De logopediepraktijken “De Katrijntjes” en “The Bizzy Bee” hebben van 3 tot 7 januari een logopedische screening gehouden te Saramacca en Wanica. Gaytrie Kali, de praktijkhoudster van de logopediepraktijk “De Katrijntjes”, legde in een vorig gesprek met Dagblad Suriname uit, dat zo’n screening inhoud, dat de logopedist middels een verkorte test nagaat als de spraak-/ taalontwikkeling van het kind leeftijdsadequaat is.
Het resultaat van de screening en begeleiding
In totaal zijn er 73 kinderen gescreend, 42 te Koewarasan/Wanica en 31 te Saramacca. Uit de screening is gebleken, dat er heel veel kinderen zijn met spraak- en taalproblemen, zegt Kali. Volgens haar hebben de meeste ouders als aanmeldklacht aangegeven, dat hun kind leesproblemen heeft. Maar, volgens haar is uit de screening gebleken, dat er meer aan de hand is. Zij stelt, dat het opvallend was, dat een groot deel van de gescreende kinderen kenmerken van autisme vertonen. De logopediste geeft aan, dat zij al zo’n 5 jaren werkt met kinderen met een beperking, waaronder autisme, waardoor zij dit sneller kan herkennen. Deze kinderen zullen doorverwezen worden naar de psycholoog voor verder onderzoek. Het ander deel heeft leesproblemen en of een taalachterstand en articulatieproblemen.
Volgens Kali heeft een groot deel van de kinderen een ernstig probleem en per direct logopedische interventie nodig. Het ander deel heeft indirecte therapie nodig, waarbij de ouders ondersteund zullen worden in hoe ze verder thuis te stimuleren. Dit vind ik heel triest en het breekt mijn hart als therapeut. De nood voor logopedische hulp is heel hoog”, benadrukt Kali.
Oorzaken spraak- en taalproblemen
Zoals de logopediste in een eerder artikel in Dagblad Suriname had aangegeven, kunnen de oorzaken van de problemen verschillend van aard zijn. “Het kan aangeboren zijn door bijvoorbeeld een gehoorstoornis. Het valt op dat bij 6- en 7-jarigen de basis voor het lezen niet voldoende aanwezig is. De meeste kinderen die ik gezien heb, hebben moeite met hakken en plakken en/of klankherkenning. Het vermoeden bestaat dat de sluiting van scholen voor een langere periode (Covid) een mogelijke oorzaak kan zijn. Er zijn echter geen harde bewijzen hiervoor”, zegt Kali.
Samenleving niet voldoende geïnformeerd over spraak- en taalproblemen
Kali geeft aan, dat de samenleving niet voldoende wordt geïnformeerd over spraak- en taalproblemen. Naar haar zeggen moet er nog zoveel meer aan voorlichting worden gedaan. “De vereniging van Logopedisten in Suriname (LOGOSU) heeft hierin een grote rol. Het afgelopen jaar heeft de vereniging vanuit een Twinning project veel voorlichting gegeven aan met name professionals in het veld (bijvoorbeeld leerkrachten maar ook verpleegkundigen, artsen, begeleiders van mensen met een beperking enzovoorts). Er moet veel meer gebeuren. Wij moeten veel meer preventief gaan werken. Niet wachten tot een kind een probleem heeft maar in een zo vroeg mogelijk stadium signaleren en waar nodig direct ondersteuning bieden.”
Overheid heeft een zeer belangrijke rol
Als de medewerkers van de consultatiebureaus getraind zouden worden in het herkennen van problemen in de spraak- en taalontwikkeling en ook weten waar en hoe door te verwijzen, dan kan er in een heel vroeg stadium hulp worden geboden waardoor ernstige problemen worden voorkomen, stelt de logopediste. Volgens haar heeft de overheid hierbij een zeer belangrijke rol, zeker gezien de gevolgen van het uitblijven van preventieve logopedie.
Preventieve logopedie
Preventieve logopedie richt zich onder andere op het vroegtijdig signaleren van spraak- en taalstoornissen, het adviseren en ondersteunen van ouders/leerkrachten bij spraak- en taalstimulering, deskundigheidsbevordering van professionals in de kinderopvang en het onderwijs, intensieve samenwerking met het consultatiebureau en het aanbieden van collectieve voorlichting over communicatie en logopedische stoornissen. Het uitblijven van preventieve logopedie heeft tot gevolg, dat spraak-/taalproblemen te laat worden ontdekt. Kinderen kunnen ook verminderde onderwijskansen hebben door onopgeloste spraak-/taalproblemen. Verder kunnen zij ook problemen hebben met het onderhouden van sociale contacten en kunnen een groter risico hebben op psychische- en gedragsproblemen.
Vroege signalering kostenbesparend
Preventieve logopedie is op de lange termijn kostenbesparend, zegt Kali. “Onderzoek laat zien dat vroege signalering van spraaktaalproblemen bij 2-jarige kinderen op het consultatiebureau voor aanzienlijke kostenbesparingen zorgt. Door vroege logopedische interventie daalt het aantal verwijzingen naar het speciaal onderwijs met ongeveer 30%. Tevens blijkt dat vroegtijdige behandeling van taalontwikkelingsproblemen effectiever is dan late behandeling.”
Projectvoorstel LOGOSU
“Op elke poli zou een logopedist en bij voorkeur in een multidisciplinair team ingezet moeten worden om de ontwikkeling van het jonge kind te kunnen monitoren. LOGOSU heeft al meerdere malen een projectvoorstel met betrekking tot preventieve Logopedie ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid. Het is wachten op groen licht.”
Tot slot zegt Kali: “Vorig jaar heb ik een cursus over ‘eet en drinkproblemen bij kinderen met een beperking’ gevolgd in het buitenland. Ik heb vier weken meegelopen in een kinderrevalidatiecentrum. Daar heb ik ingezien hoe effectief preventieve zorg kan zijn op de totale gemeenschap. LOGOSU is bereid om mee te denken aan de invoering van Logopedie binnen een doorgaande lijn van 0-12 jaar.”
SK
