De executie van Cojo, Mentor en Present werd donderdag 26 januari voor de 27e keer herdacht door de Feydrasi Fu Afrikan Srananman, FFAS. Bij de staande plaquette van de drie gevluchte slaven aan de Heiligenweg in Paramaribo vond de herdenking plaats.
De drie veroordeelden werden verantwoordelijk gehouden voor de grote brand in Paramaribo van 3 op 4 september 1832. De herdenking van de ‘Feydrasi’ bestond onder andere uit een Culturu begi, het Surinaams volkslied en een voordracht. Hierna vond de bekende bloemenhulde plaats. De FFAS laat weten, dat de drie vrijheidsstrijders onterecht als brandstichters zijn bestempeld. “Met deze jaarlijkse herdenking wensen wij de toen karaktervolle strijd als ook de toen toegepaste strijdmethode voor lotsverbetering door voornoemde verzetsstrijders, waardig te memoreren.”
Paplepel
De secretaris van de FFAS, Clifford Anthoni, zei bij afwezigheid van voorzitter Iwan Wijngaarde door ziekte, dat men uit het verzet van Cojo, Mentor en Present kan leren dat alles mogelijk is. Opvallend is echter, dat de jeugd weinig betrokken is bij de herdenking. Ook voorbijgangers lopen vlug verder. Een scholier zegt het wel goed te vinden dat de drie verzetsstrijders worden herdacht. Anthoni zegt inderdaad te hebben gemerkt dat de jeugd over het algemeen niet betrokken is.
“Binnen onze cultuur hebben wij dit niet met de paplepel meegekregen, ons spiritueel gedeelte was jaren verboden, als je kijkt naar de andere groepen die wel bewust zijn van hun cultuur dan zie je dat zij scholen en buurthuizen hebben waar zij cultuur onderwijzen, naast het reguliere onderwijspakket.” Daardoor hebben deze Surinamers volgens Anthoni van generatie op generatie structuur in hun leven. “Zij begrijpen en beseffen wel wat de betekenis is van Mahatma Gandhi en Baba en Mai. Het wordt ze onderwezen. Bij ons is dat niet het geval. Het bewustzijn is er zelfs bij de ouderen vaak niet”, licht Anthoni toe. Hij benadrukt dat de lessen wel op school worden gegeven, maar noemt dat ‘simpele’ lessen.
Vrije meningsuiting
“Maar wat je eruit kan halen, de inspanningen die Cojo, Mentor en Present hebben gepleegd en wat dat voor jou vandaag betekent dat jij vandaag bijvoorbeeld beschikt over het recht van vrije meningsuiting en dat je kan gaan en staan waar je wil, dat wordt niet in details uitgelegd aan de mensen.”
Hij omschrijft het eerder aangehaalde dat alles mogelijk is, nog even iets scherper en dat is dat: “de mensen verzet hebben gepleegd uitgaande van de gedachte dat er verbetering in de situatie zou optreden. Het gaat goed komen, laten wij niet laf wezen, laten wij opkomen en laten wij opkomen voor onze mening, maar laten wij ook doen aan een stuk zelfreflectie, wat zijn de zaken waar wij ons aan schuldig maken die minder zijn”, besluit de secretaris van de Feydrasi Fu Afrikan Srananman.
RB
