Inleiding
Hieruit blijkt in het kort. dat we een president hebben die veel waarde hecht aan plichtmatige ceremonies protocollen en rituelen verbonden aan het presidentschap echter zonder concrete acties welke de samenleving moeten verheffen en de sociaaleconomische situatie moeten verbeteren.
De eerste en voornaamste taak van een president is zorgen voor sociaaleconomische ontwikkeling welke tot resultaat zal hebben stijging van de koopkracht, daling van de inflatie, verhoging van de concurrentiekracht en van de export verdiencapaciteit, toename van productieve werkgelegenheid et cetera.
De jaarrede van 2022
Zoals te verwachten was hebben wij weer een jaarrede gehad vol met proza, commissies, intenties en andere beloften. Echter zonder bijzondere noemenswaardige concrete activiteiten en prestaties in het afgelopen jaar en nog minder voor het komend jaar. Voor de zoveelste keer wordt Suriname weer op de kaart gezet. Hebben wij anderhalf miljard Amerikaanse dollars aan steun toegezegd echter de concretisering blijft uit.
Activiteiten op het vlak van rurale ontwikkeling zoals het brengen van drinkwater en energie en het bouwen van scholen, het toepassen van zonne-energie, het uitdelen van grondbeschikkingen, et cetera zijn nodig en wenselijk maar gaan de samenleving als totaliteit niet verheffen uit de heersende sociaal economische crisis. Poptjie patoe en Mickey Mouse projecten leveren geen bijdrage aan het nationaal inkomen nog minder aan de betalingsbalans. En ons grootste probleem betreft nog steeds de lopende rekening van de betalingsbalans die zwaar negatief is.
Projecten gedoemd te mislukken
Alle door de president in de toespraak genoemde projecten en ik herhaal alle door de president genoemde projecten zijn gedoemd te mislukken precies zoals alle projecten sinds 2000 zijn mislukt en ook die tussen 1975 en 2000. Simpelweg omdat projectformulering, calculatie van de financieel economische en sociale haalbaarheid, projectplanning en management te wensen overlaat. Dat is het werk van ervaren deskundigen en die zijn er niet bij de overheid. Dus ook het ananas project gaat mislukken. Er komt weer een investeringscommissie terwijl de investeringswet eerst geüpdate moet worden door deskundigen ter zake met verstand van industriepolitiek. Het gaat dus ook een mislukking worden. Ik heb het eerste projectdossier gemaakt voor de verbranding van rijstkaf in het jaar 2000 en realisatie is uitgebleven omdat de energiebedrijven Suriname niet wilde meewerken. De energiebedrijven Suriname doen precies wat ze willen en hebben lak aan de regering, het is een staat in een staat, en geen enkele politicus die de ballen of het verstand heeft om hun aan te pakken.
Het eerste wat ik zou doen is het opleiden van mensen om projectdossiers en haalbaarheidsstudies te schrijven op het niveau van de Wereldbank en de Europese investeringsbank.
Niet zeker of oliemaatschappijen olie voor kust gaan winnen
De president is kort geweest over het paradijs wat ons te wachten staat dankzij oil and gas, omdat zoals ik al diverse keren heb geëntameerd het niet zeker is of de oliemaatschappijen de olie voor de kust gaan winnen. Het hangt af van de kosten-batenanalyse op dat moment en die hangt grotendeels af van de ontwikkeling van de wereldmarktprijs van olie en gas. Aangezien zowel Amerika als de Europese Unie een recessie ingaan is de kans groot dat de olieprijs substantieel gaat dalen. Vandaar dat de oliemaatschappijen voor de kust hun beslissing uitstellen tot volgend jaar. Alle investeringen die gedaan worden in faciliteiten zijn verloren investeringen in de trant van het West Surinameproject.
Geen deskundigen op terrein handel in carbon credits
De handel in carbon credits gaat ook niets worden zolang geen echte deskundigen bij het maken van beleid betrokken worden. Ik heb in het jaar 2000 nota gemaakt van hoe Suriname profijt kan hebben van de handel in carbon credits via het Kyotoprotocol en deze ingediend bij de president en vicepresident. Resultaat tot nu toe 0,0. Immers de partijen van het nieuw Front en van de NDP beschikken niet over de deskundigheid ter zake. Geweldige deskundigen van de NDP wilden water exporteren naar Barbados. Ik heb er voor gewaarschuwd dat het een mislukking zou worden het is dan ook een mislukking geworden omdat alleen ik als toentertijd directeur van Patamacca en Suralco ervaring hebben met het gebruik van oppervlaktewater voor de drinkwatervoorziening.
