Onlangs hebben we gezien dat de president van Suriname Chandrikapersad Santokhi naar een street party is gegaan, georganiseerd door de Haïtiaanse zakenman Jean Mixon, bekend als Saya. Opvallend in deze is dat de president dus naar een plaats ging waar publiek aanwezig was dat niet voor hem daar was, maar voor een street party.
De president wil gebruik maken van podia van andere mensen voor zijn doelstellingen. We hebben ook gezien, dat hij niet met veel fanfare werd ontvangen.
Onderzoekscommissie
Opvallender is het, dat hij naar een activiteit van de Haïtiaanse zakenman is gegaan, die eens in opspraak is geraakt vanwege het naar Suriname brengen van Haïtianen, terwijl de president een presidentiële commissie had ingesteld om onderzoek te doen naar hoe deze groep het land binnen was gekomen. De commissie die hij had ingesteld onder leiding van gewezen voorzitter Humphrey Tjin Liep Shie, die nu adviseur is van de president, heeft tot nu toe geen rapportage over dit onderzoek uitgebracht. Als dit rapport wel is uitgebracht is dit niet publiek gemaakt door de president. De samenleving weet vooralsnog niet of er incorrecte handelingen zijn gepleegd bij de binnenkomst van de Haïtianen of niet.
In en rond diezelfde periode heeft de Franse ambassadeur signalen gegeven rond de Haïtianen die Suriname binnenkomen door vluchten via Frans Guyana, en vandaar door naar Brazilië. Het is dus verwonderlijk dat de president naar een evenement is gegaan dat georganiseerd was door de persoon waarover dit onderzoek gaat.
Deze zakenman Saya heeft eerder melding gemaakt, dat hij een sponsor is van de VHP, maar kon niet meer door een deur met de voorzitter, daar hij de mening was toegedaan dat die de afspraken met hem niet was nagekomen. Saya gaf aan, dat hij geen afspraak heeft met de VHP, maar met de voorzitter die thans president is. Hij uitte zijn mening in een interview met Culturu TV.
In december 2021 werd de man aangehouden door het Justitiële Interventie Team, maar is weer op vrije voeten. Hij werd voorgeleid bij de Hulpofficier van Justitie en werd niet in verzekering gesteld. Hij werd verhoord omtrent diverse strafbare feiten.
Haïti wel helpen. maar niet in staat eigen bevolking te te helpen
Op zich is het ook helemaal geen probleem waar de president naartoe gaat, maar het is wel vreemd en bijzonder belastend, dat je op een moment gaat dat de door jouw ingestelde presidentiële commissie zaken moet onderzoeken over de binnenkomst van Haïtianen in Suriname. Het Openbaar Ministerie zou zelf daar een bijdrage aan moeten leveren, maar daarvan is nog niets vernomen.
De president heeft ook aan de aanwezigen (mogelijk Haïtianen) daar kenbaar gemaakt, dat doordat hij voorzitter is van de Caricom tot en met december, hij ook Haïti gaat helpen. Het komt storend en tot aan de grens van beledigend over, dat de president zijn eigen bevolking niet kan helpen, laat staan het land Haïti.
Nog lastiger is het, dat de Caricom lidlanden de nodige financiële steun niet hebben, nog de instituten en man power om Haïti te helpen. Dus wanneer de president bepaalde zaken zegt, moet hij weten dat mensen de dingen lezen en beter georiënteerd zijn. Vandaar dat hij minder goed is ontvangen.
Haïti huidige situatie
Na de moord op president Jovenel Moïse in juli 2021 waren de Haïtianen verstoken van zowel een functionerende staat als alle geluk.
Een verwoestende aardbeving en tropische storm troffen het eiland slechts een maand na de moord.
In november droogden brandstof, transport en basisvoorraden op in de hoofdstad Port-au-Prince, toen bendes de havens sloten.
De helft van de 11 miljoen mensen op Haïti heeft voedselhulp nodig. Slechts één procent van de bevolking is ingeënt tegen Covid-19.
