Kwijtschelding schuld 1 van de 10 punten
Suriname is volwaardig lid van de Caricom. Caricom kent een Tienpuntenplan voor Rechtvaardigheid via Reparaties (Caricom Ten Point Plan for Reparatory Justice). Dit plan is in 2014 aangenomen. Deze 10 punten omvatten volwaardige formele verontschuldigingen, repatriatie, Ontwikkelingsprogramma voor de Inheemse Bevolking, oprichten culturele instituten, de crisis in de openbare gezondheidszorg, analfabetisme, een African Knowledge Program, psychologische rehabilitatie, technologietransfer en…. schuldkwijtschelding.
Een delegatie van de Tweede Kamer is nu in Suriname om zich te verdiepen in het slavernijverleden. De achtergrond is het grote jaar 2023 wanneer de afschaffing van de slavernij 150 jaar geleden werd afgeschaft. Er wordt gezegd dat eigenlijk de slavernij 10 jaar later, in 1873, pas werd afgeschaft, omdat na de afschaffing van de slavernij in 1863, een periode van verplichte arbeid volgde bekend als het Staatstoezicht. Onder de mensen van Surinaamse afkomst die in andere landen wonen en onder de Surinamers zijn er verschillende meningen over het omgaan met het slavernijverleden. Er zijn Surinamers waarvan de voorouders geen slavernij of contractarbeid hebben meegemaakt en die zeggen dat we vooruit moeten kijken. Maar, wij denken juist dat je geen helder zicht vooruit hebt, wanneer je onwetend bent over je verleden. Dan kan het zijn dat je donkerbruin met bruine ogen bent, maar in de spiegel iemand ziet met blond haar en blauwe ogen. Een aardappel in de mond leidt echter nog niet tot blond haar en blauwe ogen.
Dan zijn er burgers die in de missie van de Nederlandse Tweede Kamer weer een gelegenheid zien om op de regering van Suriname uit te schelden. Een klein deel van de burgers heeft totaal geen idee wat herstelbetalingen zijn en hoe het vorm kan krijgen. Institutioneel is er verdeeldheid onder de Surinaamse organisaties en instituten die ertoe doen. De Surinaamse regering is de Nederlandse regering vriendelijk gezind en die zal een houding aannemen in het geheel die de verhoudingen met de Hollandse regering niet onder druk zet. Nu moet gezegd worden, dat een verbeterde relatie met Nederland, de Surinaamse zaak niet veel goeds heeft gebracht, ook niet veel slechts. Dat kan komen, omdat de Surinaamse autoriteiten niet weten wat Suriname wil of wat goed is voor Suriname of wat van hetgeen noodzakelijk is, onderdeel is van de internationale samenwerking.
Tussen de commissie voor de herdenking van het slavernijverleden en de nationale commissie voor herstelbetalingen, allebei, instituten ten dienste van Suriname heerst er verdeeldheid over herstelbetalingen. Die verdeeldheid is ondenkbaar, maar is het gevolg van een ontbrekende aansturing door de regering. Want, is het niet zo, dat de Caribische regeringen en de Conferentie van Staatshoofden een besluit hebben genomen dat de Caricom-staten zullen streven naar herstelbetalingen? Is het niet zo dat er een Caricom commissie herstelbetalingen is, waaronder de nationale commissies ressorteren?
De herdenkingscommissie heeft aangegeven dat ze geen voorstander is van herstelbetalingen, maar van onderzoekingen. En guess what… die onderzoekingen zullen gedaan worden door witte mensen uit onder andere Holland. Het doet dus denken aan de ontwikkelingshulp waar het geld met een bocht terugstroomde naar Nederland. Ook wil de herdenkingscommissie programma’s ter versterking van de komende generatie. Wat voor idee men daarvan heeft is onbekend. Maar, is het de taak van de herdenkingscommissie om zich uit te laten over herstelbetalingen? We dachten het niet.
Waarom wordt in de artikelen van de Nederlandse media, waaronder de NOS, aandacht besteed aan de herdenkingscommissie en wordt de nationale reparatiecommissie overgeslagen? Het is opmerkelijk dat nazaten van de contractarbeiders, als we uitgaan van hun reacties op social media, geen voorstanders zijn van herstelbetalingen. Waarom wil de Tweede Kamer deze groep ook meenemen? Is het om onder de Surinaamse gelederen het gemis aan eenduidigheid zichtbaar te maken?
De herstelbetalingen moeten of hoeven geen cash transfers aan Suriname te zijn, maar het kan bestaan aan investeringen, scholen en onderwijsvernieuwing, huisvestingsprojecten en -wetgeving, infrastructuur en vernieuwing van het sociale zekerheidssysteem en de gezondheidszorg. Het kan ook bestaan uit versoepeling van het toelatingsbeleid en het werkvergunningenbeleid naar Surinamers toe.
De Caricom, waar Suriname lid van is en waarvan Suriname nu voorzitter is (van de conferentie van staatshoofden), heeft een Caricom Reparations Commission. Deze commissie heeft een Caricom Ten Point Plan voor Reparatory Justice. De preambule van dit plan geeft aan, en dat is het Caricom standpunt, dat Europese regeringen Afrikaanse slavernij en inheemse volkerenmoord hebben uitgevonden en afgedwongen in hun ‘nationale belang’. Ook wordt aangegeven dat deze regeringen compensatie aan de tot slaaf gemaakte bij het einde van hun slavernij hebben geweigerd. Ze hebben de slavenhouders bij de emancipatie voor het verlies van wettelijke eigendomsrechten van tot slaaf gemaakte Afrikanen, wel gecompenseerd.
De preambule geeft verder aan dat de geëmancipeerden nog eens 100 jaar raciale apartheid is opgelegd. Ze hebben nog eens honderd jaar beleid opgelegd om het lijden van geëmancipeerden en overlevenden van genocide te bestendigen. Als laatste staat in de preambule dat de Europese regeringen hebben geweigerd om dergelijke misdaden te erkennen of slachtoffers en hun nakomelingen te vergoeden. Dit Caricom standpunt moet de basis zijn van alle door de Staat gedirigeerde organen in processen met Nederlandse instituten. Wij voelen dat er verdeeldheid wordt gebracht door de keuze van de groepen met wie de Nederlanders willen praten.
Verdeel en heers was het devies tijdens de slavernij en de immigratie en koloniale periode, maar het is nog steeds een probaat middel.
