Door de burgers die de tijd hebben genomen om te luisteren naar de jaarrede van de president is over het algemeen niet met enthousiasme gereageerd. Het is opvallend dat de stemming zich in de tweede helft van de regeerperiode van de regering Santokhi-Brunswijk zich keert tegen de heersende politieke coalitie. Er zijn in de coalitie al politici die – waarschijnlijk met de komende verkiezingen op het oog – afstand nemen van het regeerbeleid. Ook een aantal adviseurs dichtbij de huidige president waartoe zeker ook een minister behoort, heeft intussen al bedankt en is niet meer aan zet.
Coalitiepolitici klagen, maar hebben de durf niet om uit de boot te stappen.
De geloofwaardigheid van de politici die de kar trekken van deze regering is tot een dieptepunt gezakt. We houden u enkele markante zaken voor die in deze jaarrede zijn opgenomen en zeker ook enkele zaken die we jammer genoeg niet in de jaarrede zien. Vooral dit laatste geeft aan, dat er terecht een afkalving van het vertrouwen zich heeft voorgedaan.
Ten eerste merken we op dat de regering wel accepteert dat er sprake is van toenemende armoede. We zijn daarbij kritisch en geven aan hoe het mogelijk is dat de grootste politieke partij heeft beloofd dat er een reddingsplan was en een financieringsplan, maar dat er van geen van beide sprake blijkt te zijn. Er zijn wel documenten geweest, maar waarschijnlijk heeft er nooit een plan bestaan. Het verhaal van kapitaal dat ten dienste is van een plan is ook al ontkracht. Maar, wat zeker ook niet heeft geklopt is de bewering dat de partij de beschikking heeft gehad over gekwalificeerd kader om een land te redden. Een verzameling van academische geschoolde personen is immers nog geen sterke aanwijzing dat men over kader beschikt dat effectief de problematiek van een land op verschillende gebieden aankan. Opvallend is dat de president eerder had aangegeven dat het ergste al voorbij was, maar dat hij nu nog daarna aangeeft dat er sprake is van groeiende armoede. Eerder zei de president dat wij al uit het dal zijn en nu beweert hij dat wij ‘step by step’ uit de dal klimmen. Het is een teken van zwakte en gebrek aan realiteitszin als de regering fake news, persoonlijke aanvallen en onruststokers als oorzaak aanwijst van ontevreden en van de armoede. De president haalt 172 resultaten aan, dat is een optelsom die iemand heeft gemaakt, maar we letten vooral op resultaten die duurzaam tot bijdragen aan armoedebestrijding. De president noemt een aantal maatregelen die afgerond of in proces zijn, maar hij verzuimt om te noemen hoeveel werkgelegenheid deze projecten scheppen en hoeveel ze bijdragen aan het bbp. Er zijn geen afgeronde economische projecten genoemd die zeker zijn.
De regering heeft geen gevoel dat het beter zal gaan, want ze praat over een crisis die (nog) op ons afkomt. Er zou een traject van uitvoering van sociaal vangnet met de nadruk op huisvesting zijn voorbereid, maar dat is niet te verifiëren. Delen daarvan zouden al in uitvoering zijn, alleen merkt de bevolking dat gedeelte van de huisvesting niet. We denken niet dat er sprake is van gebrek aan gekwalificeerde capaciteit ‘met bredere kijk op zaken’, maar eerder is het zo dat wij traditiegetrouw alleen mensen vertrouwen die op het partijcentrum lopen, overigens niet altijd zonder een persoonlijk belang. Door een groot deel van het kader uit te sluiten beschadigt deze regering haar eigen capaciteit.
Het vastgelopen regeerbeleid van deze regering moet niet in de schoenen geschoven worden van afwezig kader. Het falen van ministers bijvoorbeeld is een falen van de formateur en niet van kader dat er niet zou zijn. Want, waarvoor heeft deze regering dan immers Suriname weer op de kaart gezet zoals wordt beweerd? Is dat niet om de kennis-gap, zo die er is, te dichten via technische assistentie vanuit de nieuwe vrienden?
Teleurstellend is bijvoorbeeld dat de anti-corruptie commissie pas volgend jaar een feit zal zijn. De regering noemt verschillende voorbeelden van klimaat bedreigingen, maar noemt geen een maatregel die door de regering al is uitgevoerd en afgerond. Er is ook geen maatregel voor uitbanning van kwik. Alles is in voorbereiding of moet nog worden uitgevoerd. Zonder concreet een assessment te noemen, zegt de president dat Suriname niet genoeg arbeidskrachten heeft en deze moet laten halen van buiten. De president verzuimt de aantallen te noemen en precies in welke sectoren. Ook verzuimt hij te noemen wat de samenleving als extra bbp zal hebben aan de import van arbeidskrachten. Wij denken dat deze passages te maken hebben met het faciliteren van een vriend die voor duistere doeleinden landgenoten naar dit land wil laten halen. Het is een meneer die op social media met telmachines zijn eurobiljetten telt en met ze naar bed gaat.
Verder moeten wij zeggen dat het citizenship by investment program werkt in landen waar de nationaliteit aantrekkelijk is en waarnaar men zoekt, zoals die van de EU-landen of van landen met een zekere mate van welvaart. De Surinaamse nationaliteit is niet aantrekkelijk en mensen zullen geen miljoenen of tonnen euro betalen om onze nationaliteit te verkrijgen. Dit programma is wereldwijd bedoeld om investeerders en ondernemers aan te trekken en niet armoedzaaiers. Wil men voor een luttel bedrag de nationaliteit van Suriname verkopen aan bijvoorbeeld Haïtianen, dan moet men het programma anders noemen.
Een andere teleurstelling is ook dat deze regering nog geen veiligheidsplan heeft. De regering praat over een lage arbeidsproductiviteit maar noemt geen maatregel om dat te verbeteren. Het is dus meer algemeen gepraat geweest.
Morgen komen we op deze zaak terug en kijken we of er concrete investeringsplannen door de regering zijn genoemd.