Zonder relevante deskundigheid gaat alles mislukken. Zo heb ik ook tijdens de eerste periode van president Venetiaan het sociaal vangnet binnen enkele weken operationeel gemaakt. De regering van president Santokhi is al bijkans een jaar bezig en het zal weer een mislukking worden.
Geen afdoen antwoord op de grote bedreigingen
Met betrekking tot de grote bedreigingen die wij tegemoet mogen zien zoals stijging van het niveau van het zeewater, wateroverlast door overvloedige regenval op het land, overbevolking, stijgende voedselprijzen, ziekten en plagen, heeft de regering geen afdoend antwoord geformuleerd. Mangrove gaat het zeewater niet tegenhouden. Mangrove dient alleen maar ervoor om de kustafslag tegen te gaan. De wortels van de mangrove houden slib vast en door een constante aangroei van slib krijg je een natuurlijke barrière. Echter als het waterniveau sneller stijgt dan de groei van de barrière dan zal het water gewoon er overheen stromen. Het planten van mangrove is wel goed om de kust te beschermen, echter er moet daarachter een kleidam van zeker 20 m breed opgeworpen worden, met een vrije strook landinwaarts. De weg tussen Burnside in Coronie en TW te Wageningen is aangelegd midden in een zwamp. Het is een goed voorbeeld van polder infrastructuur. Zonder deskundigheid gaat Paramaribo noord onder water lopen. En de stijging van de zeespiegel loopt niet lineair.
Wat de status is van alle leningen moet nog blijken, de transparantie is niet bijster goed. Wat wel duidelijk is, is dat wij heel slecht onderhandeld hebben met het IMF. Het inhuren van Jet investment is een kardinale blunder geweest.
Hele traject met IMF was complete foute boel
Dan denkt de president ook nog om het ambtenarenapparaat te gaan saneren. En waar gaan al die mensen die uit het ambtenarenapparaat weg moeten dan naartoe? Daarom is het hele traject met het IMF een complete foute boel geweest. Het eerste wat de regering gedaan had moeten hebben bij haar aantreden is werken aan sociaal-economische ontwikkeling. Investeringen zouden productieve werkgelegenheid moeten scheppen. Neen niet die investeerders van BIBIS (ministerie van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking), die zijn intussen verdampt. En pas dan kan je gaan saneren.
Je bent pas op het pad van reconstructie, groei en duurzame ontwikkeling als het beleid erop gericht is om sociaal economische ontwikkeling te bewerkstelligen. En de capaciteit van de overheid om sociaal economische ontwikkeling te kunnen realiseren is negatief tot nul. De regering doet er goed aan om het maatschappelijk middenveld in alle geledingen en alle deskundigen te rekruteren onder leiding van mensen met ervaring in het concipiëren van ontwikkelingsprojecten, het uitwerken van ontwikkelingsprojecten, de uitvoering en management van ontwikkelingsprojecten. Maar voordat je daar aan toe bent dient men een aantal voorafgaande voorwaarden te realiseren. Als eerste noem ik de uitvoering van ruimtelijke ordening en het maken van bestemmingsplannen. In het Front-orogramma van 1987 heb ik de nadruk gelegd op ruimtelijke ordening. Tot op heden is er niets van terecht gekomen omdat wij bestuurd worden door ambtenaren van de alfawetenschappen. Terwijl met name ons buurland Brazilië bereid is ons te helpen want ze zijn bekend met het probleem. In de tweede plaats moet er een meerjaren ontwikkelingsplan zijn met concrete investeringsplannen. Het tienjarenplan, het eerste en tweede vijfjarenplan waren investeringsplannen. Dr. Jules Sedney was gepromoveerd op de sociale aspecten van het tienjarenplan.
Grote verborgen werkloosheid
Investeringen moeten gespreid zijn naar sectoren en regio’s. Ze moeten een bijdrage leveren aan de betalingsbalans, de productieve werkgelegenheid en aan het nationaal inkomen. De verborgen werkloosheid bij de overheid en bij de parastatale sector is groot. Geschat wordt dat het aantal mensen dat een baan zoekt welke past bij hun kundigheid en prestatieniveau en die hun sociale zekerheid kan bieden dat het aantal dicht bij de 50.000 personen is. En dan wil deze overheid mensen importeren om hier te werken terwijl de onvrijwillige en vrijwillige werkloosheid circa 50.000 personen omvat. Een groter voorbeeld van ondeskundig management is er niet. Dan wil men het overheidsapparaat saneren zonder het vooruitzicht voor de mensen op emplooi elders. Het is zoeken naar problemen.
Conclusie: de uitgesproken jaarrede gaat geen verbetering brengen in de leef-, woon- en werkomstandigheden van de Surinamer door incompetentie op het hoogste niveau van bestuur.
Ir. Richard Kalloe