Alleen als die aanhef ‘Dat dit grote werk mag beginnen in naam van God!’,
dat akkoord van de Staten Generaal der Nederlanden, in fatale startschot,
door Nederland wordt omgezet tot ‘Wat hebben wij in Godsnaam gedaan!’,
enkel dan kan deze Surinaamse natie, aan innerlijk herstel beginnen gaan.
Excuses die alleen aankomen, als het ons diep raakt en ons roert tot traan,
en niet als spijt namens een natie, dat niet eens weet wat het heeft gedaan.
Vergeving namens een koninkrijk, dat niet eens weet waar het echt om gaat,
geannonceerd door een staatshoofd wiens eigen natie, niet eens achter staat.
Het zou Holland sieren om eerst maar eens het echte verhaal te vertellen gaan,
dat wereld-gruw dat op scholen, als een ‘buitenlands’ geschied werd afgedaan.
En die deksel van die duistere waarheidsdoofpot, eindelijk open wordt gedaan,
zodat die walm van dood en verderf, afslachting en juk, ontsnappen kan gaan.
Zodat dit verhaaste ‘bekentenis’, niet aankomt als een achteloos plichtpraat,
in een vluchtig luchtige oppervlakkigheid, dat wal nog VOC-WIC-schip raakt.
In een afraffelen zonder volksbesef, in risico dat beoogd doel verloren gaat,
in een afwikkel-poging, slotscene dat faliekant die koedek-plank misslaat.
Een sorry dat niet gedragen wordt door eigen volk, is ijdel en komt niet aan,
omdat hun niet verteld is, dat van die wreedste wereldbarbaar, hun afstam.
Zijn wij nooit serieus genomen en is dit excuus-poeha, een schijn van formaat,
uit een natie dat bitsige nijd genereert, telkens als slavernij wordt aangekaart.
Wrevel en onbegrip zonder inzicht in die gruwel-echtheid, uit naïeve ignorant,
omdat het toch gedaan moest, plichtpleging zonder diepgang in elkaar geflanst.
Gewetensrekenschap dat straks verloren raakt in een sfeer van wrevel en venijn,
in een vandaag, waarin wij tot kruimeldief van de meester zelf gedegradeerd zijn.
Alsof dat toen, ooit nog gecompenseerd kan worden met wat Hollandse poen,
en materiele ‘afrekening’ ooit kan helen en goedmaken, dat hellevuur-doen.
Gift uit datzelfde erf-profijt-pot van bloed en traan, basis van ons gruwel toen,
merite uit dat geknechte zwarte werkvee, in gejakker om zich ervan te ontdoen.
Excuses uit een ambiance dat ook ons Surinaams verstand, ver te boven gaat,
hoe dit Holland in geniaal gefoefel, die gruwel zo vernuftig heeft verfomfaaid,
dat een hele Creoolse natie, die rest-telg uit die macabere Hollandse maceratie,
alweer wordt gehumilieerd en gebagatelliseerd tot één woord, ‘compensatie!’.
Berouw is alleen significant als er ook uiterst begrip en empathie is betracht,
en het tot contente zielenrust leidt aan al die dupé, die onrecht is aangebracht.
Sorry dat uit een warm en getoucheerd hart komt, geroerd en bewogen geraakt,
compassie dat alleen daagt als Holland eindelijk eens, aan het amenderen gaat.
Lucia S. Gangadin.
