De voorzitter van Democratisch Alternatief ‘91 (DA‘91), Angelique del Castilho, ging in gesprek met de redactie van Dagblad Suriname in op gebeurtenissen in 2022.
Op de vraag hoe de partij denkt haar zetels van 0 te brengen naar het aantal van 9 dat ze behaalde toen ze de partij oprichtte geeft de voorzitter te kennen, dat het echt een uitdaging is, maar niet onmogelijk is gezien het feit dat het zich in de geschiedenis al eens heeft voorgedaan. Het is voor haar verder nog opmerkelijk dat burgers smachten naar DA‘91 in het beleidscentrum om het verschil waar ze naar zoeken uit te maken.
DA’91 nog steeds zo sterk als voorheen
Voor DA‘91 is het nog steeds dezelfde routekaart met de bijbehorende beginselen waarnaar de partij streeft. “Op het kompas dat bij de routekaart gebruikt wordt zijn de 9 beginselen nog steeds aanwezig. Dat was in het laatste verkiezing jaar zo en dat is tot nu toe zo gebleven”, aldus Del Castilho.
Ten aanzien van de vergrijzing in de partij geeft de voorzitter te kennen, dat het een zwaar moment was om mensen in de afgelopen jaren gedag te zeggen, maar de verjonging blijft normaal plaatsvinden en de jongeren worden ook opgeleid en ze doen de nodige ervaring die je als politici nodig hebt.
Het jaar 2022 in economisch maatschappelijk perspectief
Voor Del Castilho was 2022, net als voor velen, een jaar waarin veel dingen beter hadden gekund. Zo heeft ze gemerkt dat voor DA’91 de uitspraak van het Constitutioneel Hof ten aanzien van een onrechtmatig kiesstelsel heel belangrijk is geweest. Het kiesstelsel moet nu eindelijk gebracht worden van onrechtmatig naar rechtmatig.
Del Castilho somt verder enkele gebeurtenissen op die volgens haar niet zo best zijn verlopen in 2022. Ze begint met de kwestie van Jeruzalem, waarbij er niet gesproken is met de desbetreffende mensen in Suriname, maar wel een conclusie is getrokken om een ambassade in Jeruzalem op te zetten en daarna weer aan te geven, dat het niet specifiek ging over Jeruzalem. Dit verzwakt aldus haar de bilaterale relaties en zorgt voor een vertrouwensbreuk.
Ze gaat verder met de kwestie Sabaku Project, dat ook onder stoelen en tafels is beland na te zijn aangehaald. Het is wel zo, dat de president heeft ingesprongen en alles heeft stopgezet bij dit project, maar de minister functioneert verder, hoewel er zelfs rechtszaken tegen haar zijn ingediend. Het SLM-debacle is ook een van de verhalen geweest waar geen directe consequenties aan verbonden zijn en mensen het land zelfs hebben verlaten, aldus Del Castilho. Het gerechtelijk onderzoek zal nu net als de zaak rond de ex-minister van Financiën, Gillmore Hoefdraad, in een doofpot gaan, gezien de mensen buiten het jurisdictie zijn.
De gezondheidszorg stond volgens Del Castilho ook op zijn kop en mensen hadden hierdoor heel wat angstgevoelens. Tekort aan medicijnen, een laboratorium dat niet functioneert en mensen die met hartproblemen aan hun lot werden overgelaten, haalt Del Castilho aan in het gesprek met de redactie. Ze stopt niet daarbij en haalt ook de ernst van de situatie in het onderwijs en de milieuvervuiling aan. Ze neemt in het gesprek ook de overstroming in de diverse gebieden in het binnenland mee. Bij de overstromingen haalt ze de non-transparante positie van de regering aan. Ook vindt ze het frappant, dat Staatsolie telkens weer bij elk voorval waar haar naam genoemd wordt als veroorzaker van een milieuvervuiling, ontkent. Zo ontkende het bedrijf in het geval van de overstroming, en ontkent ze nu verder in het geval van de olievlek in de Surinamerivier. Na onderzoek van Del Castilho in buurten in Saramacca blijkt, dat daar ook schade is aangericht door Staatsolie, maar ook daar reageert het staatsbedrijf alsof het niet door haar komt.
Dit alles is volgens de voorzitter te wijten aan het feit, dat er geen laboratorium is dat, naast Staatsolie, kan bewijzen dat het door haar toedoen komt.
Verder is het voor Del Castilho van belang dat het binnenland kwikvrij wordt gemaakt. Dat een deel van scalians reeds is verwijderd vindt ze prima, maar het ander deel moet volgens haar ook weg. Recht moet volgens haar gelden voor alle scalianhouders.
Geen voldoende voor het regeringsjaar 2022
Gelet op al deze situaties geeft de voorzitter aan, dat ze de regering voor het afgelopen jaar een onvoldoende geeft. Voor haar lijkt het op een situatie waarin de regering nog niet alles in kannen en kruiken voor de bevolking is, maar de maatregelen wel uit wil voeren. Dit is volgens haar onkan.
Ze staat dan ook stil na de vraag van de redactie hoe het zit met de geestelijke situatie van burgers en verwijst naar de vele moorden op vrouwen die een resultaat kunnen zijn van opeenhopende feiten. Minderwaardigheid en andere financiële en niet financiële zaken geeft Del Castilho als voorbeeld. Ook de gevallen van burgers die zelfmoord plegen neemt ze mee als te zijn een slechte geestelijke toestand waarin men verkeert, omdat ze uitzichtloos zijn. De studenten die niet meer willen studeren, omdat ze aan makkelijk geld willen komen is ook een van de aandachtspunten, volgens Del Castilho.
Dit alles is volgens de voorzitter te wijten aan het gedrag van de regeringsleiders en andere topfunctionarissen die, hoewel ze het hebben over de buikriem strakker aantrekken, toch al aan het begin van het jaar op dienstreizen gaan.
Rechtmatig kiesstelsel is van belang
Voor DA’91 is het van eminent belang dat er een rechtmatig kiesstelsel komt. Zo kan men zich rechtvaardig voelen, als het komt op hun stem uit brengen: het “one person, one vote” beginsel, is zeer belangrijk voor de burgers en dit hebben ze ook te kennen gegeven nadat DA‘91 op onderzoek uit is gegaan. Voor DA‘91 is het belangrijk dat de juiste persoon op de juiste plek komt te zitten om mensen hun stemmen waardig uit te brengen. “Surinamers hoeven zich zodoende niet meer gevangen te voelen door een kiesstelsel”, geeft Del Csstilho afsluitend in het gesprek te kennen.
GW