“Het kan niet zo zijn dat er een week lang olie achter Staatsolie drijft en dat zij van niets weten”
De rechter heeft Staatsolie niet ontvankelijk verklaard in de zaak die het aanspande tegen Probios en Erlan Sleur naar aanleiding van de ‘oil spil’ vorig jaar op 7 oktober in de Surinamerivier. Diepgaand deskundig onderzoek is vereist in deze zaak, liet Probios maandag weten tijdens een persconferentie.
.“Staatsolie heeft niet aannemelijk kunnen maken dat de aangetroffen olie niet van haar is”, liet milieuactivist Erlan Sleur namens zijn organisatie Probios weten. Sleur benadrukte, dat het om aardolie ging en dat staatsolie de enige maatschappij is die in Suriname aardolie verwerkt.
Probios vraagt zich af waarom de aardolie niet direct met Staatsolie in verband is gebracht. Tussen de steiger en de raffinaderij werd de olielekkage ontdekt. “Ik kreeg een brief van Staatsolie dat ik binnen 24 uur moest rectificeren.” Sleur had gevraagd om een gesprek met het bedrijf, omdat hij uit beelden de indruk heeft dat er sprake is van een structureel misgaan bij de oliewinning. “Al zou de olie niet van Staatsolie zijn, het is daar in de buurt en het heeft een week daar gelegen, dan onderneem je stappen om het te onderzoeken.” Dit is niet gebeurd, laat Sleur weten.
“Het moet eens ophouden met het arrogante gedrag”, zei Sleur. Hij zei dat Staatsolie een bedrijf is, maar dat het volk zeggenschap heeft over de staat. “Ik zoek geen oorlog met Staatsolie, maar zij heeft de olie op de rivier gelaten, zonder informatie te geven. De olie is een week lang op de rivier gebleven.”
Sleur vraagt zich af wat er nog meer mis is gegaan in het verleden tijdens de winning van aardolie en haalt daarbij ook aan dat er meer zaken spelen. Mr. Serena Essed-Muntslag heeft haar hulp aangeboden in het kader van het algemeen maatschappelijk belang. “Daar krijg ik een warm gevoel en bijna kippenvel van”, beaamt de voorzitter van Probios.
“Staatsolie heeft op basis van beledigingen Probios en mij aangeklaagd. De testresultaten zijn nooit op tafel gelegd”, zegt Sleur. “Al waren de resultaten gepubliceerd, de ‘fingerprinting’ van de olie, dat is de identiteit van de olie, gaat verloren.” Sleur noemt de invloed van de zon, water, wind en bacteriën die de olie aantasten waardoor de aangetroffen olie niet meer hetzelfde zou moeten zijn als het origineel. Dit punt is echter niet behandeld tijdens de juridische beoordeling. Sleur licht toe dat er overweldigend ander bewijs was waardoor Staatsolie niet ontvankelijk is verklaard. “Zij hebben nul op het rekest ontvangen.”
Verder verwijst Sleur naar de Rio confentie, wat inhoudt dat bij waarneming van een onregelmatigheid de activist geen wetenschappelijk bewijs hoeft aan te voeren maar de onregelmatigheid slechts onder de aandacht hoeft te brengen.
Goed nieuws
Vorige week is het team van Sleur de situatie opnieuw gaan bekijken en veel van de olie is ondertussen verdwenen. De bomen zien er goed uit, merkt hij op. Toch zijn er zorgen om wat de gevolgen zijn voor het water op langere termijn. “We weten niet wat de impact is in het water want Staatsolie heeft jaar in jaar uit water geloosd dat verontreinigd is met een lichtere of mindere olie.” Sleur deelt mee zich alleen te kunnen baseren op wat hij op de satellietbeelden heeft gezien en de bewering van Staatsolie dat zij aan internationale normen voldoet. Hierover merkt Sleur op dat elk land andere normen heeft. Bepaalde landen hanteren 10 microgram en andere 100. Hoewel Staatsolie beweert 10 microgram als norm te hanteren wil Sleur dit zwart op wit zien.
Toezicht
Volgens Probios is het moment van toezicht op deze bedrijven aangebroken. Sleur zet uiteen dat wanneer Suriname beweert carbon neutraal te zijn, wat betekent dat Suriname meer koolstof opneemt dan wordt uitgestoten, dan is het noodzakelijk om deze zaken goed te monitoren. Hij voerde ook aan dat door aanhoudende regen er bijna geen droge tijd meer is en dat daardoor vruchtbomen steeds minder vruchten dragen. “Bloesems vallen af. Op de lange termijn zal dit ons zeker treffen.”
Vertrouwen
Sleur geeft toe dat het voorval om een kleine oil spil ging. “Maar als wij ons staatsbedrijf niet kunnen vertrouwen bij een kleine oil spil, hoe zit het dan met een grote oilspil?” Vandaar dat hij benadrukt dat maatregelen genomen moeten worden.
“We zijn ook onze vissen aan het vergiftigen met kankerverwekkende stoffen.”
Tijdens de persconferentie wees Sleur erop dat aardolie kankerverwekkende stoffen bevat. Belangrijk is om te weten hoe hiermee in de toekomst zal worden omgegaan. Sleur wenst openheid over de contracten van Staatsolie met de grote bedrijven als Shell en Total middels tussenkomst van de Nationale Assemblee (DNA). Hij zei dat dit van belang is voor onze gezondheid. “Wij moeten corrigerend optreden”, liet Sleur weten maar zei ook blij te zijn met de bewustwording over ons milieu.
Instituten
Terwijl Probios aan de ene kant blij is met de beslissing van de rechter, streeft het aan de andere kant naar openheid van zaken en het kunnen optreden van instituten. Voorkomen moet worden dat als er wat gebeurt verantwoordelijken het van zich kunnen afschuiven onder het mom dat het om een natuurramp zou gaan werd verder aangehaald.
“Het kan niet zo zijn dat er een week lang olie achter Staatsolie drijft en dat zij van niets weten”, werd verder beweerd. Sleur merkte nog op dat hij van andere milieuorganisaties niets heeft gehoord in deze kwestie. Hij riep iedereen op om samen op te trekken, omdat het om grote machtige organisaties gaat.
RB