De gewapende machten in Suriname, het Nationaal Leger en het Korps Politie Suriname, zijn op op een gevaarlijk kruispunt beland op ramkoers met de regering. Wij herhalen hier nogmaals: de bondsbestuursleden van het leger en de politie lokken een grote staking uit van de leden door de regering te dwingen maatregelen tegen hen te treffen. Het militair regime verschilt van dat bij de politie; waar militairen vooral strafbaar zijn bij de verschillende bijzondere vormen van plichtsverzaking (oproer, muiterij, insubordinatie), ligt de nadruk in de bijzondere politiewetgeving op tuchtmaatregelen en disciplinaire maatregelen zoals de ontzetting uit de politiedienst.
Wat met 2 leden van de politie is was te voorspellen en de maatregelen zijn terecht. Het is onmogelijk en zelfs gevaarlijk om in de hogere echelons van de politie te behoren en tegen de politieleiding te ageren. De chain of command en de manier waarop de verschillende schakels tot elkaar verhouden, verschilt van bij het leger en bij de politie. Alhoewel alle twee constitutionele instituten, verschillen de taken van de politie met die van het leger. Vandaar dat de bijzondere wet- en regelgeving van de militairen ‘strenger’ en stringenter is en wordt er heel zwaar gewogen aan respect voor meerderen, gezagsondermijning en ongehoorzaamheid.
Maar, alhoewel er een verschil is, moet gezegd worden dat de politiediscipline ingevolge het Politiehandvest toch maakt dat de politie zich niet massaal kan overgeven aan ongehoorzaamheid aan het bevoegd gezag. De politiebond is het systeem al geruime tijd aan het uittesten.
Het bevoegd gezag heeft gemotiveerd eerst de 2 politiefunctionarissen buiten functie gesteld. Deze 2 hebben tegen dit besluit niet geageerd. Internationaal is het niet gebruikelijk dat er strenge normen gelden voor de politie. Een vakbond voor de politie is niet verboden, vandaar dat er ook een politievakbond bestaat. Maar de vraag rijst dan wat voor rechten deze politievakbonden toekomen. In Suriname zijn recentelijk wetten aangenomen die betrekking hebben op de vakbeweging en cao’s, maar deze zijn uitdrukkelijk niet van toepassing op de landsdienaren. Nou zijn politieambtenaren, landsdienaren. De vraag rijst dus open welke rechten aan de politievakbonden toekomen.
We hebben vanuit de social media vernomen, dat de militaire vakbond verwijst naar een vakbondsdecreet uit de militaire periode, maar zover onze informatie luidt zou dit decreet ten eerste nooit op de militairen of politie van toepassing zijn geweest en zou het decreet inmiddels ook niet meer geldig zijn. We horen in de media de mensen van de bond bij leger en ook bij de politie een beroep doen op de Grondwet, maar is dat wel terecht? We lezen in de Grondwet dat ‘werknemers’ vrij zijn om vakverenigingen op te richten voor de behartiging van hun rechten en belangen. Maar, kunnen militairen en de politie gerekend worden tot ‘werknemers’? Neen, ze zijn geen werknemers, maar landsdienaren, en wel bijzondere landsdienaren. De regels voor de uitoefening van de vakbondsrechten door de politie zijn nergens vastgelegd, waardoor de nadruk dus bij de beoordeling van acties niet zal komen te liggen op de collectieve rechten (die niet geregeld zijn) maar op de individuele rechten en ook de plichten. Dat betekent dat beraad oftewel acties waarbij het werk wordt neergelegd, gezien zullen worden als een aantal individuele plichtsverzuimen. De politieleiding zal disciplinaire maatregelen tegen deze politiemensen kunnen treffen.
Nu lezen we dat de politiebond in beraad is, omdat 2 leden van de bond zijn ontslagen. Maar, we denken niet dat met een staking de ontslagen kunnen worden teruggedraaid, anders kan zo een regering die chantabel is zijn boeltje pakken en wegwezen. De ontslagen kunnen teruggedraaid worden als de rechter die ontslagen onrechtmatig beoordeeld en rehabilitatie en rectificatie opdraagt middels een vonnis. De twee bonden zijn duidelijk bezig om onrust te creëren in het land in een periode waar de regering in een heel moeilijk sociaal-economisch vaarwater terecht is gekomen. Er zou op de radio zijn gezegd dat er heel duidelijke afspraken zijn tussen de legerbond en die van de politie.
We zien duidelijk dat de bestuursleden van deze 2 bonden meer waarde hechten aan macht dan aan wet en recht. Er is geen respect naar het landsbestuur toe en dat is de meest onvergeeflijke zonde die men kan begaan bij de politie en het leger.
Wat voor een gevaarlijke situatie zorgt is dat grote aantallen politiemensen heel gedisciplineerd in burger aan acties meedoen. In niets is te merken dat het om goedgetrainde leden gaat van een gedisciplineerd korps. Het is een chaotische en ongeorganiseerde boel. Het valt op dat de leden van de politiebond sinds de nieuwe regering is aangetreden, zich overal in willen bemoeien, zelfs de nationale voetbalbond laten ze niet met rust.
We zien dat de politiebond, die in verband wordt gebracht met de NDP, heel licht geagiteerd is: men is nu opeens heel snel boos. Er was al ongeveer een jaar geleden een soortgelijke agitatie. Het heeft er alle schijn van dat de politiebond en die van het leger niet aan vakbondsstrijd voeren, daargelaten of het mag, maar eerder een politieke strijd, want ze praten over beleidsombuiging. We menen uit de discussies in DNA enkele jaren terug ons te herinneren dat wat betreft stakingen de DNA paal en perk mag stellen om ondisciplinair gedrag te voorkomen in bepaalde sectoren. We halen dit steeds aan bij stakingen in de ziekenhuizen. Het is tijd dat er hieromtrent wel meer wordt geregeld.
De uitdaging is nu aan de regering om de rust in de tent te bewaren.
