Toerisme wordt gezien als een van de duurzame economische sectoren in de wereld. Suriname heeft geen economie die op toerisme is gestoeld, maar op mining. Suriname heeft ondanks decennialang een ministerie van Toerisme, nog steeds geen toerismecultuur. Dat blijkt al direct wanneer je personeel in de horeca van de Caribische eilanden vergelijkt met die van Suriname. Het personeel van Suriname is over het algemeen niet toerismevriendelijk.
Er is in Suriname een Suriname Tourism Board met een website, maar daarop is niet te lezen wat haar juridische basis is en of ze een private initiatief, een publiek-privaat-partnerschap-initiatief of een overheidswerkarm is. Ook de doelen van deze Board zijn niet duidelijk. Wel heeft deze website enige zeer beknopte informatie over toerismefaciliteiten in Suriname. Ook het management van de Board is onbekend. Bij de optie ‘About us’ is er een listing van een aantal punten in het Engels en het lijkt erop alsof dat de doelen zijn van de Board, maar ze zijn op sommige punten niet als een doel geformuleerd. De informatie op de website is afrocentrisch en wordt Suriname niet gepresenteerd als een divers en multicultureel land. De informatie op de website is binnen een uur uit het hoofd bij elkaar gebracht.
In Suriname zou er ook een Stichting Toerisme Suriname zijn, een overheidsstichting die in de jaren ’90 is opgericht. Online is te lezen dat de STS de intentie heeft gehad in 2021 om zich om te vormen naar een Suriname Tourism Board. Dus men wilde van een stichting naar een andere rechtsvorm, een organisatie die bij wet zou zijn opgericht met misschien meer uitvoerende taken die afgeleid zijn van de taken van het Toerisme-ministerie. Die wet om de Tourism Board op te richten kennen we niet, wel een wet die in DNA aanhangig zou zijn gemaakt om een Suriname Toerisme Autoriteit op te richten. De STA zal dan de upgrading kunnen zijn van de STS. De vraag komt dan wel op wat de wapenfeiten van de STS zijn. Die lijken heel minuscuul en niet indrukwekkend, zelfs totaal afwezig. In elk geval valt het niet te ‘googlen’. En als een toerismeorganisatie geen gemakkelijke bereikbare website heeft of niet gemakkelijk online is te vinden in allerlei berichten, dan heeft ze niet veel uitgericht en heeft ze ook niet veel betekend.
De STS heeft op braak terrein waar er veel werk te verzetten was, geen rol voor zichzelf kunnen vinden om een sexy en tegelijkertijd nuttige organisatie te zijn. Dat zegt ook wat over het leiderschap vanuit TCT en binnen de STS zelf. Alles staat en valt met een visie en droom over het toerisme in Suriname. Er worden pogingen ondernomen met het oprichten van de STA, maar zonder een Surinaamse droom en met oprechte professionals die iets in Suriname willen veranderen, zal het tot niets leiden. De STA zal dan subsidie opsouperen en zal een aantal mensen lonen en vergoedingen opstrijken als management en RvC, dus zal het dienen als een vehikel om mensen te accommoderen.
We zien dat de STA, alhoewel nog niet opgericht, op de begroting voorkomt van het ministerie van TCT als een parastatale onder het ministerie. Vanuit de regering is een daad gesteld om moeilijke visumprocedures voor Suriname af te schaffen, maar daardoor alleen krijgen we nog geen toeristen, wel allerlei mensen die Suriname als springplank gaan nemen en hier gaan stranden. Het is een gemakkelijke administratieve maatregel, die van belang kan zijn, maar het is geen toerisme-technische maatregel. Bij de laatste denken we aan branding, het fysiek aanwezig zijn van Suriname als toerismedestinatie op alle continenten, vooral die waar consumenten geld aan toerisme te spenderen heeft. Daarnaast denken we aan lage drempels en goede toerismebedrijven die het toerismeproduct personifiëren, representeren en deze verkopen tegen een competitieve prijs. Ook heeft het te maken met de vliegverbindingen en die zijn naar Suriname duur en vermoeiend. Om naar Guyana te gaan moet je soms helemaal naar de USA vliegen om dan terug te komen. We zien veel meer toerismemaatregelen vanuit BIBIS dan vanuit TCT.
Op de begroting staat bij het Directoraat Toerisme dat toerisme een belangrijke bijdrage levert aan het bruto binnenlands product (bbp) maar is het percentage of het nominaal bedrag niet genoemd. We zien zonder uitgewerkte plannen voor de ‘rebranding’ van Suriname circa 5 miljoen SRD en voor de STA 3 miljoen SRD. Waaraan deze middelen precies besteed zullen worden is totaal onduidelijk. Bij de rebranding lijkt het vooral te gaan om het bezoeken van beurzen in het buitenland. Duidelijk is wel dat de TCT vindt dat toerisme-informatie-centra (TIC) en Visitors Centrum de coördinatie en informatie “hot spot” moeten worden van elk district waar bezoekers terecht kunnen van alle toerismeproducten en -diensten van dat district. Deze diensten naar de toerist dienen in het bijzonder voor het aanbieden van alle noodzakelijke informatie aan bezoekers, reisindustrie en media en alle relevante stakeholders alsook verkoop van art & craft, voeding & drank alsook nette toiletten en voorzieningen voor kinderen. Het totaalbedrag voor dit programma is op SRD 150.000 begroot.
In het begrotingsjaar 2022 is een aanvang gemaakt met deze centra in de districten Coronie en Saramacca en die zullen in het begrotingsjaar 2023 afgebouwd/geoperationaliseerd worden en er zal een aanvang worden gemaakt in de districten Marowijne en Sipaliwini (Atjoni). Het totaalbedrag voor dit programma is op SRD 30.000.000 begroot. Er is in de begroting van 2023 verwezen naar de Waka Pasi, is het de bedoeling dat zulke faciliteiten in de districten komen?
In elk geval vinden wij dat een STA pas nut kan hebben als er een goede, haalbare toerismedroom en een stevige sector wordt ontwikkeld. Dat is er nog niet door zwakte binnen TCT en de sector zelf.