De staking in Huize Ashiana heeft tot discussies geleid in de samenleving. Op social media zijn onder andere vuile toiletten te zien. Het personeel zou al enkele dagen in staking zijn. Het gevolg is dat de ouderen die meer dan normaal afhankelijk zijn van de werknemers, in heel erbarmelijke toestand in een onhygiënische situatie moeten verblijven.
Nu is het voor iedereen bekend dat de weerstand van ouderen in het algemeen minder is dan bij jongeren. Dat betekent dat de kans groter is dat men bij een onhygiënische situatie ziek kan worden. De staking van het personeel van het opvanghuis van ouderen kan dus ertoe leiden, dat de gezondheid van deze kwetsbare personen in gedrang kan komen. Dat betekent dus ook dat deze personen ziek kunnen worden, dat hun gezondheid achteruit gaat mede, omdat er geen zorg is en dat ze uiteindelijk komen te overlijden. Kortom, de staking binnen ouderentehuizen kan tot heel gevaarlijke situaties leiden.
De vraag rijst nu hoe de ouderen bij een normalisatie van de situatie om zullen gaan met de mensen die zijn hebben vertrouwd en die belast zijn met hun zorg. Het gaat om een vertrouwensrelatie die mogelijk kan worden verstoord. In deze zijn de ouderen in de kwetsbare positie, omdat ze afhankelijk zijn van zorg. De hele staking zou naar verluidt gaan om de uitbetaling van toeslagen. Er zou met het Onderhandelingorgaan van de Overheid overeenstemming zijn bereikt voor de uitbetaling van een aantal toelagen al in 2022 en deze zouden tot op heden niet zijn betaald. Uit het geheel blijkt dus, dat de medewerkers van het opvanghuis landsdienaren zijn in dienst van SoZaVo en uitgeleend aan Huize Ashiana.
De minister van SoZaVo onder wie het beheer en de subsidie aan het opvanghuis valt, heeft toegezegd per schrijven dat subsidies zullen worden uitbetaald, mogelijk nadat ze zijn aangepast. Nu is er een situatie dat de leden van de bond het schrijven van de minister niet vertrouwen. Men wil geen of niet alleen een schriftelijke toezegging, maar ook een mondelinge. De leden van de bond eisen, dat de minister naar het opvanghuis komt en hetgeen hij in een schrijven heeft vervat, mondeling voor hen herhaalt. Dat is wel een zeer absurde eis, in elk geval wanneer het om een heldere brief zou gaan. De meerwaarde en het nut van de mondelinge herhaling van een schriftelijke reactie vermogen wij niet in te zien. Nu worden de ouderen nog meer onnodig gedupeerd, omdat de werknemers ondanks de toezegging per schrijven van de minister, nog niet tevreden zijn met de reactie van de bewindsman. Het kan zijn dat leden van de bond vanwege hun scholing en vorming de waarde van zo een brief niet exact kunnen inschatten, maar daar is er dan een taak weggelegd voor de bond.
De leiding van het opvangtehuis hecht waarschijnlijk waarde aan een goede arbeidsverhouding met de bond, maar er waren naar onze mening termen aanwezig al bij de eerste dag van de verwaarlozing van de ouderen, om met een Kort Geding te stappen naar de rechter en om deze staking onrechtmatig te laten verklaren. En dat een dienst wordt ingehuurd om de gezondheid en het leven van de ouderen te beschermen en daarmee geen risico’s te nemen en dat deze kosten worden verhaald op de kas van de bond.
In elk geval vinden wij het een zeer gevaarlijke zaak dat er gestaakt wordt in een opvanghuis van ouderen waardoor hun zorg en kwetsbare gezondheid in gevaar komt. Zo’n opvanghuis is nog geen hospitaal, maar het heeft wel trekken daarvan. Het heeft ook de trekken van een huis van bewaring of een gevangenis waar de ingesloten personen afhankelijk zijn van de zorg van de gevangenisbewaarders. Let wel, hier gaat het niet om een gevangenis, omdat de mensen niet hun vrijheid is ontnomen, maar in een ouderenopvanghuis zijn er wel beperkingen wat betreft de vrijheid om zich te bewegen. Mn mag en kan niet zomaar in zijn eentje naar buiten, terwijl derden niet op elk moment naar binnen mogen.
We hebben in Suriname, vanwege de kwaliteit van deze sectoren, regelmatig stakingen in Surinaamse ziekenhuizen en zorginstellingen. Het wordt dan nooit bekend welke patiënten of personen die worden opgevangen, ziek zijn geworden door deze acties, of hoeveel personen door deze acties zijn overleden. Het opvangtehuis, waarvan wordt beweerd dat het de grootste in zijn soort zou zijn in het Caribisch gebied, heeft op dit moment de zorg over slechts 70 ouderen. Dat is heus geen groot aantal mensen.
Het recht om te staken is een algemeen recht dat werknemers toekomt, het staat ook in de Hrondwet van Suriname. Maar aan dat recht mogen best wel voor bepaalde categorieën van werkers paal en perk worden gesteld. En de personen die verplegenden zijn of daarmee kunnen worden gelijkgesteld, belast met de opvang van kinderen, ouderen, mensen met een beperking en zieken, dienen tot die categorieën te behoren. Wat ons betreft heeft zeker na de brief van de minister, de leiding van het opvanghuis meer dan een reden om met een Kort Geding naar de rechter te stappen. Het verzaken van de plicht betreffende de zorg van kwetsbare personen in een geïsoleerde situatie zou verder een behoorlijk laakbaar gedrag kunnen opleveren daartegenover sancties zouden kunnen staan.
We hopen dat de regering deze zaak van Huize Ashiana aangrijpt om regels voor deze opvanghuizen aan te scherpen. Verder denken wij dat in het kader van Public Sector Reform, de regering uit het grote aantal overbodig personeel met slechts een GLO en een LBGO, een aantal moet uitkiezen om hen na een opleiding in te zetten bij de vele opvanghuizen voor kinderen en ouderen en mensen met een beperking. Daardoor worden deze organisaties met personeel geholpen en komt de Staat tegemoet aan zijn zorgplicht jegens deze ouderen, want de zorg is een staatsverantwoordelijkheid. Tegelijkertijd wordt dan ook de overbodigheid van deze overheidswerkers opgegeven. Op termijn wordt dan het loon van deze werkers aangevuld voor de organisatie waar ze uitgeleend zijn. Zo ontstaat een win-win-situatie.
