Afvalverwerkingsbedrijf zou verplaatst moeten worden naar niet bewoond gebied
Na aanhoudende klachten van buurtbewoners, bedrijven en een school, dat de Stichting Wasserij Particuliere Ziekenhuizen (WASPAR) medisch afval en archiefmateriaal verbrandt en dat zij hiervan last ondervinden, heeft de landelijke coördinator Buurtmanagement Henry Kia op donderdag 8 september met twee buurtmanagers en medewerkers van het commissariaat Paramaribo Noord-Oost een bezoek gebracht aan WASPAR. Dit meldde het Korps Politie Suriname maandag 12 september.
Na inspectie bleek het bedrijf niet te beschikken over ten minste een Hinderwetvergunning.
De klachtencommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de Bestuursdienst, het Korps Politie Suriname, de Brandweer, het Bureau voor Openbare Gezondheidszorg (BOG), het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (NIMOS), het ministerie van Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie, het ministerie van Werkgelegenheid, Arbeid en Jeugdzaken, het ministerie van Openbare Werken en het ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu, had eerder ook al geconstateerd, dat de ovens niet voldoen aan de gestelde voorwaarden en eisen om afval te verbranden. Door het verbranden van afvalmateriaal komen schadelijke stoffen, zoals het kankerverwekkende dioxine en furanen, vrij die schadelijk zijn voor de gezondheid van de mens, zo meldde het KPS. De klachtencommissie heeft een volledig advies omtrent dit probleem opgestuurd naar de districtscommissaris, Ricardo Bhola.
WASPAR voldoet dus niet aan de gestelde vergunningsvoorwaarden en na overleg met districtscommissaris Bhola, werd de leiding van WASPAR aangezegd om voorlopig geen gebruik meer te maken van hun verbrandingsoven.
Aan de ziekenhuizen die gebruikmaken van de diensten van WASPAR is gevraagd om hiermee rekening te houden.
Oktober 2020
Dagblad Suriname berichtte op 23 oktober 2020 al kritisch over WASPAR en het gebrek aan transparantie en openheid van zaken, terwijl het gaat om gevaarlijke afvalsoorten die het bedrijf moet verbranden.
Wie of wat is WASPAR?
De Stichting Wasserij Particuliere Ziekenhuizen, gevestigd aan de Drambrandersgracht in Paramaribo, is een organisatie waar men terecht kan voor wasdiensten en het vernietigen en verwerken van ziekenhuisafval. Waspar is op 11 november 1978 opgericht door het Diakonessenhuis en het St. Vincentius Ziekenhuis. Het doel van Waspar was het verzorgen van wasdiensten voor de oprichters. In 2002 kreeg de stichting een verbrandingsoven, waardoor er een aanvang kon worden gemaakt met het verwerken van medisch afval en archiefstukken. Sindsdien heeft het bedrijf een aantal keren te kampen gehad met defecte ovens.
Dagblad Suriname had in oktober 2020 Waspar benaderd met slechts vijf concrete vragen om te vernemen hoe het de stichting verging in de Covid-pandemie, maar de stichting liet in een korte reactie weten ‘geen behoefte te hebben’ om te reageren. Op de vraag waarom niet, volgde geen reactie. Van enige transparantie lijkt geen sprake te zijn. Dagblad Suriname wilde onder andere graag weten of Waspar toen nog de beschikking had over drie werkende verbrandingsovens, of zij afval ontvangt van alle ziekenhuizen, hoeveel afval er dagelijks of wekelijks wordt verwerkt/verbrand, of zij radioactief afval van ziekenhuizen ontvangt en zo ja, wat daarmee gebeurt. Maar, antwoorden bleven dus uit.
Betrokkenen doen er het zwijgen toe
Ook in verband met dit artikel heeft Dagblad Suriname WASPAR weer benaderd, en weer bleef een reactie. Ook heeft de redactie getracht om via een bestuurslid van WASPAR informatie te verkrijgen over de gang van zaken binnen dit bedrijf. Maar, ook deze vrouw – die volgens haar LinkedIn-pagina ook actief is binnen de bond bij het Diakonessenhuis – heeft niet gereageerd.
