Het vaststellen van kostenefficiënte stroomtarieven is mogelijk, mits de regering de door deskundigen reeds uitgedokterde voorstellen voor kostenverlagende maatregelen bij de Energie Bedrijven Suriname (EBS) implementeert. De huidige “breakeven” kostprijs van stroom ligt nu op SRD 2,49 per KWh, doch vanwege zware subsidie door de overheid betaalt de verbruiker gemiddeld SRD 1,08 per KWh. Volgens cijfers is er vorig jaar rond de SRD 2 miljard aan stroomsubisidies uitgegeven door de overheid.
Geen eis van het IMF
Met het doorvoeren van enkele belangrijke kostenefficiënte maatregelen zou de “breakeven” kostprijs van stroom sterk naar beneden teruggebracht kunnen worden naar minimaal SRD 1,43 per KWu. De doorvoering van de eerdere 25% en nu 1 % verhoogde stroomtarieven wordt door de regering gebracht als te zijn een voorwaarde van het IMF (Internationaal Monetair Fonds). Dat is echter niet helemaal juist. De eis van het IMF is, dat in het kader van overheidsbesparingen de subsidies aan de EBS moeten worden afgebouwd, en niet dat de stroomtarieven moeten worden verhoogd. Om de subsidies te kunnen afbouwen betekent, dat inefficiënties weggemaakt moeten worden. Binnen de EBS moeten drastische maatregelen worden doorgevoerd en daar lijkt de regering politiek niet klaar voor te zijn.
De makkelijkste weg voor afbouw van de subsidies is dus de stroomtarieven te verhogen. Dit is de kern van de zware kritieken vanuit de vakbeweging en het bedrijfsleven op de verhoogde stroomtarieven. Men vindt, dat er eerst maatregelen moeten worden genomen om de bedrijfsvoering bij de EBS te rationaliseren om pas daarna te komen tot een juiste kostprijs berekening van de stroomprijs.
Binnen het Tripartiet Overleg van de sociale partners (overheid, vakbeweging en bedrijfsleven) was dat ook de afspraak. De regering hield zich van den domme en drukte de verhoging door. Pas nadat de invloedrijke vakcentrale C-47 voor gisteren, dinsdag een actie parool had uitgevaardigd is zij in beweging gekomen. Maandag is tijdens een overleg met de vakbeweging en het bedrijfsleven besloten de verhoogde stroomtarieven met een maand aan te houden. Deskundigen van de drie sociale partners moeten binnen een maand met voorstellen komen voor kostenefficiënte stroomtarieven.
Voorstellen liggen er
De voorstellen om te komen tot kostenefficiënte stroomtarieven liggen echter al klaar. Het accountancybedrijf Ernst & Young heeft een doorlichting uitgevoerd bij de NV Energie Bedrijven Suriname. Daarvan was een belangrijk onderdeel het bepalen van de kostprijs van de EBS en werden vooral ook de mogelijke kostenbesparingen en verbeterpunten in kaart gebracht. De analyses van Ernst & Young wijzen uit dat de huidige kostprijs gelijk is aan SRD 2,49 per kWh. Dit ligt 130.7% hoger dan het huidige gemiddelde tarief van SRD 1.08 per kWh. Ernst & Young constateert ook, dat er belangrijke besparingen en efficiëntie maatregelen mogelijk zijn. Deze kunnen de kostprijs verlagen naar SRD 1,43 per kWh. In dat geval zou het tarief uitkomen op een 32.3% verhoging ten opzichte van het huidig tarief.
De EBS koopt 65% duurdere stroom van SPCS (Staatsolie Power Company Suriname) in plaats van die zelf goedkoper op te wekken. Dit leidt tot lage benutting van de recent opgeleverde centrale.
EBS Crisis Team (ECT)
Het door president Chandrikapersad Santokhi ingestelde EBS Crisisteam (ECT) onder voorzitterschap van Sam Mehairjan, dat het Ernst & Young Rapport moest valideren, kwam ook met een sterk rapport uit. Kostenbesparingen zijn volgens het ECT gewoon mogelijk. Ogane gasactiviteiten zijn in wezen bedrijfsvreemd en leiden tot intransparantie in de financiële cijfers. Activiteiten buiten het landelijk net (dorpen in het binnenland) zijn bedrijfsvreemd en leiden tot financiële druk op het bedrijf.
Het ECT concludeert, dat de juiste kostprijsbepaling pas mogelijk zal zijn bij juiste financiële data. Doorvoeren van kostprijsverhogende maatregelen kan alvast starten. Ogane afsplitsen van het bedrijf en privatiseren. Binnenlandse elektrificatie projecten in een aparte N.V onderbrengen. Verder zijn van eminent belang betrouwbare data en rapportages. De kostprijs kan verlaagd worden en de EBS veel minder afhankelijk maken van subsidies. De directieposities moeten aangepast en ingevuld worden. Het ERP-systeem moet in orde gemaakt worden.
“Verlaag de operationele kosten door heronderhandeling van brandstofkosten, inkoop van elektriciteit (SPCS Thermal & Hydro), inkoop van gas en alle andere belangrijke contracten en het opstellen van een Strategisch plan ”, zijn enkele bevindingen van het ECT.
SS
