Het virus in onze samenleving zit hem in de ideologie achter de bouwstenen van de samenleving.
Inleiding
Sinds de mens het primitieve stadium waarin het circa 1.2 miljoen jaar gezeten heeft verlaten heeft, en geëvolueerd is tot de homo sapien sapien binnen gemeenschapsverbanden van gezin, familie, clan, stam vervolgens binnen de natiestaat, heeft de mens zich voortdurend beschaafd door een accumulatie van ontwikkelingsparameters zoals technologie, en het recht. Beschaafd gedrag is met name gedrag gereglementeerd door formele en informele regels, normen en waarden, wetten et cetera. De mens is tegelijkertijd geëvalueerd van primitief dier, de natuurmens, naar een rationeel denkend wezen en heeft daardoor gestalte gegeven aan een moderne samenlevingsvorm.
In Suriname echter glijden wij sinds 1975 af naar de status van de meeste Afrikaanse landen namelijk die van de failed state waarvoor door velen in 1975 gewaarschuwd was. Ruim een derde van de Surinamers heeft geluisterd naar hun instincten en heeft Suriname toen verlaten.
Sinds 1975 is het eerste slachtoffer van de onafhankelijkheid het recht geweest. Een minderheid heeft bang als ze was voor het houden van een referendum de onafhankelijkheid door gedrukt. Sindsdien is in het Caribisch gebied Suriname het voorbeeld, het slechte voorbeeld welke niet gevolgd dient te worden, een schip op het strand is een baken in zee. Met uitzondering van Haïti maken alle eilanden in het Caribisch gebied een onstuimige ontwikkeling door, onze politici hoeven echt niet naar Dubai te gaan kijken maar kunnen beter naar Curaçao, Aruba, en Barbados gaan kijken, eilanden zonder natuurlijke hulpbronnen.
Geheel Zuid Amerika heeft zich ontwikkeld met landbouw als basis met uitzondering van Venezuela. En Venezuela zakt steeds dieper in het moeras terwijl de andere landen groeien en bloeien. Het recht van het individu is onlosmakelijk verbonden met democratie. Onze politici en vooral die uit de creools nationalistische hoek prediken democratie maar zijn helaas geen democraten. Kijk maar naar hun daden. Onze politici tooien zich graag met alle emolumenten en symboliek van de moderne beschaving, een grote auto, een groot huis, reizen met een vliegtuig en niet met een korjaal, men gaat naar een moderne dokter en niet naar een bonoeman, loopt met een laptop, een smartphone, et cetera. Zoals ik al eerder geschreven heb, vernietigen kan iedereen opbouwen kunnen weinigen, wat heeft men sinds 1975 opgebouwd.
Democratie wordt als politieke cosmetica gebruikt anders worden onze leiders in de internationale gemeenschap en zeker binnen de Caricom niet geaccepteerd.
Maar meer nog blijkt dat Suriname met een aantal fundamentele vraagstukken worstelt. Het gaat echt niet om het vraagstuk van sociaal-economische ontwikkeling alleen, maar ook om het vraagstuk van het democratisch gehalte van ons bestel en wat nog meer pregnanter blijkt te zijn is het vraagstuk van de natievorming. Wij beginnen de vormen aan te nemen van een ordinaire Afrikaanse republiek. In veel opzichten is Suriname een samenleving in een grensgebied gebleven, zoals de Surinaamse hoogleraar aan de Landbouwhogeschool Prof van Lier ( Prof. R. Van Lier, Samenleving in een grensgebied, 1949, ’s Gravenhage) het ca 70 jaar geleden uitdrukte. Het grootste probleem in onze jonge historie is wel geweest de in vele opzichten relatieve onderontwikkeling van onze leiders, ook en bovenal op het gebied van een democratische instelling en attitude. Hierdoor valt het vraagstuk van de sociaal-economische ontwikkeling, democratie ontwikkeling en van natievorming buiten hun gezichtsveld. Wat men niet kent bestaat eenvoudigweg ook niet voor deze lieden. Niet iedereen heeft een democratische attitude en cultuur, niet iedereen is verdraagzaam en tolerant.
De ideologie, het denken van grote delen van de samenleving.
Gedrag is grotendeels genetisch bepaald, epigenetische gedrag bestaat zolang er sanctie bestaat voor niet geaccepteerd gedrag. Echter wanneer de poes van huis is hebben de muizen feest. Dus goed beschouwd wanneer de sanctie van de kolonisator er niet meer is dan gaan de politici handelen overeenkomstig met wat ze in hun DNA hebben. En het DNA verandert niet in een paar generaties. De kolonisator dacht in 1975 dat de nationalisten door hun goed opgevoed waren. Ze hadden hun gekleed, een godsdiensten gegeven, een taal gegeven, voeding, onderwijs en opvoeding et cetera echter wanneer de kolonisator er niet meer is dan gaan de Afrikaanse genen in turbo mode.
Het is in de eerste instantie niet het bewustzijn van de mensen dat hun zijn bepaalt, doch omgekeerd hun maatschappelijke zijn dat hun bewustzijn bepaalt. Mensen die leven onder primitieve condities gaan zich echt niet bezighouden met het ontwerpen van straaljagers en het sturen van raketten naar Mars. Aangezien de Surinaamse maatschappij uitgemaakt wordt door mensen afkomstig uit verschillende ontwikkelingsstadia van hun samenleving, leidt zulks tot grote verschillen in gedrag, cultuur, politieke keuzes en besluitvormingsprocessen.
