Het is het Internationaal Monetair Fonds (IMF) aan te rekenen dat de Open Oarkt operaties (OMO) van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), met name de termijndeposito veilingen, niet in de beoogde effecten heeft geresulteerd, met name de beteugeling van de koers en de inflatie. Er zijn per saldo wel overtollige geldhoeveelheden afgeroomd, circa SRD 2,5 miljard, maar de beoogde stabilisatie is niet gerealiseerd.
Financiën-minister Stanley Raghoebarsing zei vrijdagmiddag in de Assemblee het IMF dit verwijt te hebben gemaakt. Dat heeft hij recentelijk gedaan in zijn commentaar op een rapport van het IMF. Het IMF zou grote druk hebben uitgeoefend op de CBvS om de OMO zoals die is geïmplementeerd als te zijn de oplossing in vrije marktwerking om overtollige geldhoeveelheden uit de roulatie te halen.
Had beter moeten worden voorbereid
Het IMF heeft volgens Raghoebarsing tussen de regels door onderkend dat de OMO beter voorbereid had moeten worden. Sedert de TD-veilingen als onderdeel van de OMO in juni 2021 zijn geïntroduceerd om overtollige liquiditeiten uit het bankensysteem te halen, zijn enorm hoge rentepercentage van 80 tot 90 procent uitgerold. Volgens de Financiën-minister is de CBvS de eerste die toegeeft dat het niet de bedoeling was dat zulke hoge percentages uit de TD-veilingen zouden rollen. Dat had niet zo moeten gebeuren. Ondertussen heeft de CBvS de nodige correcties aangebracht. De rentepercentages zijn daardoor aanzienlijk gedaald.
Uit data die Dagblad Suriname van begin af aan systematisch heeft bijgehouden, zijn de rentepercentages van de TD-veilingen vanaf begin dit jaar van gemiddeld rond de 70 procent inderdaad gestaag gedaald naar wat het nu is, namelijk gemiddeld rond de 33%. Wat echter niet meer te corrigeren valt, zijn de rentelasten, zijnde de renteopbrengsten van de deelnemende algemene banken. Die zijn met de TD-veiling van afgelopen woensdag in totaal gegroeid tot het astronomisch bedrag van SRD 2.769 miljoen.
De algemene kritiek vanuit de samenleving, maar vooral vanuit de Nationale Assemblee, is dat de deelnemende banken op een heel makkelijke manier behoorlijk veel geld hebben verdiend aan de TD-veilingen. “Het is alsof de TD-veilingen speciaal is ontworpen om de banken te bevoordelen”, zo luidde de algemeen veel geuite kritiek op de OMO’s.
Andere instrumenten
Volgens minister Raghoebarsing wordt nu ook naar andere instrumenten gekeken om met meer effectiviteit de geldhoeveelheden in omloop te beheersen. President Chandrikapersad Santokhi heeft eerder afgelopen week aangekondigd de introductie van nieuwe beleggingsinstrumenten met langere looptijden. Die zouden ook goedkoper zijn dan wat de TD-veilingen tot nu toe de staat hebben gekost.
Te veel geld in omloop wordt gezien als een belangrijke oorzaak van de druk op de koers en daarmee de inflatie. Zodat er extra geld in omloop komt is het effect daarvan op de koers direct te merken. Vandaar dat het belangrijk is, dat de twee monetaire entiteiten, met name de CBvS-governor en de minister van Financiën hun beleid goed op elkaar afstemmen. Dat gebeurt thans dagelijks, zei Raghoebarsing.
De CBvS kan met haar maatregelen alleen de geldhoeveelheden in omloop, en daarmee de koers niet onder controle krijgen. Veel hangt ook af van het begrotingsbeleid van de regering, met name het uitgavenbeleid. De minister vindt wel, dat de CBvS, zoals het heeft aangekondigd, de samenleving meer en beter moet informeren over de werking van de OMO’s.
SS