In veel landen wordt de drastische stap om het internet af te sluiten toegepast als reactie op (potentiële) onrust. Shutdowns vinden meestal plaats wanneer iemand (meestal een overheid) opzettelijk het internet of mobiele apps verstoort. De maatregel is alom bekritiseerd als een te drastische inperking van de vrijheid van meningsuiting en een aantasting van het dagelijks leven van mensen, vooral als het wordt gedaan om afwijkende meningen de kop in te drukken.
De Egyptische revolutie van 2011 en de mislukte Turkse militaire staatsgreep van 2016 zijn uitstekende voorbeelden van internetafsluitingen op deze manier. In India – het land dat de internettoegang het meest afsnijdt – clusteren shutdowns zich in Kasjmir, maar ook in Rajasthan, waar ze zijn gebruikt tijdens protesten (en preventief als er protesten werden verwacht), maar ook tijdens examens in de afgelopen maanden. Beide regio’s hebben te maken gehad met geweld dat verband houdt met spanningen tussen hindoes en moslims, in Kasjmir ook in verband met de door moslims geleide onafhankelijkheidsbeweging.
Over de hele wereld komen internetafsluitingen en opzettelijke vertragingen weer vaker voor. Volgens gegevens van Access Now heeft India met grote afstand de meeste sluitingen van alle landen – 84 alleen al in 2022. Ter vergelijking: de op een na hoogst gerangschikte landen telden elk slechts ongeveer 20 sluitingen. In het geval van Oekraïne was het niet de regering van het land, maar het binnenvallende Russische leger dat het internet 22 keer afsneed om de communicatie in 2022 te verstoren.
Gezien het belang van internet kan het beperken van de toegang ertoe financiële gevolgen hebben. In India wordt het enorme aantal sluitingen en de duur ervan erg duur. Uit een rapport van Top 10 VPN bleek dat ongeveer 1.500 uur opzettelijke internetuitval in 2022 de Indiase economie 164 miljoen dollar heeft gekost – de zesde plaats in de wereld.