Bendes beheersen een groot deel van Port-au-Prince en zijn begonnen uit te breiden naar andere stedelijke centra zoals Croix-des-Bouquets en Cap Haitien.
Haïti kan haar burgers niet beschermen
Ondanks miljoenen dollars aan investeringen door de jaren heen – alleen al de Verenigde Staten heeft tussen 2010 en 2020 $ 312 miljoen verstrekt – blijft het korps ineffectief en staat het bol van corruptie.
In een bespreking van de VN-missie op Haïti in de Veiligheidsraad in februari benadrukte de Verenigde Staten de noodzaak om de politiecapaciteit te versterken om bendes aan te pakken en de veiligheid van burgers te verbeteren, evenals de inspanningen op te voeren om de rechtsstaat te ondersteunen en het geweld in de gemeenschap terug te dringen.
Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat Haïti zijn burgers zal kunnen beschermen als de verbanden tussen politiek en geweld, die door de moord op de president duidelijk zijn geworden, niet worden ontward.
De meeste bendes in andere Latijns-Amerikaanse landen, zoals de MS-13 en Barrio 18 in El Salvador en Honduras, oefenen aanzienlijke territoriale controle uit en opereren grotendeels los van het politieke systeem, hoewel ze regelmatig transacties aangaan met individuele politici. Bendes op Haïti hebben daarentegen sterke banden met politieke- en economische elites.
De connecties tussen elites en de bendes zijn niet nieuw; de meeste presidenten sinds de dictatuur van François Duvalier en zijn zoon Baby Doc hebben gewapende groepen die jonge mannen uit arme delen van grote steden in dienst nemen, rechtstreeks gesteund of op zijn minst getolereerd.
Tegelijkertijd trok een massale golf Haïtiaanse vluchtelingen die na de aardbeving van 2010 naar Brazilië en Chili waren gemigreerd in de herfst van 2021 naar het noorden, naar de Verenigde Staten, in de hoop dat ze asiel zouden krijgen.
Constante stroom
De Haïtianen zijn al jaren in ons land. Echter de afgelopen periode hebben wij in georganiseerd verband een constante stroom gezien onder de noemer van tekort aan arbeiders in ons land.
Het tekort is inderdaad waar, daar Surinamers veel minder harde arbeid wensen te doen. De Haïtianen verzetten dit werk wel. Het is een gegeven dat ze geen storende groep zijn binnen onze samenleving, werken hard, loyaal en komen heel zelden tot nooit in opspraak.
Door de slechte economie verblijven velen niet in ons land en gebruiken Suriname als een springplank naar Frans Guyana om door te gaan naar Brazilië en met hun netwerk te belanden in de VS.
Ze kiezen ons niet meer als einddoel. Omdat ze hard werken, hun familie hebben gelaten en met alle pijn, kunnen ze niet genoeg geld meer versturen voor hun familie.
“Ik kom weer bij jullie”
President Santokhi had zijn eigen mensen beloofd de straat op te gaan om zich te oriënteren rond de problemen. Na pakweg twee jaar heeft hij dat niet gedaan. In het eerste jaar kon de Covid-pandemie de reden zijn waarom de president de straat niet op kon gaan, maar Covid is allang voorbij. We zien dat hij forums van derden gebruikt om, zijn verhaal te vertellen. Maar op zichzelf lijkt de politieke partij van de voorzitter niet in staat te zijn om een eigen mobilisatie op gang te brengen om het Surinaamse volk toe te spreken.
Indirect geeft de president/voorzitter van de VHP het signaal, dat hij geen mensen op de been kan brengen en derhalve andere systemen gebruikt om zijn verhaal kwijt te kunnen.
Mensen geloven haast niets meer wanneer hij praat, omdat ze datgene niet terugzien in hun dagelijks leven.
Een jonge ondernemer gaf aan, dat hij nu sterk het gevoel heeft dat de president er mogelijk nu zelfs in gelooft dat hij meer terugkomt als president, gezien het feit dat hij nu naar street parties gaat van derden.
Humbert Burkey
