We worden dagelijks doodgegooid met praatprogramma’s. Er was weer zo’n programma gaande op de radio, waarin mensen mogen klagen, verwijten maken en hun mening geven. Vooral het feit dat ze zich anoniem mogen uiten, schijnt het negatieve te stimuleren. A snake hides when he wants to bite.
Mensen vinden het nu eenmaal heerlijk om zich negatief over anderen uit te laten. Men ziet liever niet iets positiefs in een situatie. Dit was nu ook het geval.
De president moest voor medisch onderzoek naar Nederland. Ik werd er koud van toen ik naar de reacties van mensen luisterde: “Gaat hij weer een reis maken? Hij kan wel naar Nederland voor medisch onderzoek terwijl wij het hier met minder moeten doen. Waarom zo geheimzinnig, hij had het toch officieel openbaar kunnen maken. Er was zelfs een man die uitriep, ‘mi gado dan zijn we weer overgeleverd aan Brunswijk!” En zo gingen de negatieve reacties maar door. Elk bekeek de situatie alleen vanuit zichzelf.
Bij elke reactie kreeg ik het kouder want al deze reacties getuigden niet van empathie. Normale, menselijke reacties zouden zijn: ”O wat naar, wat scheelt hem, ik hoop niet dat het ernstig is.” Maar uit de reacties van deze mensen sprak onverschilligheid, negativiteit en zelfs haat. Een zei zelfs dat het misschien de straf was die Santokhi kreeg van God. Straf waarvoor? Verdient deze man straf omdat hij het op zich heeft genomen om te proberen het land te redden en vanaf het begin zijn uiterste heeft gedaan om elke maand salarissen uit te betalen. Deze mensen schaamden zich niet voor hun gebrek aan empathie naar een medemens toe. Decency is judged by our actions and not by our words.
We horen de laatste tijd zo vaak dat het Surinaamse volk zijn normen en waarden verliest. De uitlatingen in dit programma zijn weer een bewijs hiervan. Ik weiger te generaliseren en te zeggen dat het hele volk gespeend is van elk empathisch gevoel. Ik wil eerder aannemen dat het slechts een kleine, selecte groep is die zich tijdens een radioprogramma of protestactie zo respectloos en gevoelloos gedraagt.
I think we all have empathy; but we don’t have enough courage to display it.
Bij de overname was er geen geld om de salarissen uit te betalen. Het zou leerrijk zijn geweest als deze mensen minstens een paar maanden zonder inkomen hadden moeten leven. Dan hadden ze kunnen ondervinden wat echte piena is. Dan pas zouden ze waardering en dankbaarheid hebben kunnen tonen aan Santokhi die zich heeft ingezet om het volk niet zonder hun maandelijkse inkomen te laten zitten. Don’t bite the hand that feeds you, because I guarantee, you’ll be hungry again.
Respect komt niet zomaar aanwaaien, je moet het verdienen. Een hoge functie kreeg vroeger automatisch respect en de mens die die functie bekleedde hoefde dat respect alleen maar waar te maken. Echter vanaf er een crimineel als president is geaccepteerd, is het respect voor die functie verdwenen en heeft degene die die functie bekleedt, meer moeite om respect te krijgen. Het volk accepteert steeds meer onfatsoenlijk gedrag als normaal. Vooral enkele figuren in de DNA vertonen geregeld respectloos gedrag. Bijvoorbeeld Bouva dacht een stok gevonden te hebben om de president mee te slaan.
Natuurlijk mag elk lid wangedrag aankaarten, dat is zelfs hun plicht. Het gaat echter om de manier waarop het werd gebracht. Bouva deelde niet alleen mee wat hij had ontdekt, maar hij insinueerde ook frauduleuze handelingen. Iemand die zelf steelt, zal altijd denken dat een ander ook steelt. Zoals de waard zelf is, vertrouwt hij zijn gasten. Het zal nooit in hem opkomen om er iets positiefs achter te zoeken en die geheime rekening te zien als een soort reserve om in nood te kunnen aanspreken, bijvoorbeeld bij overstromingen of schade door een orkaan. Zijn gedrag getuigde van kwade opzet en gebrek aan respect. En daardoor verloor hij zijn identiteit en vooral zijn waardigheid als mens. Eigenlijk is hij al jaren bezig om een beschamende reputatie neer te zetten. Character stands like a tree and reputation is its shadow. Iemands karaktereigenschappen kunnen zijn, stelen, corruptie en geniepig en zijn reputatie vloeit daaruit voort.
We hoeven niet van elkaar te houden, maar een beetje medemenselijk gevoel tonen, zonder te oordelen moet toch wel lukken? Laten we proberen de regenboog te zijn in de wolken van een ander. Dat geeft veel meer satisfactie dan een ander met een stok slaan.
“Empathy is seeing with the eyes of another, listening with the ears of another and feeling with the heart of another.”
Josta Vaseur
