Na de excuses moeten er ook herstelbetalingen van de Nederlandse staat komen voor de nazaten van tot slaaf gemaakten. Strafpleiter Gerard Spong en mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld gaan onderzoeken of dat mogelijk is, aldus Het Parool.
In Het Financieele Dagblad zegt Spong, dat hij wel ‘een strafrechtelijk gaatje’ ziet om via de rechter herstelbetaling af te dwingen, ondanks de complexiteit van de zaak. “De causaliteit is een probleem”, zegt hij in een interview met de krant. “En de verjaring is een probleem. Het verleden werkt door. Maar het blijft de vraag wie daar dan precies een beroep op kan doen. Personen van kleur? Ik heb een kleurtje, mag ik er dan een beroep op doen? In de Britse tak van mijn familie zaten waarschijnlijk slavenhouders!”
Volgens Zegveld gaat het om zo’n 400.000 mensen die aanspraak kunnen maken op een vergoeding als je alleen al kijkt naar Surinamers in Suriname en Nederland. De grote vraag is: wie zijn het en hoe vind je ze?
Spong en Zegveld werken in opdracht van een platform van nazaten onder leiding van Gilmar MacNack, de National Reparations Commission Nederland (Nareco) uit Den Haag. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam.
‘Bewustwording is iets anders dan herstel’
Zegveld: “Ik krijg al lang verzoeken om dit eens goed uit te zoeken, maar ik heb het altijd afgehouden, omdat ik geen idee heb hoe je dit aan moet pakken. Maar, ik vond dat toch te gemakkelijk. Er is geld uitgetrokken voor bewustwording en een museum, maar dat is wat anders dan herstel bij de doelgroep. Een museum is er ook voor mij.”
Nazaten betalen is op zich zo gek nog niet, zegt Spong in Het Financieele Dagblad. “Dat is een methode om uit te drukken dat je aangedaan leed probeert te compenseren.” Volgens MacNack gaat het om een bedrag tussen de 250 en 300 miljard euro.
Zegveld wijst erop, dat de excuses die premier Mark Rutte heeft aangeboden namens de Nederlandse staat ook veel schade hebben toegebracht aan de gemeenschap van nazaten door hen niet te betrekken bij de vraag op welke manier je zulke excuses aan moet bieden en welke consequenties daaruit volgen. “Herstel,” zegt ze, “begint bij een eensgezinde gemeenschap.”
Het onderzoek naar herstelbetaling staat nog wel in de kinderschoenen. In juni worden studenten geworven voor het project. Die zullen in september beginnen met het in kaart brengen van alle regelgeving.