Een zeer verontrustend bericht is recent gelanceerd over het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, AZP. Het personeel van het AZP wil meer geld zien en voert daarom actie. Het werk is voor een deel neergelegd.
De directie heeft een opnamestop aangekondigd voor geplande operaties. Er zijn patiënten die al afspraken hadden om geopereerd te worden. Deze patiënten moeten nu in contact treden met hun huisarts om andere afspraken te maken. Deze huisartsen moeten dan telefonisch contact opnemen met de specialist om hun patiënten te laten uitwijken naar andere ziekenhuizen. Dat is uiteraard voor zover zo een mogelijkheid om uit te wijken bestaat. Wat bekend is als acute dienstverlening zou nog voortgang vinden. Daarbij denken we aan de EHBO en de ambulancedienst.
Inmiddels hebben de gezondheidsautoriteiten al een beroep gedaan op het publiek om niet te rekenen op de dienstverlening bij het AZP. Er zijn in Suriname spoedposten zoals op Lelydorp waar publiek terecht kan voor observaties. Deze spoedposten en met name de artsen en de verplegenden doen een zeer goede job. Door de staking zou het AZP alleen aandacht besteden aan “de meest ernstig zieke of gewonde patiënten”. Wie zijn de meest ernstig zieke patiënten?
Wij vinden dat stakingen in ziekenhuizen zeer gevaarlijke situaties kunnen opleveren. Suriname heeft 1 academisch ziekenhuis dat doorgaans ook aangeduid kan worden als een universitair medisch centrum (umc). Daaruit wordt vermoed dat academsche ziekenhuizen/umc’s verbonden zijn aan instituten waar universitair onderwijs wordt verleend ter opleiding van artsen en specialisten. In een umc zijn het ziekenhuis en de medische faculteit in één organisatorisch verband samengebracht. Hierbij hebben de umc’s verschillende bestuurlijke vormen gekozen, van alleen bestuurlijke samenwerking tot volledige fusie. Een umc heeft taken op het gebied van patiëntenzorg, onderzoek en opleiding (onder andere voor artsen).
Suriname heeft 1 Medisch Wetenschappelijk Instituut, de medische faculteit van Suriname, die verbonden is aan de enige of eerste universiteit die wij kennen. Nederland heeft 8 umc’s. Academische ziekenhuizen behoren van enig kaliber te zijn en zij behoren te rekenen op behoorlijke staatsondersteuning. In Suriname is dat niet het geval. Een academisch ziekenhuis heeft een basaal zorgaanbod dat overeenkomt met dat van de algemene ziekenhuizen. Er is dan reguliere patiëntenzorg en de opleidingsfunctie voor medisch specialisten. Daarnaast heeft het universitair medisch centrum nog een topreferentiefunctie, een werkplaatsfunctie (wetenschappelijk onderzoek en onderwijs voor de medische faculteit) en een ontwikkelingsfunctie (ontwikkeling van nieuwe medische technologieën en behandelwijzen). De vraag rijst of er in Suriname wetenschappelijk onderzoek plaatsvindt, los van de promoties die plaatsvinden. De vraag rijst ook of er medische technologieën en behandelwijzen in Suriname worden ontwikkeld. Wij denken het niet, dus eigenlijk is het AZP maar zeer beperkt een universitair medisch centrum.
Al geruime tijd hebben de ziekenhuizen moeite gehad om de lonen te betalen. Ziekenhuizen kunnen verbruiksartikelen en medicijnen niet ter beschikking hebben. Er zijn geluiden van gevallen waar patiënten zieker uit het ziekenhuis komen omdat ze daar besmet worden met zeldzame bacteriën.
Nu kampen de ziekenhuizen ook nog met lonen en secundaire arbeidsvoorwaarden die niet voldoen. Er is een vraag in het buitenland, met name Nederland, naar goed opgeleide verplegenden, artsen en specialisten. Er is een georganiseerde zuiging vanuit de rijke landen naar medisch personeel dat in arme landen als Suriname is opgeleid. Medische studies zijn dure studies waar de studenten flink aan meebetalen, maar als we ons niet vergissen is een deel van de onkosten door de Staat gesubsidieerd. Door de trek betalen Surinaamse belastingbetalers voor de zorg van burgers uit rijke landen zoals de USA en Nederland en misschien ook België.
Er is in Suriname een nationale Ziekenhuisraad die niet in staat is om gezamenlijk met alle stakeholders een goede oplossing te vinden voor het financieringsprobleem in de medische sector. Er wordt gezegd dat een deel van de medische verzekeringspremies die worden betaald, niet kostendekkend zijn. Ook wordt beweerd dat in Suriname er te veel ziekenhuizen zijn die allemaal ook specialistische behandeling willen aanbieden, terwijl gelet op de kleinschaligheid van de bevolking het genoeg zou zijn als 1 ziekenhuis met een goede financiering de specialistische zorg doet.
In Suriname is het onbekend of de beloning van de specialisten naar verhouding van de Surinaamse draagkracht is. Er is geen openbaarheid over de beloning van artsen en specialisten. Er is geen openbaar debat geweest over de beloning van de specialisten in Suriname.
De vraag die wij ook in Suriname moeten stellen en beantwoorden, is of het kan en mag dat er gestaakt wordt in ziekenhuizen. Want, gelet op wat er nu gaande is in het AZP, is het niet uitgesloten dat mensen hun gezondheid onomkeerbaar gaat verergeren en dat mensen door de staking zullen overlijden.
Het is in Suriname tijd om over het neerleggen van werk in ziekenhuizen en het voorkomen van stakingen een grondige discussie te starten.
