De samenleving heeft in het algemeen verontwaardigd gereageerd op een video die viraal gegaan is van de mishandeling van een scholier door andere scholieren waarschijnlijk van dezelfde school. De leiding van de school heeft klachten over intimidatie, pesten en dreigementen aan het adres van het slachtoffer ontvangen en daarmee heeft de school en vooral de schoolleiding niets gedaan. Hierop komen we straks terug.
De mishandeling van de jeugdige in blauw uniform door schoolgenoten heeft alles te maken met discriminatie, pesten en intimidatie. We hebben enkele dagen terug wetgeving aangenomen in Suriname die deze zaken probeert te regelen op de werkplek. Maar pesten, discriminatie en intimidatie komt ook voor overal in de samenleving, ook op scholen. Pesten heeft op scholen tot escalaties geleid, we kennen de Amerikaanse gevallen waar kinderen die gepest werden met een machinegeweer moordpartijen op school hebben aangericht.
Pesten op school is een wereldwijd fenomeen. Scholen hebben speciale protocollen om pesten op school tegen te gaan. Suriname hoeft dus het wiel niet uit te vinden. Het is onbekend of het ministerie van Onderwijs via wet- en regelgeving pestprotocollen heeft uitgevaardigd die op alle scholen in Suriname, ongeacht openbaar of bijzonder onderwijs, dienen te gelden. Zeer waarschijnlijk bestaan deze protocollen er niet.
Niet alleen leerlingen worden door medeleerlingen of leerkrachten gepest, maar ook leraren. Als leerkrachten door collega’s worden gepest dan is het meer een issue van de school of de werkgever. Worden leraren door leerlingen gepest, dan kan er een schoolpolicy daarover zijn, maar eerder denken we, dat Onderwijs als bewaker van de kwaliteit van het onderwijs dit algemeen beleid moet uitvaardigen. Al met al moet er met behulp van de standaarden en richtlijnen van Unicef en Unesco met relatief gemak een pestprotocol voor de scholen in Suriname worden opgezet.
Terugkomend op het geval van de leerling vinden we dat de school heel zwak naar voren is gekomen. Zo heeft de schoolleiding geen goed statement nog gegeven waarin de leiding aangeeft wat het schoolbeleid is en wat er in het geval van pesten, intimidatie of geweld dient te worden gedaan. Ook is niet bekend wat het preventieve beleid is. De indruk ontstaat naar buiten, dat de jeugdige die in elkaar is geslagen, naar verluidt ook met een knuppel en een stuk pijp, een klacht bij de schoolleiding heeft gedeponeerd. De vraag rijst nu waarom de schoolleiding geen maatregelen heeft getroffen om de jeugdige te beschermen. De jongeman is nog onder observatie van de arts en het is mogelijk dat hij schade aan zijn gezondheid heeft ondervonden. Is dat het geval, dan moeten de ouders van de jongen een civiele case voor schadevergoeding aanspannen tegen de school en/of de ouders van de daders. Wij vinden de school in deze nalatig en dat is zeer te betreuren.
Wij vinden ook dat Onderwijs met een statement had moeten uitkomen waarin het ministerie dan zijn beleid benadrukt dat geldt en uitgevaardigd is voor het pesten etcetera op school. Wij vernemen in het nieuws dat een der daders van school is afgeschreven. De school heeft geen idee waarschijnlijk hoe preventief om te gaan met dreigende escalaties. Wanneer de schade is geschied, dan gaat men over om de daders op te sporen en hen te schorsen. Het is onduidelijk of de dader van de mishandeling die is afgeschreven, ook is ingesloten voor de mishandeling. Dat zou wel moeten en moet er een heropvoedingsprogramma op deze jeugdige worden losgelaten. Een ander deel van ‘a jeuk’ dat nog los rondloopt, wordt nu door de politie opgespoord. Dat doet vermoeden dat de hoofddader al is ingesloten.
Er zijn in Suriname artiesten die een bepaald gewelddadig gedrag propageren bij het gehoor waartoe ook de jeugd behoort. Er zijn geen elementen in de samenleving uit de ‘zwarte’ gemeenschappennzelf die zich verzetten tegen deze verderfelijke boodschap uit de goot. Het ministerie van Onderwijs laat het voor wat het is, ook JusPol, Jeugdzaken en Cultuur laten de zaak op zijn beloop.
Wanneer de nummers worden afgedraaid dan gaat het verstand van een deel op nul, maar jongeren luisteren wat er wordt gezongen en de boodschap dringt ook door. Die boodschap is soms een boodschap van geweld, afrekeningen en intimidatie. Er zijn in bepaalde gemeenschappen in Suriname nog traditioneel veel geweld, bijvoorbeeld in de getto’s. Er worden als zeker 30-40 jaar in de Surinaamse getto’s investeringen gedaan en is de regering elk jaar bezig om geld van de algemene samenleving alleen in deze gebieden te pompen. Er is geen centimeter vooruitgang in de gebieden gezien. Dit is wat we noemen dweilen met de kraan open. De projecten in de getto’s kennen geen positieve output. Drugs, criminaliteit, prostitutie, werkloosheid onder andere als gevolg van een bepaald maatschappijbeeld, eenoudergezinnen, onderling geweld en drop-outs vormen het beeld van deze getto’s. De getto wil getto blijven, de regering moet gerichte programma’s in deze buurten uitvoeren en geen programma’s voor de vorm. In deze contreien is het dweilen met de kraan open, omdat programma’s niet het fundament van de problematiek raken. Dan hebben we het over de cultuur, naar de boodschap die artiesten de ether in gooien.
Wij betreuren de wijze waarop de jeugdige is gediscrimineerd en mishandeld. De ouders van de daders zijn aansprakelijk voor de handelingen van deze minderjarigen. We hopen dat Onderwijs nu wel met protocollen komt, zodat deze gevallen kunnen worden voorkomen. De cultuur van geweld moet door gezamenlijk optreden worden doorbroken.