De gecommitteerde rentebetalingen aan de algemene banken voor hun kortlopende Termijn Deposito (TD) beleggingen bij de Centrale Bank van Suriname (CBvS) is deze week de grens van SRD 2 miljard gepasseerd. Om precies te zijn SRD 2.003 miljoen.
Alle kritieken ten spijt wijst vooralsnog niets erop dat de TD-veilingen als onderdeel van de Open Markt Operaties (OMO) van de Centrale Bank van Suriname niet zal worden gecontinueerd. De OMO is een centraal onderdeel van het lopend IMF-programma gericht op beheersing van de in omloop zijnde geldhoeveelheid. Daardoor kan de wisselkoers en de inflatie worden beteugeld.
De commissie Evaluatie OMO bestaande uit drs. Stanley Raghoebarsing (oud minister van Planning en Ontwikkelingssamenwerking PLOS en Landbouw, Veeteelt en Visserij), Glenn Gersie (oud CBvS-governor) en drs. Jim Bousaid (oud-bankier) die op 18 november door president Chandrikapersad Santokhi is ingesteld, zou binnen twee weken voorstellen doen aangaande het te vervolgen traject van de OMO. De commissie heeft ook tot taak het “succes van deze operaties onder de loep te nemen”, stond toen in een persbericht van het Kabinet van de President.
CBvS voorstander OMO
Tijdens de onlangs door president Santokhi belegde persconferentie waarin een pakket van acute koersstabiliserende maatregen zijn aangekondigd, heeft CBvS-governor Maurice Roemer zich opnieuw een pleitbezorger getoond van de Open Markt Operaties. De Termijn Deposito (TD) veilingen zijn daar een belangrijk onderdeel van. Hij vindt dat het een apert onjuiste benadering is, dat er hoofdzakelijk gefocust wordt op de hoge rentelasten van de TD-veilingen.
Hij onderkent het hoge prijskaartje van de TD-veilingen. Maar, dat is slechts een neveneffect. Het gaat er echt om dat overtollige geldhoeveelheden in het bankensystreem afgeroomd worden. Sedert de wekelijkse TD-veilingen in juni vorig jaar zijn begonnen is er volgens de CBvS-governor netto een geldhoeveelheid van ruim SRD 3,5 miljard afgeroomd. Dat de hoge TD-renteverdiensten van de algemene banken zich niet vertaald hebben naar een toename van beschikbaarheid van meer kredieten bij de banken, komt doordat niet alle bankinstellingen meedoen aan de TD-veilingen.
Dat nu de wisselkoers in de afgelopen maanden sedert mei/juni is gestegen van rond de SRD 21 voor de US-dollar naar nu boven de SRD 31, komt door de extra verhoogde uitgaven van de overheid. Volgens de CBvS-governor is veel meer nodig dan alleen de OMO om de koers te beteugelen.De focus alleen op rente is niet correct en de zaak moet niet geïsoleerd, maar in samenhang met alle beleidsmaatregelen van de Overheid worden bekeken.
VES
In de jongste uitgave van het economisten maandblad “VES inzicht” staat over de OMO het volgende:
“De OMO richt zich op het verband tussen geldhoeveelheid en prijspeil. In het huidig programma met het IMF is koersbeteugeling voor het IMF daarom geen doel. Door het uitblijven van de tweede en derde review is de monetaire en netto internationale reserve target van de CBvS niet aangepast. Hierdoor moet de CBvS werken met grotere OMO-volumes die aanleiding geven tot hoge biedrentes.
De Overheid heeft recentelijk USD 150 miljoen aan valuta verkocht aan de CBvS. Het beschikbaar stellen van de SRD’s hiervoor is wel geldschepping, maar geen monetaire financiering. De dekking van de SRD per oktober 2022 is bijna 90%. Het Ministerie van Financiën heeft recentelijk echter aangegeven dat ze in november ook meer zal uitgeven dan zij aan inkomsten kan opbrengen. CBvS is niet in staat de overheidsuitgaven te beïnvloeden en wil dat ook niet. De netto uitgaven moeten wel omlaag. De CBvS is ervan overtuigd dat de OMO moet blijven, maar dan wel in samenhang met andere beleidsmaatregelen.”
Overleg CBvS en minister van Financiën
“De vraag of er overleg is tussen de 2 monetaire autoriteiten werd door de Governor bevestigend beantwoord, maar CBvS heeft geen bevoegdheid heeft om te adviseren in het fiscaal beleid. De nieuwe Bankwet, die sinds juni 2022 is aangenomen door DNA, is nog steeds niet afgekondigd door de President en daardoor niet van kracht. Zo blijft de CBvS ondergeschikt aan de politiek. Om prangende vraagstukken op te lossen dient er evenwel in betere mate coördinatie te zijn tussen Governor en Minister”, zo schrijft de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) in haar jongste maandblad.
SS
