De afwezigheid van 18 van de 20 VHP-Assembleeleden heeft donderdagmiddag ervoor gezorgd, dat de openbare vergadering van het parlement wegens gebrek aan quorum geen voortgang heeft gevonden. Op de agenda stond de voortzetting van de behandeling van het wetsontwerp over Collectieve rechten van Inheemse en Tribale volken.
De fractie van coalitiepartner ABOP/PL was met haar 10 Assembleeleden, inclusief Assembleevoorzitter Marinus Bee en Edward Belfort, voltallig aanwezig. Vicepresident Ronnie Brunswijk was er namens de regering. Leden van de fracties van de NDP, BEP en de NPS hadden de presentielijst wel getekend, echter het aantal van 21 aanwezige Assembleeleden was onvoldoende om rechtsgeldig te vergaderen.
De Assembleevoorzitter zei binnen de coalitie te zullen nagaan of er politiek draagvlak is voor het wetsontwerp dat in behandeling is. Het is een heel belangrijke wet en het is ook een politiek vraagstuk. Daarom zal hij nagaan of het wetsontwerp over het grondenrechten vraagstuk politiek draagvlak heeft. Dezelfde vergadering gaat hij in elk geval voor dinsdag aanstaande weer uitschrijven
Bee heeft kennelijk niet of onvoldoende politieke afstemming gepleegd binnen de coalitie bij het uitschrijven van de openbare vergadering van donderdag. De afwezigheid van het overgrote deel van de VHP-fractie kan niets anders vertaald worden, dan dat er geen politieke afstemming is geweest binnen de coalitiefractie, althans dat die niet heeft geleid tot politieke eenstemmigheid.
Heet hangijzer
Op 31 januari van dit jaar werd een aanvang gemaakt met de behandeling van het wetsontwerp. Na opening “statements” van de verschillende fractieleiders en de regering werd de behandeling echter verdaagd. De reden daartoe was, dat het lid Asiskumar Gajadien, voorzitter van de Commissie van Rapporteurs (CvR) die de behandeling van de ontwerpwet in het openbaar voorbereid, een werkdocument heeft ingediend waarin enkele wijzigingen in het wetsontwerp worden voorgesteld. Om het parlement de ruimte te geven zich over de wijzigingsvoorstellen te buigen, werd de behandeling toen verdaagd.
Vorige week is de behandeling voortgezet. Slechts twee sprekers kwamen aan het woord, met name Jennifer Vreedzaam (NDP) en Josafat Kanape (ABOP, beide leden van de Commissie van Rapporteurs. Tot de inhoudelijke behandeling van de ontwerpwet is het echter niet gekomen.
De verwachting was dat zulks donderdag zou gebeuren. Heet hangijzer bij de voortzetting van de behandeling van het wetsontwerp zijn de wijzigingen (amendementen) die CvR-voorzitter Gajadien in januari heeft voorgesteld. De voorgestelde wijzigingen veranderen het wezen van het wetsontwerp.
Inheemse organisaties, waaronder de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), hebben reeds te kennen gegeven absoluut tegen de voorgestelde wijzigingen in het wetsontwerp te zijn.
Voorgestelde wijzigingen
In de begripsbepalingen in de conceptwet is er een toevoeging dat de collectieve eigendomsrechten beperkt mogen worden. Voorts is er nog een nieuw lid toegevoegd dat de collectieve rechten van de inheemsen en tribale volken beperkt zouden mogen worden. De vertegenwoordigers van inheemse organisaties zien dit als een dubbele beperking, en ook nog discriminatoir, want deze beperking wordt heel specifiek, bij wet, aan inheemse en tribale volken opgelegd en dat is op zichzelf een zeer discriminatoire benadering.
Zij benadrukken, dat dit volstrekt onacceptabel is. Concreet eisen zij dat de beperkingen in het desbetreffende artikel 2 lid 4 en vooral die in artikel 3 lid 1 letter d sub (i) worden verwijderd.
Artikel 7 over de voorgestelde Grondenrechtenkamer is voor de inheemsen ook een zorgpunt en zelfs een potentiële nieuwe schending van hun collectieve rechten; dat was het reeds in het eerste herziene concept zoals ingediend door de president in juli 2021. Hun zorgpunt is dat een goed geschillenbeslechtings orgaan volledig onpartijdig en ook deskundig moet zijn. De ervaring van inheemsen is, dat er heel weinig deskundigheid en ervaring in Suriname aanwezig is als het aankomt op de collectieve rechten van inheemse en tribale volken, en dat er weinig mensen zijn die echt onpartijdig zijn, hetzij vanwege politieke of economische banden en belangen.
SS