording over cyanide nog niet groot is. “Mensen leven in en van de natuur en de centrale overheid is niet bij machte om alle plekken in het binnenland zodanig van nuts faciliteiten te voorzien dat de natuurlijke hulpbronnen, die aan de mensen door God is gegeven, vernietigd mogen worden.” Aboikoni merkt verder op, dat wanneer het water is vervuild, mensen dit niet kunnen gebruiken en dat er dan een alternatief moet zijn. “De overheid kan niet alle dorpen en leefgemeenschappen voorzien van drinkwater, dus de waterbronnen moeten in goede conditie blijven”, bepleit de Granman. Hij licht het nog als volgt toe: “De waterbronnen mogen niet vernietigd worden, anders komen de mensen in de problemen.”
Stuwmeer
Aboikoni wijst er nogmaals op, dat er sprake is van een ramp en noemt de levende organismen, zoals vissen, die sterven. Hij voegt toe, dat veel mensen niet goed beseffen dat het water van het stuwmeer geen stilstaand water is. Ze denken dat het alleen maar daar blijft, maar het is hetzelfde water dat langs de Surinamerivier en de Waterkant in Paramaribo voorbij stroomt naar de zee. “Als het water in het stuwmeer door cyanide is aangetast, dan moeten ze niet denken dat alleen de marrons eraan zullen gaan, ze moeten ook denken aan de mensen in Paramaribo.” Aboikoni vraagt of er soms geen vissen zwemmen in de Surinamerivier en of er niet wordt gevist in deze rivier.
Monsters
In de media is onlangs gepubliceerd, dat monsters van cyanide opgestuurd zullen worden naar Nederland om de sterkte van cyanide te bepalen en als die waarden te hoog blijken, dan zal er geen vergunning meer worden verstrekt. De Granman heeft geen boodschap hieraan. Hij stelt duidelijk, dat er geen chemische stoffen in het water moeten komen. Hij noemt als voorbeeld dat er ook een tijd was dat een bepaald middel werd gebruikt tegen malaria, maar dat dit daarna niet meer mocht worden ingezet, omdat het schadelijk bleek te zijn voor de gezondheid. “Cyanide mag niet meer in het stuwmeer terechtkomen”, stelt de Granman, zonder omwegen. “Want het is giftig, en we moeten niet gaan kijken naar hoeveel concentraties wel of niet toelaatbaar is, het stuwmeer was altijd zonder cyanide, er was sprake van schoon drinkwater, laat dat zo blijven”, benadrukt Aboikoni.
Controles
Bovendien moet het volgens de Granman zo zijn dat wanneer er met chemicaliën wordt gewerkt de infrastructuur zodanig moet zijn, dat controles hier in Suriname gedaan moeten kunnen worden. “Want de onderzoeken moeten gedaan kunnen worden naar de chemicaliën waar je toestemming voor geeft om te importeren en te gebruiken in eigen land”, zegt Aboikoni.
Hij merkt tot slot op, dat het van groot belang is om vast te stellen tot hoever de cyanide voor vernietiging van de levende organismen in het water zorgt.
(Bron foto: Burger Informatie Centrum Brokopondo)
RB
