President Chandrikapersad Santokhi heeft tijdens de viering van het Chinees Nieuwjaar op 22 januari in het gebouw van Kong Ngie Tong Sang in Paramaribo onder andere gezegd gereed te zijn voor een ontmoeting met de Chinese leider Xi Jinping.
Hij was te gast bij de Chinese verenigingen Kong Ngie Tong Sang en Chung Fa Foei Kon. Het staatshoofd sprak in aanwezigheid van de Chinese ambassadeur Han Jing zijn dank uit voor de bijdrage van de verenigingen aan de Suriname gemeenschap.
“Ready”
Ambassadeur Han Jing liet weten zich in te zetten voor het versterken van de relatie tussen China en Suriname. President Santokhi zei hierop gereed te zijn voor een bilaterale ontmoeting met het Chinese staatshoofd. Het lag in de bedoeling dat Santokhi president Xi Jinping zou ontmoeten tijdens de G20-top op Bali, in november vorig jaar. Maar, Santokhi besloot thuis te blijven vanwege de situatie op dat moment in eigen land.
“Ik ben ready voor een bilateraal overleg op het niveau van twee presidenten om de samenwerking te verdiepen naar alle sectoren,” zei hij zaterdag.
Hij liet ook weten, dat de recent beëdigde ambassadeur voor de Volksrepubliek China, Pick Fung Chong, binnenkort naar haar standplaats vertrekt en dat met haar komst de bilaterale samenwerking verder zal worden verstevigd. “De nadruk zal voornamelijk worden gelegd op het intensiveren van wederzijdse voordelige banden op gebieden zoals handel, economie en de humanitaire relatie,” aldus het staatshoofd.
Noodzakelijk?
De vraag is of een reis van president Santokhi naar China – met uiteraard een grote delegatie – en een ontmoeting met president Xi Jinping echt noodzakelijk is om de onderlinge relatie te versterken. Immers, die relatie kan al goed worden genoemd, de contacten, de relaties zijn er. Daarnaast kunnen dergelijke ontmoetingen in de huidige tijd ook eventueel virtueel (zoom) plaatsvinden, dat zou veel kosten schelen in een tijd dat de bevolking moet hosselen en pinaeren om iedere maand financieel rond te kunnen komen.
Bouterse twee keer
Overigens, niet onvermeld kan blijven dat Santokhi’s voorganger, Desi Bouterse, gedurende zijn beide regeertermijnen twee keer op bezoek is geweest bij Xi Jinping. De Chinese leider ontmoette Bouterse voor het eerst op 26 juni 2013 in de Grote Hal van het Volk. Bouterse bezocht China voor het tweede World Peace Forum. Hij was via Kenia, niet via Amsterdam, met de SLM naar Beijing gevlogen. “Ik hoor allerlei geluiden over de reis naar China. Het mooiste wat ik heb gehoord is ‘Bouterse is geïsoleerd daarom gaat hij naar China’. Het is heel erg moeilijk om zo een stommiteit aan je voorbij te laten gaan”, sprak Bouterse voor vertrek naar China. Hij zei ook, dat Surinamers die het niet willen begrijpen, op termijn zullen beseffen hoe belangrijk dit bezoek is geweest.
Vooruitlopend op dat bezoek hadden de twee presidenten elkaar op 2 juni een half uurtje ontmoet en gesproken op Trinidad & Tobago, waar Xi Jinping op staatsbezoek was.
Vriendschappelijke retoriek
Xi Jinping zei tijdens de ontmoeting met Bouterse in China, dat China bereid was om met Suriname samen te werken om nauwe contacten op hoog niveau te blijven onderhouden, om de communicatie en uitwisselingen tussen de overheidsdepartementen, wetgevende organen en politieke partijen alsook op lokaal niveau te verbeteren, om wederzijds begrip en vertrouwen te verdiepen om bilaterale vriendschappelijke samenwerking voor diepgaande en duurzame ontwikkeling. Kortom, de gebruikelijke vriendschappelijke retoriek destijds.
Ook werd gesteld, dat beide landen moesten gaan werken aan het bevorderen van praktische samenwerking op het gebied van infrastructuur constructie, energie- en hulpbronnenexploitatie, landbouw, bosbouw, visserij, energiebesparing en milieubescherming, om wederzijds voordeel en een win-win-resultaat te bereiken.
“Echte vrienden”
Bouterse zei, dat Suriname en China echte vrienden zijn. Beide landen hadden volgens Bouterse effectief samengewerkt op politiek, economisch en ander gebied. Suriname was bereid de vriendschappelijke en wederzijds voordelige samenwerking met China verder uit te breiden en de betrekkingen tussen Suriname en China voort te zetten.
Vier relevante samenwerkingsdocumenten
Na de ontmoeting tussen Bouterse en Xi Jinping werden vier ‘relevante bilaterale samenwerkingsdocumenten’ ondertekend, zo werd destijds gemeld.
Ruim zes jaren later, eind november 2019, was toenmalig president Bouterse voor een tweede keer op bezoek bij Xi Jinping. Hij was uitgenodigd door de Chinese president en was 25 november met de Turkse luchtvaartmaatschappij Atlas Global naar Beijing gevlogen met een delegatie, en weer via Kenia.
Dit bezoek stond ook weer in het teken van verdere verdieping en versterking van de bilaterale samenwerking tussen beide landen en tevens de consolidering van het strategisch partnerschap tussen beide landen. Er werden meer dan tien samenwerkingsovereenkomsten getekend.
Taiwan
Daarnaast werd door Suriname gesteld, dat de Volksrepubliek China de enige legale regering is die heel China vertegenwoordigt, en dat Taiwan een onvervreemdbaar deel van het Chinese grondgebied is. Suriname had steun uitgesproken voor de vreedzame ontwikkeling van relaties en de inspanningen van de Chinese regering om een nationale hereniging te bereiken.
Herdenkingszegel
De Chinese overheid gaf een herdenkingszegel uit tijdens het bezoek van president Bouterse van 27-30 november. Op de herdenkingszegel is een foto van president Bouterse afgebeeld met de tekst “Embracing the valuable friendship between the peoples of Suriname and China through a strong and durable strategic partnership”.
Overigens werd Bouterse op 29 november 2019, tijdens zijn verblijf in China door de Krijgsraad veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf voor zijn aandeel in de 8 decembermoorden.
Wat uiteindelijk alle ondertekende samenwerkingsovereenkomsten en overige afspraken tussen beide landen Suriname heeft opgeleverd is eigenlijk nooit duidelijk geworden. Wel staat vast, dat Suriname met regelmaat vanuit China op diverse gebieden wordt gesteund in de vorm van donaties van goederen en dergelijke en door financiële schenkingen.
In hoeverre en op welke wijze en op welke beleidsterreinen president Santokhi tijdens een eventueel bezoek aan president Xi Jinping de relatie wil gaan verdiepen tussen beide landen is nu nog niet bekend.
PK
