Een wetsvoorstel over het samenbrengen van alle banktransacties van alle Nederlanders in één database kan leiden tot “ongekende massasurveillance door banken”, oftewel een “bancair sleepnet”. De Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens (AP) ziet grote bezwaren tegen het wetsvoorstel Plan van aanpak witwassen, zo meldden diverse Nederlandse media, waaronder de NOS.
Het verzamelen van alle gegevens op één plek brengt grote privacyrisico’s met zich mee, zegt AP-bestuurder Katja Mur. “Je betaalgegevens laten je hele handel en wandel zien, bijvoorbeeld of jij geld uitgeeft aan een politieke partij of psycholoog. De voorgestelde monitoring gaat echt veel te ver.”
Het wetsvoorstel is 21 oktober door het ministerie van Financiën naar de Tweede Kamer gestuurd.
Het voorstel geeft banken verregaande bevoegdheden bij hun controles en dat baart de AP zorgen. Het idee is dat banken het betaalgedrag van alle Nederlanders op één plek verzamelen en monitoren.
De monitoring wordt uitbesteed aan een derde partij, die daarbij gebruikmaakt van algoritmes. Jaarlijks worden er in Nederland 10 miljard transacties gemonitord van 35 miljoen cliënten.
ABN Amro, ING, Rabobank, Triodos en de Volksbank hebben zich voor die gezamenlijke monitoring alvast verenigd in een samenwerkingsverband Transactie Monitoring Nederland (TMNL).
Financiën wil deze gezamenlijke monitoring, omdat criminelen vaak geld bij verschillende banken stallen zodat ze onder de radar blijven. “Met gezamenlijke transactiemonitoring kunnen banken beter ongebruikelijke transactiepatronen in beeld krijgen. De verwachting is dat dit leidt tot betere ‘hits’ en zodoende bijdraagt aan een effectievere aanpak van witwassen”, schrijft minister Sigrid Kaag van Financiën.
Ze wil ook een verbod op contante betalingen voor goederen vanaf 3.000 euro.
Klik hier voor de 58 pagina’s tellende Memorie van Toelichting bij onderstaande wet.