De begroting voor het dienstjaar 2023 biedt weinig ruimte voor uitvoering van beleidsprogramma’s van de 17 ministeries. Dit is de harde realiteit. Zo sprak het Assembleelid Asis Gajadien, voorzitter van de VHP-fractie, dinsdagavond tijdens de begrotingsbehandeling in de Assemblee. De parlementariër merkte op, dat tijdens de begrotingsdebatten afgelopen maandag en dinsdag verschillende sprekers voor hem, zowel van de oppositie als de coalitie, een aantal wenselijkheden hebben uitgesproken over wat in de concept begroting gewijzigd moeten worden.
De wenselijkheden komen erop neer, dat er meer geldmiddelen op de verschillende ministeries moeten worden opgebracht voor bepaalde beleidsprogramma’s. Zoals de financiële staatshuishouding er thans voor staat is er volgens Gajadien geen ruimte meer voor de uitvoering van bepaalde beleidsprogramma’s.
Als enige oplossing ziet Gajadien, dat aan de inkomstenzijde van de begroting meer geldmiddelen moeten komen. De VHP-fractieleider zegt dat de regering eraan moet werken, dat er meer inkomsten gehaald worden uit onder meer de goud- en de houtsector. De inning van belastingen moet effectiever.
Ook noemde hij de verhoging van de zogeheten oppervlakte rechten die hout concessionarissen moeten betalen. Met de verhoging van deze rechten naar SRD 100 per hectare zou de staat een kleine SRD 100 miljoen extra kunnen binnenhalen. Grondconversie zou in het eerste jaar circa SRD 1 miljard voor de staat kunnen opbrengen. Bij de houtsector zou er bij de export ook een betere afstemming moeten zijn tussen de Douane en de Stichting Bosbeheer en Bostoezicht (SBB) opdat het maximale aan inkomsten voor de staat kan worden gerealiseerd.
Ordening goudsector
Bij goud zou de afstemming tussen de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst (GMD) en de Belastingdienst geoptimaliseerd moeten worden. Dit is van belang voor een effectieve belastinginning. De ordening van de goudsector is niet alleen van belang voor verhoging van de belastinginkomsten voor de staat. Het is ook één de acties die ondernomen moet worden in het kader van de implementatie van aanbevelingen van de Internationale Financial Action Task Force (FATF). Suriname heeft volgens de aanbevelingen van het FATF tot en met november de tijd om de ordening van de goudsector tot een feit te maken. De ordening van de goudsector moet de geldstromen en de herkomst van geld in de sector inzichtelijk maken. Dit is vereist in het kader van de internationale maatregelen tegen money laundering en de bestrijding van terrorisme financiering.
Indien Suriname deze en andere maatregelen niet voor november implementeert, loopt het grote kans om in het internationaal financieel verkeer op de zwarte lijst te worden geplaatst. Het gevolg is dat Suriname geïsoleerd zal raken. Het internationaal financieel verkeer van en naar Suriname zal niet mogelijk zijn. Suriname heeft volgens Gajadien geen andere keus dat met name de ordening van de goudsector op meest korte termijn ter hand te nemen.
Brandstofsubsidie in maart afbouwen
Gajadien zei dat op de begroting voor de subsidie van brandstof SRD 703 miljoen is opgebracht. Dit betekent, dat slechts voor de eerste twee maanden van dit jaar brandstof nog gesubsidieerd zal worden. Eerder heeft de regering al laten weten. dat de prijs van brandstof volgende maand naar marktconform niveau zal worden gebracht.
Met betrekking tot de prijsbepaling van brandstof wil het Assembleelid weten wat het beleid gaat zijn van de regering die ervoor moet zorgdragen dat het land niet afhankelijk is van de grootste brandstofleverancier (SOL..red. DBS). Het is in de ogen van hem niet normaal. dat de brandstofleverancier zoveel invloed heeft op de hoogte van de wisselkoers. Het is algemeen bekend, dat de brandstofleverancier bereid is elke koers te betalen voor valuta ten behoeve van brandstofimport.
Suriname beschikt over olie en over een eigen raffinaderij die brandstof produceert. Hij vindt dat de regering ernaar moet streven om brandstofmaatschappij GOw2, een dochteronderneming van Staatsolie, een grotere marktaandeel te laten verwerven voor wat betreft de brandstofvoorziening in Suriname. Het marktaandeel van GOw2 ligt nu in de orde van 22 tot 25%. Dat zou volgens Gajadien naar 50 tot 55% gebracht moeten worden.
SS