Een samenleving bestaande uit mensen die overwegend rationeel georiënteerd zijn daarin verloopt de onderlinge communicatie en het proces van besluitvorming soepeler dan in een samenleving waarin opvattingen over basale onderwerpen wijd uiteenlopen. Dit verklaart het feit dat belangrijke beslissingen met betrekking tot de inrichting van de economie stroef lopen in Suriname. Zaken als conversie van de titel op grond in privaatrechtelijke eigendom en de import van arbeiders uit met name India, doen bij de meerderheid van het creoolse volksdeel doodsangsten uitroepen. Tribaal gedrag ligt aan de basis van het gedrag van de meerderheid der creolen.
Het tribaal gedrag kenmerkt zich door het zerosum denken, vooruitgang voor de een betekent achteruitgang voor hun. Tribaal gedrag is overwegend gedreven door instincten en is merendeels niet rationeel van aard. Waren het rationeel denkende mensen geweest dan hadden ze technologie uitgevonden en endogene ontwikkeling tot stand gebracht.
Men is niet in staat om te begrijpen dat binnen een natiestaat indien er sprake is van sociaaleconomische ontwikkeling en vooruitgang dat iedereen die een bijdrage levert aan het nationaal inkomen erop vooruit zal gaan. Zoals John Kennedy het uitdrukte “ a rising tide will lift all boats”. De superioriteit van het Westen zit hem in de conceptie van de natiestaat die verschillende culturen en volken verenigt binnen haar grenzen, er is geen plaats voor etnische afgunst.
Door het contact met de moderne beschaving consumeert men veel producten van de moderniteit en alhoewel bij velen hun waarden normen en hun denken mee evolueert is het toch zo dat bij een grote meerderheid de mentale instelling beheerst wordt door tribale instincten.
Dit beïnvloedt hun keuze en inhoud van de pilaren van de maatschappij met name van grondwet, kiesstelsel en bestuurssysteem.
De slechte resultaten van deze ideologie zijn zichtbaar
Het oude bestel verkeert onmiskenbaar in zijn nadagen. De onmacht van de oude politiek tot structurele zelfvernieuwing is manifest. De kloof tussen burger en politiek wordt steeds groter. Het kiesstelsel maakt dat een minderheid absolute macht kan verkrijgen en waardoor haar bestuur een legitimerende grondslag mist. Het is niet dat de burger geen belang heeft bij de politiek, maar de politiek lapt de burger aan zijn laars. Etnische polarisatie, patronage en gebrekkige politieke besluitvorming leiden tot politieke dominantie van een kleine groep en representatie in een gedesorganiseerde staat met geen enkel centrum van autoriteit, met tal van instituten die strijd leveren om macht, territoir en fondsen. De politisering van alle facetten van de maatschappij, met voorbijgaan aan doelmatigheid- en efficiency criteria, maakt dat overheidsbedrijven, diensten en instituten zeer slecht functioneren. Etnisch-culturele groepen zijn elkaar als resultaat van deze verdorven wijze van politiekvoering gaan zien als concurrent en niet als mensen in eenzelfde boot met dezelfde lotsbestemming. Het resultaat van een gebrekkig functionerende democratie is een gebrekkig besluitvormingsproces leidende tot ondermaatse besluiten en een maatschappij met een gebrekkige sociaal-culturele cohesie en die dus als los zand aan elkaar hangt. De sociaal- economische structuren in Suriname zijn grotendeels het product van deze mentaliteit en cultuur. Niemand wil een wereld zoals die van vandaag, vol onzekerheid, onveiligheid en ongelijkheid. De meeste Surinamers echter willen een maatschappij waar het beter is om te leven. Waar de heersende tendensen van vervlakking, ontkleuring en nivellering een halt worden toegeroepen. Een maatschappij met beter onderwijs, een betere economie, betere arbeidsvoorwaarden, een grotere mobiliteit, een meer zorgzame maatschappij met een betere regering. De Surinaamse mens wil een maatschappij die hun een economisch, politiek en cultureel leefkader kan bezorgen waarin hij zich ten volle kan ontplooien.
Men wil een wereld waarin zoveel mogelijk mensen het goed hebben, zowel vandaag als morgen. Waarin mensen samen vechten voor een beter bestaan, waarin men elkaar, onafhankelijk van ras, geloof of afkomst, ziet als bondgenoot en niet als concurrent.
Alleen een goed functionerende democratie is in staat tot tijdige zelf correctie van beleid en politiek. Tot het scheppen van een directe band tussen de stem van de individuele burger en het beleid. Tot het scheppen van meer saamhorigheid. Tot het bewerkstelligen van een eerlijke(r) verdeling van immateriële goederen als vorming, kansen, mogelijkheden tot het verwerven van een economisch, politiek, en cultureel leefkader waarin men zich ten volle kan ontplooien.
De huidige grondwet, het regeersysteem en het kiesstelsel staan natievorming in de weg. De enigen die er voordeel aan hebben zijn politici die niet in staat zijn vooruitgang en ontwikkeling te brengen. Onze multi culturele en multi etnische maatschappij vereist een onafhankelijke Staatshoofd als Vader der Natie. Verder zal het beleid uitgevoerd moeten worden door een Regering bestaande uit een Ministerraad onder leiding van een Eerste Minister (Premier), waarbij de ministers hoofdelijk en individueel (inclusief de Premier) verantwoording verschuldigd zijn aan het parlement.
Richard B Kalloe
