Sociaal contact, tussen landgenoten die in de voorbije 50 jaren en langer mede vorm hebben gegeven aan Suriname vandaag, leverde meerdere redeneringen op over een politiek systeem gebaseerd op evenredige vertegenwoordiging.
Evenredige vertegenwoordiging
“De landelijke evenredige vertegenwoordiging waarover Suriname nadenkt wil het totale aantal uitgebrachte stemmen gedeeld door het aantal zetels invoeren. De uitkomst daarvan wordt de kiesdeler genoemd. Het aantal zetels dat een partij behaalt, wordt berekend door het aantal stemmen op die partij te delen door de kiesdeler.”
Vooruitstrevend
“Schouder aan schouder werken van Johan Pengel en Jagernath Lachmon heeft Suriname zijn meest vooruitstrevende en gezegende politieke periode opgeleverd. Strevend naar vooruitgang werd het nieuwere en betere gezocht voor land en volk.”
Kwinkslag
“Verbroederingspolitiek is niet het meest toepasselijke woord om de ideologie/filosofie van Pengel en Lachmon te benoemen, omdat verbroedering op tweeërlei wijze kan worden opgevat. Het kan inhouden dat twee personen of groepen die in een geschil verwikkeld zijn, de strijdbijl begraven, vrede sluiten en verder eensgezind door het leven gaan.”
Slachtoffers
“De uitblinkers Pengel en Lachmon sloten geen vrede met elkaar, want er bestond geen geschil. Beiden waren de speelbal, het slachtoffer van de koloniale machthebber. Zij handelden als mensen, naasten, broers, zonen van een volk dat op slinkse wijze werd bestuurd. De hoofden werden bij elkaar gestoken om een rechtmatige plaats binnen de Surinaamse familie in te nemen.”
Het politiek spectrum
“Destijds was etniciteit niet zo’n heet hangijzer als tegenwoordig. Ras en geloof waren toentertijd anders dan tegenwoordig buiten het politiek spectrum. De twee getalsmatig grootste bevolkingsgroepen van Suriname stonden tegenover de macht hongerige mulat elite, die een heel klein deel van de bevolking uitmaakte. De kleine groep mulatten was er vol van om het bestuur in de kolonie over te nemen van de Hollanders. Zij staken hun begeerte niet onder stoelen en banken.”
Kiesstelsel
“Nadat de meerderheid binnen de volksvertegenwoordiging te hebben verworven, werd een kiesstelsel ontworpen, dat moest voorkomen, dat in loop van de tijd de ene bevolkingsgroep of district, de andere zou overheersen of bedreigen.”
Toebedelen
“Het kiesstelsel moest ervoor zorgen, dat het dicht bevolkte Paramaribo, het domein van de creolen, de veel dunner bevolkte districten waar de contractarbeiders en overige bevolkingsgroepen waren ondergebracht, op grond van een numerieke meerderheid zou overheersen.”
Zetelverdeling
Het is dit uitgangspunt, dat bijvoorbeeld Coronie met een handjevol bewoners 2 DNA-zetels toebedeeld. De nadruk werd niet zozeer gelegd op meerderheid en minderheid, maar op het betrokken zijn en voelen bij het landsbestuur.”
(Bijschrift foto: Strijders van het eerste uur Jagernath Lachmon en Johan Adolf Pengel.)
HD
