Ongeveer 900 miljoen mensen, of 96% van de bevolking van de 35 landen van de Pan-Amerikaanse regio, wordt momenteel beschermd door ten minste een van de zes tabaksontmoediging maatregelen die door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) worden aanbevolen, een stijging van 50% ten opzichte van 2007. De vooruitgang is echter niet uniform.
Volgens het verslag over de bestrijding van tabaksgebruik in de Pan-Amerikaanse regio 2022, dat maandag 15 augustus is gepresenteerd door de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO), hebben 26 van de 35 landen in de regio het hoogste niveau van toepassing van ten minste één maatregel bereikt; maar andere maatregelen, zoals hogere tabaksaccijnzen, hebben slechts langzaam vooruitgang geboekt en negen landen hebben nog geen enkele maatregel genomen.
Bijna 1 miljoen sterfgevallen jaarlijks in regio door tabak
“Tabak veroorzaakt jaarlijks bijna een miljoen sterfgevallen in de regio en is het enige legale consumentenproduct waaraan tot de helft van de gebruikers overlijdt”, aldus dr. Anselm Hennis, directeur van PAHO’s afdeling Niet-overdraagbare ziekten en geestelijke gezondheid. “De reactie op deze enorme bedreiging moet even agressief zijn. Controlemaatregelen werken en we moeten sneller handelen om ze allemaal uit te voeren.”
Uit het rapport blijkt dat in 2021 van de 35 landen in de Pan-Amerikaanse regio:
- 24 voeren maatregelen in ter bescherming tegen blootstelling aan passief roken
- 22 eisen grote grafische waarschuwingen over de gevaren van roken op de verpakkingen van tabaksproducten
- 10 hebben surveillancesystemen met recente, periodieke en representatieve gegevens over tabaksgebruik door volwassenen en jongeren
- 6 een uitgebreid systeem aanbieden om mensen te helpen met roken te stoppen
- 9 stellen een totaalverbod in op tabaksreclame, -promotie en -sponsoring
- 3 indirecte belastingen toepassen op sigaretten die 75% of meer van de kleinhandelsprijs uitmaken.
Vooruitgang bij de toepassing van de zes maatregelen, bekend als MPOWER, die in 2008 door de WHO zijn vastgesteld, heeft geholpen om de prevalentie van tabaksgebruik terug te brengen van 28% van de bevolking van de regio in 2000 tot 16,3% in 2020, het op een na laagste percentage ter wereld. In 2020 wordt Zuid-Amerika de eerste rookvrije subregio van de regio, waar roken absoluut verboden is in afgesloten openbare ruimten, op het werk en in het openbaar vervoer.
Tabaksgebruik is de belangrijkste risicofactor voor zes van de acht belangrijkste doodsoorzaken in de wereld, en voor de vier meest te voorkomen en voorkomende niet-overdraagbare ziekten: hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en chronische aandoeningen van de luchtwegen. Alle vormen van tabak zijn schadelijk en er is geen veilig niveau van blootstelling.
Aanpak van de dreiging van nieuwe producten
Het PAHO-rapport waarschuwt dat nieuwe en opkomende nicotine- en tabaksproducten, zoals e-sigaretten, steeds beter verkrijgbaar en toegankelijk worden en een bedreiging vormen voor de tabaksbestrijding. Het waarschuwt ook dat de tabaksindustrie misleidende beweringen doet om meer consumenten te trekken en nieuwe markten aan te boren.
Voorkom gebruik e-sigaretten
PAHO/WHO beveelt regeringen aan regelgeving in te voeren om te helpen voorkomen dat niet-rokers deze producten gaan gebruiken, om te voorkomen dat tabaksgebruik weer sociaal aanvaardbaar wordt, en om toekomstige generaties te beschermen.
Momenteel is de verkoop van systemen voor de toediening van elektronische nicotine verboden in zeven landen op het Amerikaanse continent. Vijf van deze landen en 13 andere hebben gedeeltelijke maatregelen genomen om het gebruik van deze systemen te verbieden, de reclame, promotie en sponsoring ervan te beperken en waarschuwingen op de verpakking verplicht te stellen. Vijftien landen leggen geen enkel regelgevend kader op.