Tot slot werd de directrice van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP), mevrouw Claudia Marica-Redan, benaderd met vragen over de huidige situatie bij WASPAR en wat het AZP nu met haar afval doet. Maar, ook mevrouw Redan heeft niet de moeite genomen om te te reageren op de vragen die zij wel heeft ingezien.
Transparantie ontbreekt volledig bij bedrijf dat gevaarlijk afval verwerkt
Nog steeds is er geen enkele transparantie bij WASPAR. Inhoudelijke- en financiële jaarverslagen worden niet uitgebracht, althans niet publiek gemaakt. Cijfers over het aantallen en soorten afval die worden verbrandt en anderszins verwerkt, over de opslag en verwerking van radioactief afval, etcetera, blijven dan ook verborgen. Een kwalijke zaak, vooral daar het gaat om voor het milieu schadelijke stoffen die vrijkomen bij de verbranding van materialen en dat in een bewoonde omgeving met zelfs een EBGS-lagere school aan de overzijde van het bedrijf. Er is mogelijk sprake van een hoog gezondheidsrisico voor buurtbewoners en leerlingen van die school.
Oktober 2019 3e oven in gebruik genomen
In oktober 2019 nam toenmalig minister van Volksgezondheid, Antoine Elias, nog een derde verbrandingsoven bij WASPAR in gebruik met het nodige tamtam. Bij die ingebruikname liet de stichting weten, dat met die derde oven ‘medisch afval op een verantwoorde wijze kan worden verwerkt’. Enkele medewerkers van het bedrijf werden speciaal getraind om met de oven te kunnen werken. De organisatie kampte overigens nogal eens met een defecte oven.
Waspar liet medio september 2019 op haar Facebookpagina weten, dat mensen er terecht kunnen voor de verwerking van afval. ‘Denk bijvoorbeeld aan medisch afval, gebruikte naalden, vervallen medisch apparatuur, oude archiefstukken of vervallen pasjes/kaarten. Voorkom onnodige ongelukken en vervuiling. Laat uw afval door ons verwerken’, aldus de stichting.
Verbrandingsoven mogen overigens niet geplaatst worden in bewoond gebied.
Belgisch onderzoek: as uit verbrandingsovens gedumpt op Ornamibo
Volgens een in 2006 uitgebracht rapport van Louise Francis Zuilen van de Universiteit van Gent, België, verbrandt Waspar onder andere ampullen en injectienaalden, oude en niet meer te gebruiken medicijnen van apotheken, handschoenen en verbandmateriaal uit operatiekamers van ziekenhuizen en matrassen en beddengoed van aidspatiënten (pagina’s 104 en 105 van het ruim 300 pagina’s tellende rapport dat op het internet te vinden is als pdf-document). Uit haar onderzoek werd ook duidelijk, dat al het andere medisch afval gewoon op de vuilstort Ornamibo wordt gedumpt, waar het een risico oplevert voor ‘rapers’, mensen die bruikbare spullen voor verkoop zoeken tussen al het afval. De as uit de Waspar verbrandingsoven wordt ook te Ornamibo gedumpt, aldus het rapport in 2006. Zuilen heeft diverse rapporten gepubliceerd over afvalverwerking in Suriname en is dan ook een deskundige op dit terrein.
Verder onderzoek en verplaatsing WASPAR noodzakelijk
De stichting verstrekte en verstrekt nog steeds geen enkele openheid van zaken. Het zou dan ook aan te bevelen zijn wanneer bevoegde autoriteiten verder gaan, dan slechts dat ene bezoek begin deze maand. WASPAR zou verplicht moeten worden om transparantie aan de dag te leggen, om cijfermateriaal publiek te maken met betrekking tot het verwerkte en verbrande afval. Ook zouden de verbrandingsovens binnen het bedrijf stelselmatig gecontroleerd moeten worden. Overigens, in essentie zou WASPAR simpelweg verplaatst moeten worden naar een terrein ver van bewoonde bebouwing.
PK