President Chandrikapersad Santokhi is nauwelijks uit het land vertrokken voor werkbesprekingen onder andere in Washington om later door te reizen naar New York voor de toespraak bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties of vicepresident Ronnie Brunswijk, die in afwezigheid van de president fungeert als waarnemend president, heeft alle banken, financiële instituten en zelfs de governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) bij elkaar geroepen om te praten over de koersontwikkelingen in Suriname.
Minister ad interim van Financiën SIlvano Tjon Ahin zat ook aan tafel, maar die heeft geen inzage in actuele vraagstukken, terwijl president Santokhi daags voordat hij vertrok al een gesprek had met de bankiersvereniging evenals met de governor van de CBvS.
Ingewijden van de vereniging vroegen zich blijkbaar af wat zij daar kwamen doen want er was niets nieuws te vertellen.
In gesprek met Dagblad Suriname zegt C.W. (wenst anoniem te blijven) dat Brunswijk zijn achterban blijkbaar ook wel het gevoel moest geven dat hij de functie van president draagt en inbreng heeft in koersen, hoe ze tot stand komen en dat hij de boel bij elkaar weet te brengen. Wat er uiteindelijk uit de bus kwam, was de opmerkelijke uitspraak van Brunswijk, dat hij dinsdag, vandaag 20 september, ervoor zal zorgen dat de koers zal zakken. Hij is van mening, dat de overheid de koers bepaalt en dat men zich aan die koers moet houden en dat geldt ook voor banken en cambio’s.
Deze uitspraken staan bekend als populistische uitspraken, omdat iedereen sowieso een lage koers wil. Iedereen weet dat je de koers niet middels oplegging kan bepalen. In het verleden hebben we reeds gezien dat je de koers niet kan houden, omdat als jij die valuta niet hebt kan je die markt niet in stand houden. Het was een zeer populaire uitspraak en natuurlijk heeft zijn achterban dit helemaal geslikt, maar vandaag is de dag om te bewijzen of die koers inderdaad zakt.
Wat Brunswijk wel wist en zijn achterban heeft onthouden, is dat de export retentie regeling vandaag ingaat. Dit komt erop neer dat 35% van de exportopbrengsten aan deviezen ingezet zullen worden voor de koersbeheersing, wat voorheen geen verplichting was. Met dat in werking gaat inderdaad de koers dalen tot een zekere hoogte. Maar, dat is zeker geen verdienste van de staat, noch minder van Brunswijk.
President Santokhi, die in New York is, haastte zich maandag 19 september deze melding te doen over de retentie regeling. Indirect geeft hij aan dat het blufpoker van de vicepresident niets anders is dan iets dat al was afgesproken.
Echter moet de koers niet alleen vandaag, nadat hij is gezakt eveneens stabiel blijven, maar ook daarna wat overigens ook aan de prijzen in de winkels terug te zien moet zijn. Deze rare uitspraken komen op het moment wanneer de president afwezig is om naar een herschikking te kijken van het IMF programma in Washington. Verder is Santokhi ook gaan praten met Congresleden van Amerika in Caribisch verband om te kijken naar derisking van banken omdat meer dan 30% van de banken in het Caribisch gebied, waaronder ook onze banken, geen directe correspondentie bank hebben in Amerika. Dat betekent dat ze geen rechtstreekse wire transfer kunnen doen van bank naar bank. Ze doen dat via andere banken.
“Ongeveer 30% van de Caribische banken heeft een probleem, omdat American banking regulators steeds met nieuwe eisen komen waaraan de banken niet kunnen voldoen en niet kunnen houden. Dat is ook het geval bij ons, met de kans dat als je dat niet doet je op de blacklist komt te staan als bank in de wereld en dat is een groot probleem.”
Deze rare uitspraken van Brunswijk komen dus op een ongunstig moment, maar het was hoogstwaarschijnlijk bedoeld voor lokale consumptie. Waar het eigenlijk om gaat is, dat alle uitspraken, hoe dom ook, worden waargenomen door internationale organisaties en opgetekend. Wat ervoor zorgt dat wanneer de echte president nu aan tafel zit met internationale overheden en of organisaties en vraagt naar medewerking en ondersteuning, deze uitspraken dan storend werken voor de president om zijn punt waar te maken.
We weten dat het IMF programma is vastgelopen, omdat de Surinaamse regering niet heeft kunnen voldoen aan afgesproken voorwaarden onder andere betreffende met de invoering van BTW. Doordat dit niet is doorgegaan, is die betaling tranche van het IMF naar Suriname stopgezet totdat ze een correcte evaluatie heeft gedaan die begin oktober zal plaatsvinden. Wanneer die cashflow naar binnen moet komen en die niet meer komt, heeft Suriname een groot probleem. Dat hebben we reeds gezien met de koersontwikkelingen.
Wanneer Brunswijk uitspraken doet die niet in balans staan met wat de president, internationale organisaties en de samenleving willen, zorgt dat voor wantrouwen. Burgers rennen vanwege deze uitspraken gelijk naar een cambio om tegen welke koers dan ook hun valuta in te wisselen. Dat gebeurt ook met de vele winkeliers die opkopen om hun leveranciers te betalen of hun cash overschot in het buitenland te bewaren. Dit is geen nieuw fenomeen in ons land. Dit gebeurt vanaf de onafhankelijkheid tot heden. Het is gewoon gebaseerd op vertrouwen en wanneer dit wegvalt, je een onevenwichtig geheel krijgt waardoor je niet meer kan uitmaken waar je naartoe gaat.
De kleine voorschotten van valuta die de overheid pompt in de economie van de inkomsten van Staatsolie gebeurt middels bypass, want het IMF zegt dat je geen valuta interventie mag doen, omdat de markt zichzelf moet gaan ordenen. Via een bypass gaat dat wel, maar via het ministerie van Financiën naar de CBvS toe.
Dit is niet de eerste opmerkelijke uitspraak van de vicepresident. Zo deed hij reeds een uitspraak dat we uit het IMF moeten treden, terwijl president Santokhi aan tafel zat met het IMF. Maar, tot nu toe heeft Brunswijk geen alternatief aangeboden.
Velen zijn geen voorstander van het IMF programma, maar als je geen alternatieve mogelijkheden hebt, heb je geen keus. Als land hadden we op dat moment geen alternatieve mogelijkheden. In de wereld gaat geen enkele organisatie je een bedrag dat het IMF je geeft, lenen met zo een lage rente. Een lage rente die je op midden- en lang termijn terug kan betalen. Ga je op die kapitaalmarkt zal je honderden procenten meer betalen en dat kan Suriname niet aan.
“Als de vicepresident wil zeggen wat niet goed is, moet hij ook zeggen wat wel goed is, maar tot nu toe hebben we niets anders gehoord dan dat het IMF weg moet. Wat mensen boeit is wat je te bieden hebt en dat wordt niet gezegd. Vandaag is in ieder geval dinsdag en volgens waarnemend president Ronnie Brunswijk moet de koers omlaag, wat dankzij de retentie regeling en de Staatsolie deviezen inflow goed mogelijk is. We zijn benieuwd ”, aldus C.W.
NK